به نظر ملاصدرا استکمال هر دو قوة نفس، چه قوة عقل نظرى و چه قوة عقل عملى، رسیدن به سعادت است. چنین سخنی اختصاص به ملاصدرا ندارد. سایر فیلسوفان مسلمان هم به پیروی از فیلسوفان یونان به چنین سخنی قائل بوده‌اند. مسئلة مهم که منشأ تفاوت میان نظر آنها است، رابطه میان حکمت نظری و حکمت عملی است که در آن نظر مقدم است یا عمل؟ فکر مقدم است یا اراده؟ یا اساساً تقدم و تأخری در کار نیست. از فلاسفة اسلامی کسانی...

 جهان‌بینى در ایدئولوژى نقش دارد امّا نه در الزام بخشى بلکه در تعیین متعلق الزام. نویسنده با طرح این پرسش که آیا مى‌توان از هست باید استنتاج کرد، در آغاز به تاریخچه مسأله مى‌پردازد و تفکیک حکمت نظرى و عملى و بحث حسن و قبح عقلى را از ریشه‌هاى این بحث در تاریخ تفکر مسلمانان معرفى مى‌کند سپس به نظریه هیوم در غرب اشاره کرده تفسیرهاى گوناگونى را درباره آن مطرح مى‌کند، در ادامه به تلاش‌هایى که براى حلّ...

اعمال مذهبى در قالب مناسک و شعائر، به عنوان مشهودترین جلوه دین در جامعه، از اهمیت به‌سزایى براى جامعه‌شناسان برخوردارند. در تبیین اعمال مذهبى، تئورى‌هاى محرومیت، جامعه‌پذیرى مذهبى، و اعتقادات آموزه‌اى سه رویکرد نظرى عمده و مسلط در تحقیقات جامعه‌شناسى محسوب مى‌شوند. در این مقاله پژوهشى تلاش شده است که از سویى، ایده‌هاى اساسى این سه تئورى در مدلى نظرى تلفیق گردد تا بر غناى تبیینى موضوع تحقیق یعنى...

در این مقاله، ابتدا دو معناى متفاوت تاریخ از یکدیگر تفکیک شده است. اول به معنا و مفهوم «دانش تاریخ» و دیگرى به معنا و مفهوم «حادثه ى تاریخى» یا «موضوع علم تاریخ». مطلب مورد بحث این مقاله فقط دانش تاریخ است و درباره ى موضوع علم تاریخ اصلا سخنى به میان نیامده است. در این مقاله، ابتدا دو معناى متفاوت تاریخ از یکدیگر تفکیک شده است. اول به معنا و مفهوم «دانش تاریخ» و دیگرى به معنا و مفهوم «حادثه ى ت...

این تحقیق با هدف معرفى مبانى نظرى بارورسازى ابرها انجام شده است. ابتدا اهمیت موضوع بارورى ارائه شده و سپس منشأ هسته‏ هاى تراکم ابر(CCN)، هسته‏ هاى طبیعى یخى(IN)، انواع بارورى، مکانیسم‏ هاى رشد قطرک‏ هاى ابر و عامل بارورى مورد بحث قرار گرفته است . نتایج مطالعه نشان مى‏ دهد که بشر از طریق اجراى عملیات بارورسازى ابرها مى‏ تواند از لحاظ تعداد و نوع هسته‏ هاى تشکیل بارش به طبیعت کمک نماید. برا...

      سخن آغازین هیأت تحریریه یکى از فضائل برجسته آدمى عقلانیّت است. بدون شک، هر که عقلش کامل‏تر است، بر دیگران برترى دارد. قطعا صحابه پیامبر اعظم| به لحاظ عقلانیّت یکسان نیستند. با سیرى در معارف اسلامى و آثارى از اندیشمندان معلوم مى‏شود که عقل به یک لحاظ به عقل نظرى و عقل عملى، و به لحاظى دیگر به عقل جزئى و عقل کلّى، و به لح...

در سه دهة اخیر، هنر عمومى و ظهورش در قلمرو همگانى توجه بسیارى از هنرمندان و متخصصان زمینه هاى مرتبط با این مقوله را، از قبیل طراحان و برنامه ریزان شهرى، معماران، جغرافیدانان، جامعه شناسان و سیاستمداران به خود جلب کرده است. یکى از مهمترین سئوالات مطرح در مورد هنر عمومى این است که آیا هر اثر هنرى با حضورش در قلمرو همگانى و فضاى بازِ در دسترس عموم به یک اثر هنر عمومى تبدیل مى شود یا خیر. از آنجا که...

          کارل مانهایم[1] در کتاب معروف خود ایدئولوژى و اتوپیا اصول جامعه شناسى معرفت را ارائه داده و مفاهیم مهم و شاخه هاى مختلف این رشته و همچنین روش بررسى عملى را در آن توضیح داده و روشن ساخته است. به عقیده مانهایم وظیفه جامعه شناسى معرفت و یا جامعه شناسى دانش عبارت است از تحلیل روابط میان جامعه و دانش. از طرفى این رشته در جستجوى معیارهایى است که توسط آنها بتوان این رابط را نشان داد و ا...