برای یافتن گویاترین تعبیر معنویت گرا یی های نوپدید، ابتدا باید معنای دین و عرفان را به درستی بررسی کنیم. به نظر می رسد «دین»، تجربة مواجهه با امر قدسی است و لزوم هماهنگی انسان با آن و این مواجهه و هماهنگی، در مجموعة منسجمی شامل ابعاد نظری، عملی و اجتماعی خود را آشکار می سازد. «عرفان» نیز رویکردی شهودی، باطن گرا و غالباً وحدت وجودی است که در بافت دین خاصی قرارمی گیرد و انسان های عارف را به عمق آم...

رفاه را به دشواری می توان تعریف کرد. با وجود این، از ملاحظه تعاریف مختلف می توان آن را به برخورداری از امکانات زندگی در سه حوزه اصلی، یعنی بودن، صیرورت، و تعلّق، تعریف کرد. فرهنگ رفاه عبارت است از اصالت یافتن رفاه مادّی و اومانیستی همراه با ابراز گرایی سوژه . در عصر حاضر، فرهنگ رفاهِ گسترده ای شکل گرفته است و با ارزش ها و معانی جدیدی که با خود به همراه آورده، تأثیر قابل ملاحظه ای بر کیفیّت و کمّیّت د...

جنبش های نوپدید دینی سال هاست که فعالیت خود را در غرب آغاز نموده و عده ای از علاقمندان به عرفان و معنویت را متوجه خود کرده اند. اما پرسشی که همواره ذهن محققان را به خود معطوف داشته این است چرا افراد این جوامع با وجود ادیان سنتی و ادیان آسمانی به چنین جنبش هایی گرایش پیدا می کنند؟ برای پاسخ به این سوال در ابتدا تعریفی از دین، نهادهای دینی و معنویت در غرب ارائه شده است. سپس به علت نامگذاری این جن...

گروه های نوپدید معنویت گرا که فعالیت آنها در پنج دهه اخیر کاملاً مشهود است، برای مخاطبین خود، فضایی ایجاد می کنند که بی شباهت به فضای قدسی ادیان سنتی نیست. مقاله حاضر یک موردپژوهی در این زمینه است که با مطالعه ای تطبیقی، یک شماره از مجله «دانش یوگا» را می کاود و ساختار قداست بخشی موجود در آن را مورد تحلیل قرار می دهد. پرسش اصلی آن است که چه تمایز یا تمایزاتی میان این نوع ساختار قداست بخشی و ساخت...

امروزه جنبش هایی نوپدید در غرب و شرق با عنوان معنوی به صحنه آمده اند و سعی در ارائه تصویر آرمانی از انسان دارند، تا بدین وسیله به نیازهای معنوی انسان مدرن پاسخ بدهند. از جمله مهم ترین این جنبش ها که تاکنون آثار فراوانی از خود به جای گذاشته اند، دو جریان اثرگذار و مشهور اوشو و پائولو است، که انسان ایده آل از منظر هر دو در حالی که دارای اشتراکات فراوانی است، از ویژگی های متفاوتی نیز برخوردار است....

رساله حاضر در باره فرقه گرایی جدید در ایران است. توجه ویژه این نوشتار به معنویت گرایی جدید (new spirituality) است. به لحاظ نظری بر نظریه «انفسی شدن» (subjectivization) چارلز تیلور، متفکر کانادایی تکیه دارد. با استفاده از نظریه مزبور و تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، موضوع مورد بررسی قرار گرفت. در این رساله به تحلیل نشانه های معنویت گرایی جدید پرداخته و داده ها از دو طریق بررسی منابع و اسناد موجود ...

گونه شناسی و یا تقسیم و تفکیک انواع پدیده های اجتماعی براساس توجه به ویژگی های مشترک در کنار وجوه ممیزه به مطالعه دقیق تر امور و شناخت بهتر واقعیت های اجتماعی کمک می کند. چرا که از آشفتگی و درهم ریختگی ذهنی کاسته و قدرت تمیز انواع پدیده های اجتماعی را که در نظر اول غیرقابل تفکیک به نظر می رسند، فراهم می سازد. مقاله حاضر با هدف ابهام زدایی از پدیده معنویت گرایی جدید و گروندگان به آن و تلاش برای ...

پژوهش حاضر شامل ارای پاره ای از صاحب نظران در خوزه ی دین است که با تکیه بر جریان معنویت گرایی، ادعای پایان عصر دین داری و حرکت به سوی دنیایی عاری از معنویت را مردود شمرده است. با توجه به معنویت گرایی، انسان ها به اشکال جدیدی در بروز و ظهور معنویت روی آورده اند و جنبش های نظیر عصر جدید، نئوپاگانیسم و تمرینات ذهن، بدن، روح پاره ای از مصادیق آن هستند.یکی از ویژگی های جنبش های جدید معنویت گرا به لح...

انقلاب اسلامی از آغاز پیروزی، با معنویت‌های نوپدید مواجه بوده است. از این رو، تأثیر این پدیده‌ها بر انقلاب اسلامی مورد توجه برخی پژوهشگران قرار گرفته، اما اثر آن بر آینده‌ی انقلاب اسلامی مبهم باقی مانده است؛ ابهامی که شفاف‌سازی آن در آثار منتشره‌شده در زمینه‌ی انقلاب اسلامی و معنویت‌های جدید به‌چشم نمی‌خورد. لذا این پرسش پیش روی ماست که: «چالش بین معنویت‌های مدرن با معنویت دینی برآمده از انقلاب...

پرسش اصلی رساله حاضر، علل و زمینه های اجتماعی ظهور و ترویج جریان های عرفان نما در دو دهه اخیر ایران می باشد. در حالی که در دهه اخیر در دنیا شاهد گسترش جنبش های نوپدید دینی هستیم، کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و جریانات معنوی و عرفانی مختلفی، در کشور شروع به فعالیت و جذب پیرو کرده اند. حال سئوال اساسی این است که چه زمینه های اجتماعی باعث شده است که مردم نسبت به این جریانات عرفان نما ت...