مصر در زمان الحاکم بامرالله خلیفه اسماعیلی، وضعیت سیاسی و اجتماعی نابسامانی را تجربه کرد. دراین دوره الحاکم با صدور سلسله بی پایانی از احکام و فرمان های شگفت انگیز، اوضاع آشفته ای برای همه مردم بوجود آورد. این مسئله باعث ایجاد کانون های شورش علیه خلیفه در خارج و داخل مرزهای قلمرو فاطمی گردید و تا حدودی پایه های ارکان حکومتش را لرزاند. اما علی رغم ناپایداری اوضاع سیاسی و اجتماعی، دوره الحاکم یکی...

اسماعیلیان در تاریخ مذهبی خود چندین بار دچار انشقاق شده اند. مهم­ترین این جدایی ها بر سر جانشینی المستنصر بالله(487-427ه.ق.) هشتمین خلیفه فاطمی در 487ه.ق. رخ داد، بدین ترتیب که گروهی از اسماعیلیان به امامت و خلافت احمد قایل شدند و به مستعلویه(مستعلیه) مشهور گردیدند و گروهی دیگر از امامت نزار پشتیبانی کردند و به نزاریه معروف شدند. اسماعیلیان مستعلوی که پس از این جدایی توسط خلافت فاطمی حمایت می ش...

اسماعیلیان در تاریخ مذهبی خود چندین بار دچار انشقاق شده اند. مهم­ترین این جدایی ها بر سر جانشینی المستنصر بالله(487-427ه.ق.) هشتمین خلیفه فاطمی در 487ه.ق. رخ داد، بدین ترتیب که گروهی از اسماعیلیان به امامت و خلافت احمد قایل شدند و به مستعلویه(مستعلیه) مشهور گردیدند و گروهی دیگر از امامت نزار پشتیبانی کردند و به نزاریه معروف شدند. اسماعیلیان مستعلوی که پس از این جدایی توسط خلافت فاطمی حمایت می ش...

راه‌برد عبادتین و تقویت قدرت مذهبی فاطمیان مصر[1] فاطمه جان احمدی[2] حیات مرادی[3] چکیده طرح موضوع عبادتین (ظاهری و باطنی) در اوضاعی که بحران مذهبی دامن‌گیر خلافت فاطمیان شده بود، راهی برای برون‌رفت از معضلات فکری و فرهنگی خلیفه فاطمی الحاکم بامر الله (411-386 ق) بود. ظهور غُلات اسماعیلی و پیدایی شِقاق میان داعیان دربار و خیزش بحران فکری در جامعه اسماعیلی، جز با استوار کردن مبانی فکری و اعلام دید...

گرچه نسب‌شناسان قبل از شکل‌گیری فاطمیان درباره نسل محمد بن اسماعیل به دلیل فعالیت زیرزمینی اسماعیلیان اطلاعات اندکی به دست می‌دهند، اما با برپایی حکومت فاطمیان در شمال آفریقا، نسب‌شناسان به نسب خلفای فاطمی توجه کردند و با اینکه خلفای عباسی نسب آنان مخدوش می‌دانستند، اما همه نسب‌شناسان نسب خلفای فاطمی را پذیرفته‌اند و آنها را فرزندان محمد بن اسماعیل دانسته‌اند، ولی عمدتاً از اینکه نسب نخستین خلیف...

خلافت فاطمی به جهت ترویج اندیشه و سیاست خود در جهان اسلام سازمان دعوتی ایجاد کرد که داعیان موظف بودند در مقام مبلّغ دینی و سیاسیِ خلیفه، به ترویج اندیشه اسماعیلی بپردازند. ایرانیان حاضر در سازمان دعوت در مقام حجت و داعی‌الدعاة تلاش داشتند اندیشه برتری دینی و دنیوی امام فاطمی را ترویج دهند. یکی از داعیان برجستة دربارِ فاطمی المؤید فی‌الدین شیرازی است که در ادبیات اسماعیلی به عنوان ادیبی برجسته، متک...

چکیده در میان خلفای فاطمی مصر,طولانی ترین دوره خلافت از آن المستنصر بالله فاطمی(427-487ه.ق)هشتمین خلیفه و هیجدهمین امام فاطمی به مدت شصت سال و چهار ماه بود. دوران طولانی حکومت المستنصربالله فاطمی(427-487ه.ق) به دلیل کمی سن,دخالت زنان دربار,دست به دست شدن قدرت توسط وزرای قلم و سیف و درگیریهای داخلی و خارجی ,دستخوش تحولات زیادی شد. دوران خلافت المستنصر بالله فاطمی(427-487ه.ق) به دو دوره متفاوت ...

گرچه نسب شناسان قبل از شکل گیری فاطمیان درباره نسل محمد بن اسماعیل به دلیل فعالیت زیرزمینی اسماعیلیان اطلاعات اندکی به دست می دهند، اما با برپایی حکومت فاطمیان در شمال آفریقا، نسب شناسان به نسب خلفای فاطمی توجه کردند و با اینکه خلفای عباسی نسب آنان مخدوش می دانستند، اما همه نسب شناسان نسب خلفای فاطمی را پذیرفته اند و آنها را فرزندان محمد بن اسماعیل دانسته اند، ولی عمدتاً از اینکه نسب نخستین خلیف...

اسماعیلیه یکی از شاخه های مذهب تشیع است که به دنبال اختلاف بر سر جانشینی امام جعفر صادق (ع) امام ششم شیعیان بوجود آمد. اسماعیلیان برای گسترش عقاید خود که آن را "الدعوه" و "الدعوه الهادیه "می نامیدند تشکیلات ویژه ای را سامان دادند، آنان سرانجام موفق به تأسیس خلافت فاطمیان در شمال آفریقا شدند. مبنا عقاید اسماعیلیه بر مبنای اصول اساسی دین اسلام و پاره ای عقاید فلسفی است. آنان مدت دو قرن در مصر حکم...

بحران های سیاسی و فرهنگی پیش آمده در قاهره هم زمان با دورة پرتحول خلافت الحاکم بامرالله فاطمی (د 386 - 411 ق) زمینه های فراخوان پایور ایرانی حمیدالدین کرمانی (411 ق) حجت جزیرة عراق و ایران1 را به مصر فراهم آورد. حضور فعال او که نمایندة مکتب ایرانی در دربار فاطمیان بود، موجب شد تا از لطمات فکری ناشی از بروز جریان های غالی گرایانه و افراطی چون دروزیان و یا تبلیغات مستمر عباسیان برضد ایشان به شدت ...