تحقیق حاضر درصدد تحلیلِ سیر تغییر نگرش محمدرضا شاه پهلوی به حکومتگری، طبقات و جریانهای پرنفوذ اجتماعی در دوره ی پس از کودتای 28 مرداد تا پایان سال 1355، با توسل به تحلیل محتوای سخنرانیها، پیامها و مصاحبه های شاه در دوره ی مذکور می باشد. طبق یافته های این تحقیق، در دور ه ی پس از کودتای 28 مرداد، با انقلاب سفید، چرخشی آشکار در نگرش شاه به حکومتگری، گروهها و طبقات اجتماعی پرنفوذ، دین، قانون اساسی،...

انقلاب مشروطه نقطۀ عطفی در شکل گیری نظام حقوقی ایران است. نخستین بار در ایران تلاش شد چارچوبی مشخص برای حکمرانی ارائه شود. در تبدیل حکومت خودکامه به حکومت قانون، مفهوم «قانون»، خود بیش از هر موضوع دیگری نیازمند تبیین و تشریح بود. در میان آرای ارائه شده در باب تاریخ اندیشۀ سیاسی و حقوقی مشروطۀ ایران، نظریات دکتر سیدجواد طباطبایی از انسجام بیشتری برخوردار است. طباطبایی مواجهۀ نقادانه با سنت قدمای...

رضاشاه پهلوی(1944-1878 ) و مصطفی کمال آتاتورک (1938-1881) تقریبا در یک زمان در ایران و ترکیه به قدرت رسیدند. هر دو رهبر، پروژ? مدرنیزاسیون را برپای? برداشتی کم و بیش یکسان از مدرنیته آغاز کردند و دو کشور نیز به لحاظ اجتماعی- تاریخی شباهتهای فراوانی دارند. با این حال، فرایند مدرنیزاسیون در ایران و ترکیه سرنوشتی متفاوت داشته است. در این پژوهش با کنار گذاشتن دیدگاه نظام جهانی و همچنین تحلیلهای طبق...

هدف اصلى مقاله حاضر تحیل و تبیین جامعه‌شناسانه رویکردهاى اروپاى شرقى به جامعه مدنى در دوران سلطه رژیم‌هاى تمامیت‌خواه[1]  کمونیستى بر این جوامع است. در این رهیافت‌ها، جامعه مدنى به منزله جنبش اجتماعى نگریسته شده است که داراى خط‌مشى‌هاى کوتاه‌مدت و بلندمدت است. جامعه مدنى در شرایطى به منزله «خط‌مشى مقاومت» به‌کار رفت که رژیم‌هاى تمامیت‌خواه بر جوامع کمونیستى اروپاى شرقى حکومت مى‌کردند. در شرایط ...

 در این مقاله، نویسنده با روش اسنادی و با رویکرد جامعه‌شناسی تاریخی  به بررسی تحولات اخیر مصر می‌پردازد. تیم مک‌دانیل مبدع نظریه نوسازی خودکامانه، بر آن است که نوسازی در جوامع استبدادی  تناقض‌هایی می‌آفریند که از جمله می‌توان به شکل‌گیری نیروهای جدیدی در جوامع سنتی- استبدادی اشاره کرد که خواست‌های جدیدی را در برابر دولت خودکامه مطرح می‌سازند. بخش عمده این نیروها، نیروهای طبقه متوسط نوین هستند ک...

چکیده حکومت تقریباً پنج‌سالۀ حضرت علی (ع)، نمونه‌ای ماندگار از نظام سیاسی اسلام و شیوۀ زمامداری مبتنی بر دین و عدالت و آزادی را به بشریت ارائه داد که می‌توان با بازکاوی بایسته و سنجیدۀ آن، رهیافت‌هایی مطلوب را برای مدیریت جامعه در دنیای کنونی به‌دست آورد و به‌کار بست. حکومت علوی بر مبانی و شاخصه‌های مهمی استوار بود که به‌رغم چالش‌های بسیار فراروی آن، هدف‌ها و مسئولیت‌های سترگی را نیز در آرمان خ...

انقلاب مشروطه نقطۀ عطفی در شکل‌گیری نظام حقوقی ایران است. نخستین بار در ایران تلاش شد چارچوبی مشخص برای حکمرانی ارائه شود. در تبدیل حکومت خودکامه به حکومت قانون، مفهوم «قانون»، خود بیش از هر موضوع دیگری نیازمند تبیین و تشریح بود. در میان آرای ارائه‌شده در باب تاریخ اندیشۀ سیاسی و حقوقی مشروطۀ ایران، نظریات دکتر سیدجواد طباطبایی از انسجام بیشتری برخوردار است. طباطبایی مواجهۀ نقادانه با سنت قدمای...

چکیده حکومت تقریباً پنج سالۀ حضرت علی (ع)، نمونه ای ماندگار از نظام سیاسی اسلام و شیوۀ زمامداری مبتنی بر دین و عدالت و آزادی را به بشریت ارائه داد که می توان با بازکاوی بایسته و سنجیدۀ آن، رهیافت هایی مطلوب را برای مدیریت جامعه در دنیای کنونی به دست آورد و به کار بست. حکومت علوی بر مبانی و شاخصه های مهمی استوار بود که به رغم چالش های بسیار فراروی آن، هدف ها و مسئولیت های سترگی را نیز در آرمان خ...

نظم و قاعده ورزی - به مثابه یکی از ارکان امور مدیریت و سازمان - در اساس مولود و محصول «قانون» به عنوان، مهم‌ترین محک سنجش امور و پدیده‌های جاری جوامع، و قانون باوری است. در جوامع اروپایی، وجود قوانین و رویه‌های حقوقی، حتی در دوره‌‌های تاریخی حاکمیت سلطنت مطلقه، موجد پدید آمدن و غلبة روح قانون‌مداری در اکثر جنبه‌‌های حیات زندگی و هم‌چنین در عرصة مطالعات و نظریه‌های علمی در حوزه‌های گوناگون و ازج...

قانون‌گرایی به‌عنوان نشانه اصلی و دال مرکزی گفتمان مشروطیت ایران در پیوند استوار با نشانه فرعی آزادیخواهی، مهم‌ترین عامل هویت بخشی گفتمان مذکور در تقابل با گفتمان «دشمن» و «مخالف» آن یعنی استبدادطلبی بود. فرایند غیریت سازی در گفتمان مشروطه‌خواهی بیشتر از هر چیز مبتنی بر دفاع عقلانی از حکومت قانون و آزادی از سلطه نظام استبدادی صورت می‌گرفت. در مقابل، گفتمان استبدادطلبی نیز با تفس...