کعبه به عنوان قبله نزد مسلمانان از اهمیت والایی برخوردار است. دانشمندان بسیاری در عرصه های ریاضیات، نجوم و جغرافیا سعی کردند تا روش ها و شیوه هایی دقیق را برای تعیین جهت قبله در سراسر قلمرو اسلامی پیدا کنند. یکی از روش هایی که برای تعیین جهت قبله در مساجد از آن استفاده می شود، دایره هندی است. گرچه تاریخچه ابداع این روش مبهم است ولی با مطالعات صورت گرفته می توان ریشه دایره هندی را در دایره جهت ی...

بیان مسئله:از آغاز ورود اسلام، طراحی مساجد برای معماران اسلامی نه تنها اهمیت ویژه‌ای داشته، بلکه اهمیت آن در طراحی تمام عناصر آن به چشم می‌خورد و مسجد را به‌ عنوان شاخص‌ترین بنای معماری اسلامی معرفی کرده است. از دیرباز معماران و طراحان مساجد، از حفظ جهت‌گیری الهی تا سیر حرکت انسان از بدو ورود تا قرارگیری در راستای محور قبله، حفظ سلسله‌مراتب حرکتی، اصولی را ارزشمند دانسته‌اند.لذا مهمترین مسئلة ا...

هر دینی خود را بطور مستقیم از طریق نمادهایی معرفی می کند.قبله نمادی از ادیان الهی است که از طریق آن دین معرفی می گردد و به ماورای خود اشاره می کند .لذا تنها بر معنای ظاهریش حمل نمی شود. موضوع قبله تشریع شریعت های الهی است.هر طایفه ای قبله ای دارد که خداوند آنرا مشخص کرده است.اهمیت قبله به قدری است که اصولا پذیرش دین آن قبله . در لغت قبله اسم عمل است بر وزن فعله که بر هیات فعل دلالت دارد. پس قبل...

قبله یکی از مهمترین نمادها در اسلام و نشانه هویت اسلامی است؛ انتخاب بیت المقدس به عنوان قبله نخستین و سپس تغییر آن به سمت کعبه ؛بازتاب بسیاری درعصر ظهور اسلام در بین یهودیان، داشته است. شماری از یهودیان معاصر پیامبر)صلّى اللّه علیه وآله( به دلیل آن که بیت المقدس درآغاز ظهور اسلام ، قبله مشترک بین مسلمانان با یهود بوده و برای فرار از اعتراف به وحیانی بودن آیین اسلام، شبهه اقتباس قبله نخست مسلمانان...

مهم ترین نقشه مساجد قبل از سلجوقی ایران که سادگی و مردم‏واری آن مورد توجه بوده، الگوی شبستانی است. در کنار سادگی این نقشه معایبی از جمله رواق های متحدالشکل و عدم تأکید مناسب به جهت قبله مورد توجه معماران بوده و هریک به فراخور توجه و با درنظر گرفتن معماری منطقه ای به تغییراتی اقدام نمودند. یکی از مهمترین تغییرات در ایران ورود با تأخیر چهارطاقی گنبددار قبل از اسلام به مساجد به عنوان سالن محراب می...

قبله در اسلام از جایگاه ویژهای برخوردار است.

«جام گیتی‌نما» ابزاری برای یافتن قبله است که در رسالۀ ‌معرفت قبله و بعضی آلات از محمدرضا بن محمدهاشم یزدی (زنده در 1274ق) معرفی شده است. از نوشته‌های او چنین برمی‌آید که او درصدد برآمده است برخی آثار و ابزار به دست آمده از گذشتگان را بررسی و احیا نماید. یکی از ابزارهای مورد توجه محمدرضا یزدی، قبله‌نمایی است که اگر چه او به توصیف جزئیات آن نپرداخته است، با بررسی شیوۀ عرضۀ مطلب و استفادۀ او از رو...

«جام گیتی نما» ابزاری برای یافتن قبله است که در رسالۀ معرفت قبله و بعضی آلات از محمدرضا بن محمدهاشم یزدی (زنده در 1274ق) معرفی شده است. از نوشته های او چنین برمی آید که او درصدد برآمده است برخی آثار و ابزار به دست آمده از گذشتگان را بررسی و احیا نماید. یکی از ابزارهای مورد توجه محمدرضا یزدی، قبله نمایی است که اگر چه او به توصیف جزئیات آن نپرداخته است، با بررسی شیوۀ عرضۀ مطلب و استفادۀ او از روش...

شریعت مقدس اسلام، اتیان برخی از اعمال عبادی را محدود به قرار گیری مکلف به سوی قبله نموده است. قبله شریف مسلمانان بیت الله الحرام و خانه کعبه است. لذا یافتن جهت قبله برای همه مسلمین لازم است. البته این قرار گیری به سمت قبله برای کسانی که از آن دور هستند، به گونه ای در نظر گرفته شده است که موجب عسر و حرج برای آنان نشود؛ و از آنجائیکه این مکان بر روی کره زمین ثابت و شناخته شده است، راههای قطعی ریا...

شماری از ابواب فقه به نوعی با مسئله قبله مرتبط می شوند و در آن ها رعایت قبله به صورت الزامی یا توجه ای مطلوب است، اعم از این که استقبال یا استدبار واجب، یا حرام، یا مستحب و یا مکروه باشد. از سویی تشخیص قبله نیز از مباحث دیرین فقهی است و در این فرایند روش های گوناگون مورد بحث بوده و هست. پایان نامه حاضر به بررسی این دو مهم پرداخته و کوشیده است تحلیل جامع در این باره ارائه دهد. روش پژوهش در این پ...