گذر زمان از شدت جراحاتی که بر روح و جسم مصدومان شیمیایی قربانی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران رفته، نکاسته، در مقابل بار تعهد جامعه را نسبت به ایشان، سنگین تر کرده است. بی تردید، احقاق حقوق مصدومان شیمیایی، در مراجع قضایی ملی و بین المللی، تنها گامی کوچک در راه ادای این تعهدات نسبت به کسانی است که خالصانه در راه اعتقادشان، از تعلقاتشان گذشتند، با این حال، احقاق حق در مراجع قضایی، خود، با استلزاماتی...

گذر زمان از شدت جراحاتی که بر روح و جسم مصدومان شیمیایی قربانی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران رفته، نکاسته، در مقابل بار تعهد جامعه را نسبت به ایشان، سنگین‌تر کرده است. بی‌تردید، احقاق حقوق مصدومان شیمیایی، در مراجع قضایی ملی و بین‌المللی، تنها گامی کوچک در راه ادای این تعهدات نسبت به کسانی است که خالصانه در راه اعتقادشان، از تعلقاتشان گذشتند، با این حال، احقاق حق در مراجع قضایی، خود، با استلزاماتی...

     یکی از مسائلی که در اغلب جنگ‌ها رخ می‌دهد، به‌اسارت در‌آوردن نیروهای طرف مقابل است. حقوق بشردوستانه به‌عنوان شاخه‌ای از حقوق بین‌الملل معاصر اسلامی از دیرباز به بحث رفتار با اسرا پرداخته است. بررسی تطبیقی حاضر در مجموعۀ مقررات و حقوق جنگ نشان می‌دهد که کنوانسیون‌های چهارگانۀ 1949م ژنو و پروتکل‌های الحاقی 1977م به آن‌ها با قواعد حقوق بشردوستانۀ اسلامی دارای همسویی بالایی است. این موضوع، مبت...

حقوق بشردوستانه، از ابتدا شامل قواعدی بوده است که هدف آن، حمایت از جان افراد و اموال در درگیری های مسلحانه است (تاریخچه). این حقوق، به لحاظ مبانی نظری و مصداق های عملی، در نظریۀ رایج غربی با نظریۀ اسلامی دارای تفاوت هایی است که کالبدشکافی نشده اند (پیشینه). بنابراین، مرزهای هویتی و پایه های بنیادی قوانین حقوق بشردوستانه، همچنان در جوامع غربی و اسلامی مبهم باقی مانده است (مسئله). لذا این پرسش مط...

حقوق بشردوستانه، از ابتدا شامل قواعدی بوده است که هدف آن، حمایت از جان افراد و اموال در درگیری‌های مسلحانه است (تاریخچه). این حقوق، به‌‌لحاظ مبانی نظری و مصداق‌‌های عملی، در نظریۀ رایج غربی با نظریۀ اسلامی دارای تفاوت‌‌هایی است که کالبدشکافی نشده‌‌اند (پیشینه). بنابراین، مرزهای هویتی و پایه‌‌های بنیادی قوانین حقوق بشردوستانه، همچنان در جوامع غربی و اسلامی مبهم باقی مانده است (مسئله). لذا این پر...

در عصر اطلاعات با تغییر میدان‌های نبرد، جامعۀ بین‌المللی در مواجهه با جنگ‌های سایبری است. حملات سایبری امروزه دستۀ جداگانه از روش‌های جنگی را تشکیل می‎دهند و در عین حال می‎توانند نمایانگر نوع جدیدی از توسل به زور باشند، زیرا این توانایی را دارند که موجب ایجاد آثاری مانند صدمات عظیم و وسیع به زیرساخت‌های حیاتی یک دولت، تخریب اموال و از دست رفتن جان انسان‌ها شوند. به این ترتیب چه عملیات جنگی در ی...

دولت اسلامی عراق و شام یا همان داعش، یک سازمان تروریستی سیاسی و نظامی است که از سال 2014 به طور چشمگیری تیتر رسانه‌ها شد. این گروه که حضور گسترده‌ای در عراق و سوریه دارد، با تشکیل خلافت اسلامی به رهبری ابوبکر البغدادی، یک دولت اسلامی را به مرکزیت شهر الرقه در 29 ژوئن 2014 ایجاد کرد. بعد از تشکیل این خلافت و آغاز اقدامات سختگیرانه و گسترده در مناطق تحت تصرف و با ادامۀ حملات و پیشروی به شهرهای مخ...

اشغال عراق به همگان نشان داد که اشغال نظامی دیگر یک اصطلاح قدیمی و کهنه در حقوق بین الملل نیست. پیرو اشغال عراق و رأی مشورتی دیوار حایل که بوسیله دیوان بین المللی دادگستری صادر شد، لزوم توجه بیشتر به حقوق اشغال برای همگان به اثبات رسید. یکی از بحثهایی که در حقوق اشغال مطرح است میزان اختیارات اشغالگر در زمینه قوانین سرزمین اشغالی و قانونگذاری های جدید در آن سرزمین است. ماده 43 مقررات لاهه 1907 و...

مقاله حاضر در راستای بررسی اشغال عراق از منظر حقوق بین­الملل به بازخوانی دلایل حقوقی دولت­های اشغالگر عراق می­پردازد و در پی پاسخ به این سؤال است که آیا از منظر حقوقِ توسل به زور، اشغال عراق قابل توجیه است یا خیر. با تحلیل قاعده منع توسل به­زور در روابط بین­المللی و استثنائات آن یعنی دفاع مشروع و مجوز شورای امنیت به این نتیجه رسیده­ایم که دلایل و مستندات دولت­های ایالات متحده آمریکا و انگلستان د...

در دوره اشغال نظامی و تا زمان انتقال حاکمیت به دولت موقت عراق در ژوئن 2004، حقوق اشغال نظامی بخش مهمی از رژیم حقوقی قابل اعمال در عراق بود. قطعنامه‌های شورای امنیت در مورد عراق به‌ویژه قطعنامة شماره 1483 نیز بخش مهم دیگری از این رژیم حقوقی را تشکیل می‌داده، البته لزوماً از همه جهات با حقوق اشغال نظامی منطبق نبوده است. در این نوشتار، نویسنده رابطة میان حقوق اشغال نظامی و قطعنامه شماره 1483 شورای ...