در زبان اوستایی، گاه حالت ازی برای رمزگذاری کارکردهای حالت بایی و گاه حالت بایی برای رمزگذاری کارکردهای حالت ازی به کار رفته است. این دو حالت در شمار حالت­هایی هستند که نقش­های معنایی را رمزگذاری می­کنند. حالت ازی در شمار حالت­های مکانی است و کارکرد اصلی آن رمزگذاری مفاهیم خاستگاه، جایگاه و مسیر است. حالت بایی در شمار حالت‏های غیرمکانی است و کارکرد اصلی آن رمزگذاری مفاهیم ابزار، همراهی، روش، سب...

هم­آیندی حالت هنگامی رخ می­دهد که حالت­های مختلف دستوری در یک صورت واجیِ واحد تظاهر یابند. با آنکه برخی زبان­شناسان بر اتفاقی بودن آن توافق دارند، از دیدگاه درزمانی، صورت واجی مذکور، بازماندۀ یک نظام حالت چندعضوی است که به اعتقاد نگارندگان با وجود تمایزات صوری و نقشی، همگی از یک هستۀ معنایی مشترک برخوردار بوده­اند. در این مختصر برآنیم تا با بررسی نقش­های معنایی متفاوتی که حالت غیرفاعلی در گویش ت...

در دستور سنتی زبان روسی، ویژگی دستوری "حالت " به عنوان یکی از ویژگی های دستوری تغییردهنده در ارتباط با اسم تعیین می شود و بر این اساس، شش حالت صرفی تحت عناوین "حالت نهادی، " حالت اضافی "، "حالت به ای "، "حالت مفعول مستقیم "، "حالت بایی " و "حالت حرف اضافه ای " مشخص می شوند. " صرف اسمی " از سوی دستورنویسان روس عمدتأ به شکل های مختلف اسم که موجب ویژگی دستوری "حالت " به دست می آیند، اطلاق می شود و...

در سال های اخیر مطالعه رفتار نحوی- معنایی افعال در معناشناسی واژگانی و نیز در حوزه مطالعات مربوط به پردازش زبان های طبیعی بسیار مورد توجه بوده است. فیلمور نخستین کسی بود که به بررسی چگونگی بازنمایی معنایی افعال و طبقه بندی آنها پرداخت. روش فیلمور در این زمینه، استفاده از دستور حالت و نقش های معناشناختی بود. بعد از آن تعدادی از پژوهشگران سعی در طبقه بندی معنایی افعال بر اساس رفتار تناوبی آن ها د...

این پژوهش برپایۀ نحو ذره­بنیاد، نقش نحوی- معنایی و شیوۀ حرکت اجزای پیرااضافه­های زبان کردی  (a(d)a, lQ ...QwQ, lQ ...(d)wQ ...QwQ, wQ ...) را در درون گروه حرف­اضافۀ حاوی آنها می­کاود. نحو ذره­بنیاد برخلاف کمینه­گرایی رویکردی غیرواژگان­گرا است و در آن گره­های پایانی کوچک­تر از تکواژ یعنی مؤلّفه هستند. در این نظریه پیش از نحو واژگانی وجود ندارد بلکه فرایند اشتقاق با مؤلّفه­ها آغازمی­شود و نحو، مسئو...

مقاله حاضر به معناشناسی واژگانی تقوا و برخی مشتقات آن با استفاده از نظریه شبکه شعاعی اختصاص دارد. این نظریه که یکی از نظریات مهم در معناشناسی شناختی است، از نتایج مبحث مقوله‏بندی محسوب می‏گردد. با استفاده از نتایج این نظریه می‏توان به یکی از ابزارهای مؤثر معناشناسی شناختی برای تحلیل واژگانی معنا، تحلیل چند معنایی و توسیع معنایی در سیاق‏های مختلف دست یافت. طبقاین نظریه، هر واژه دارا...

هدف از پژوهش حاضر، تحلیل پدیدة دستوری حرف­­اضافه نمایی افتراقی در وفسی در چارچوب نظری بهینگی و با استفاده از تعمیم مدل بهینگی مفعول نمایی افتراقی آیسن (2003) می باشد. با وجود بررسی­های بوسونگ(1985) پیرامون مفعول نمایی افتراقی در بیش از 300 زبان جهان، پدیدة حرف­اضافه نمایی­ افتراقی تاکنون به صورت دقیق و رده شناختی مورد بررسی واقع نگردیده است. حرف­اضافه نمایی افتراقی، به عنوان زیرمجموعه ای از حال...

این مقاله عملکرد پرسش واژه های فارسی را از نگاه رویکرد نقش گرایی و برمبنای نگرش تالمی گیون، از زبان شناسان نقش گرا، از دو منظر نقشی و نحوی بررسی می کند. از منظر نقشی- معنایی، جملات پرسشی با ملاک قرار دادن نقش های دستوری، به انواع فاعلی، مفعولی، مفعولی غیر صریح، قید حالت، قید زمان، فعل، علت انجام کنش، مالکیت، کمیتی، ابزاری، انتخابی، مقدار و همراهی تقسیم می شوند و بررسی معنایی پرسش واژه ها برمبنا...