هدف : بحث اصلی در مقاله حاضر بررسی و تاکید این نکته است که همیشه نمی توان اسناد موجود را تنها راه شناخت حقایق تاریخی دانست. در بررسی علل اختلاف و درگیری میان سلطان یعقوب آق قویونلو با شیخ حیدر صفوی، سند تاریخی به تنهایی نمی تواند علت واقعی این تنش را روشن نماید. روش / رویکرد پژوهش: این مقاله، با روش توصیفی ـ تحلیلی تاریخی و بر پایۀ اسناد و منابع کتابخانه ای به تبیین این موضوع پرداخته است. یافته...

هدف از این پژوهش بررسی شیوه های معماری آرامگاهی از دوره ایلخانی تا عصر صفوی در استان اردبیل می باشد که بصورت موردی بقعه های شیخ جبراییل، میر اشرف، پیر الوان و برج مقبره شاطر گنبد از شهرستان اردبیل و برج مقبره شیخ حیدر در شهر مشکین شهر و بقعه کوراییم در شهرستان نیر و بقعه بدرالدین در شهر نمین مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق بر اساس تحقیقات کتابخانه ای در خصوص شرایط جغرافیایی و پیشینه تاریخ...

پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل مناسبات سیاسی- نظامی شیوخ صفوی(جنید، حیدر و علی) با شروان‌شاهان می‌پردازد و در صدد ارائه‌ رهیافت‌هایی به پرسش‌هایی است که در ذهن پژوهش‌گر درباره‌ این موضوع نقش می‌بندد. به عبارتی بر آن است که روشن سازد چه عاملی در شکل‌گیری این مناسبات نقش عمده دارد و علل و انگیزه‌های شیوخ صفوی از تکاپوی نظامی در منطقه‌ قفقاز و درافتادن با شروان‌شاهان چه بوده است؟ چرا که شروان‌شاهان ب...

مهاجرت اسماعیل‌میرزا به گیلان یکی از وقایع مهم تاریخی دودمان صفویه به شمار می­رود؛ زیرا پس از روابط خصمانة آق‌قویونلوها با فرزندان حیدر، برای صوفیان که علاقه‌مند به حیات سیاسی و اجتماعی طریقت صفوی بودند، چاره‌ای جز فرار از قلمرو ترکمانان باقی نماند. با بررسی گزارش‌های موجود درباره انگیزه سیاسی صوفیان اهل اختصاص از انتقال اسماعیل میرزا به گیلان می‌توان به این نتیجه رسید که آن­ها با توجّه به قرابت...

پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل مناسبات سیاسی- نظامی شیوخ صفوی(جنید، حیدر و علی) با شروان شاهان می پردازد و در صدد ارائه رهیافت هایی به پرسش هایی است که در ذهن پژوهش گر درباره این موضوع نقش می بندد. به عبارتی بر آن است که روشن سازد چه عاملی در شکل گیری این مناسبات نقش عمده دارد و علل و انگیزه های شیوخ صفوی از تکاپوی نظامی در منطقه قفقاز و درافتادن با شروان شاهان چه بوده است؟ چرا که شروان شاهان بر ا...

هدف : بحث اصلی در مقاله حاضر بررسی و تاکید این نکته است که همیشه نمی‌توان اسناد موجود را تنها راه شناخت حقایق تاریخی دانست. در بررسی علل اختلاف و درگیری میان سلطان یعقوب آق‌قویونلو با شیخ حیدر صفوی، سند تاریخی به تنهایی نمی‌تواند علت واقعی این تنش را روشن نماید. روش / رویکرد پژوهش: این مقاله، با روش توصیفی ـ تحلیلی تاریخی و بر پایۀ اسناد و منابع کتابخانه‌ای به تبیین این موضوع پرداخته است. یافته...

مولانا حیدر هروی معروف به حیدر کلوچه پز از شاعران اواخر قرن نهم و اوائل قرن دهم هجری است که نخست در هرات نان کلوچه می‏پخت. در روزگار شاه اسماعیل صفوی به شاعری روی آورد و در عهد شاه طهماسب مشهور گردید و از آن به بعد به تجارت پرداخت و گذران زندگی اش بدین طریق بود. شعرش از عیوب و خطاهای دستوری و تعقیدات لفظی و معنوی مبراست و در قوافی و به کار بردن الفاظ اشتباه نمی کرده است؛ اگرچه در شعر او مفاهیم ...

حیدر و سَمنبر از داستان­های عامۀ ایرانی است که در زمان حکومت صفوی شکل گرفته است. این داستان از همان زمان شکل­گیری به صورت شفاهی یا نوشتاری با روایت های گوناگون بین اقوام مختلف ایران رایج بوده است. هریک از روایت­های منظوم این داستان در بلوچی به بیش از 200 مصراع1 می­رسد. یکی از روایات آن را در دورۀ قاجار، شاعری به نام ملک­دینار میرواری سروده و روایت دیگر را نیز به احتمال زیاد در همین زمان شاعری گم...

مجمع الانشاء نام یکی از نسخه های خطی فارسی موزۀ بریتانیاست که بسیاری از کارشناسان و کتابشناسان از آن با عنوان مجموعۀ منشآت ابن ابوالقاسم حیدر بیک ایواوغلی نام برده اند. در این مقاله پس از معرفی این اثر، مطالب مفیدی دربارۀ اهمیت مجمع الانشاء، اسم و اقوام حیدر بیک ایواوغلی، زندگی نامۀ حیدر بیک و تاریخ تالیف و محتویات مجمع الانشاء نوشته شده که خواننده را با این اثر که در زمان صفویه نوشته شده است، ...

  اولین کانون قدرتی که مورد حمله‌ی اسماعیل صفوی، پس از خروج از گیلان در سال 905 ه.ق قرار گرفت، دولت شروانشاهان بود که بر ایالت مهم شروان حکومت می‌کرد. بی‌شک انتقام‌گیری از شروانشاهان به دلیل قتل جنید و حیدر (پدر و جد اسماعیل)، آزمایش توان رزمی نیروها پیش از درگیری با قدرت ترکمنی مستقر در آذربایجان و تدارک پشتوانه‌ی مالی از طریق کسب غنایم سرشار ایالت شروان، در تصمیم اسماعیل در انتخاب شروان به عن...