رساله حاضر پژوهشی است در باره جمله های درونه ای در زبان فارسی . این پژوهش برپایه نظریه زایا - گشتاری استوار است . در این بررسی جمله های وابسته ای که یکی از اجزاء تشکیل دهنده جمله های مرکب ناهمپایه هستند بررسی شده اند. در جمله های مرکب ناهمپایه، جمله وابسته در درون گروه فعلی و یا گروه اسمی در یکی از نقشهای نحوی ظاهر می شود. ظاهرشدن جمله در درون یکی از سازه های نحوی جمله از طریق قاعده های بازگشتی...

بررسی جمله و اقسام آن، از مقولات دستوری است که، اخیرا،ً بسیاری از دستوردانان جدید به آن توجه ویژه ای کرده اند و نگاهی که به این مقوله داشته اند، در برخی موارد با دستوردانان سنتی متفاوت بوده است و حتی در مواردی نیز، نظرات خود زبان شناسان با یکدیگر تفاوت هایی دارد، که در کنار هم قرار دادن و بررسی این شباهت ها و تفاوت ها به پژوهشگران زبان فارسی کمک شایانی خواهد کرد تا بهتر به بررسی این مقوله بپرداز...

فهم و درک قواعد دستوری به ویژه ساختمان فعل و جمله در هر متنی موجب آموزش آسان و درست آن می شود؛ بررسی ساختمان فعل و جمله در دیوان حافظ که از متون زیبای فارسی است علاوه بر یادگیری آسان آن بسیاری از دقایق آن را آشکار می سازد و طرح مباحث دستوری در قالب جملات و ترسیم نمودار و تعیین نقش نحوی کلمات در زیر نمودار موجب حل شدن بسیاری از مشکلات دستوری می گردد. در میان مباحث دستور زبان فارسی، شناخت ساختما...

افصح‌المتکلمین، سعدی شیرازی، از بزرگ‌ترین ارکان ادب پارسی است. بخشی از صیت و شهرت سعدی در گرو سعدی­نامه یا همان بوستان است که از مثنوی­های اخلاقی برجسته و باارزش حوزۀ زبان و ادب پارسی است. این کتاب بی­مانند،زبان سخته و پیراسته­ای دارد که نظر هر مخاطبی را به خود جلب می­کند. این میزان از شایستگی در گرو ِشگردهای هنری و زبانی فراوانی است که شیخ اجل به­کار بسته است. از ویژگی­های دستوری آن، استفادۀ گس...

گویش شناسی به عنوان یکی از شاخه های مهم علم زبان شناسی، امروزه توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. گویش سمنانی یکی از زبان های ایرانی است که بررسی آن می تواند نتایج نظری و عملی بسیاری در برداشته باشد. گویش سمنانی به علت قدمت و حضور نسبتاً بیشتر در متون علمی و تخصصی و زبان شناسی و ساختمان ویژه ی دستوری همواره توجه محققان را به خود معطوف کرده است. بررسی ساختار فعل در هر زبان و گویش می تواند کلید ...

هدف از تحریر مقاله حاضر، باور نگارنده نسبت به گویای واقعیت زیر است. به نظر می رسد ،آنچه را تاکنون در منابع دستور زبان فارسی تحت عناوین اصطلاحاتی چون(( بند وابسته قیدی )) و یا (( حرف ربط مرکب )) مورد بررسی قرار گرفته است ‘ براساس تحلیل زبان شناختی استوار نیست . در سطور نوشته حاضر‘ سعی می شود تا از یک طرف آن دسته از بندهای وابسته قیدی که دارای عنصر ((که )) هستند به صورت بند وابسته موصولی تحلیل شو...

چکیده در زمینه دستور زبان بررسی های بی شماری انجام گرفته است. بسیاری از این تألیفات بر پایه نظریه هایی که دانشمندان زبان ارائه کرده اند، به نگارش در آمده اند. مانند: نظریه گشتار زبان و لایه های زیرینی که منجر به رو ساخت جمله ها شده است یا نظریه های زبان پژوهان ساختگرا که تنها رو ساخت جمله ها را اساس قرار می دهند و به آن ها می پردازند. تألیفات دیگر نیز یا به صورت توصیفی هستند یا تجویزی و پیشنها...

موضوع تحقیق حاضر، کارکرد حروف ربط تبدیلی در جمله های مرکب دیوان حافظ است. برای این کار، پس از مباحث مقدماتی در خصوص تعاریف و تقسیم بندی مربوط به حرف ربط تبدیلی و جمله ی مرکب، به چهار نوع تأویل و تبدیل حروف ربط تبدیلی اعم از مصدر اصلی، مصدر بدلی، صفت اصلی و صفت بدلی پرداخته شده است. شعر حافظ با حرکت به سوی مسائل علمی، عرفانی و فلسفی و استفاده از واژگانی متعدد با اراده ی معانی مجازی و ثانوی آن و ...

چکیده پایانامه حاضر به بررسی جملات شرطی روسی و نحوی بیان آنها به زبان فارسی اختصاص دارد. جملات شرطی برای بیان پدیده ها و اعمال شرطی بکار می روند. آنها به شرطی اشاره می کنند که برای بیان عمل جمله اصلی لازم می باشد. در ضمن عمل در صورت وجود این شرط ممکن است به طور واقعی عملی گردد یا به طور کلی عملی نشود. از یک سو، ساختارهای شرطی در زبان روسی خیلی متنوع اند و فهم آنها اغلب برای فارسی زبان مشک...

در نوشته ی حاضر، پس از تعریف جمله ی مرکب و تقسیم آن به جمله ی پایه و جمله ی پیرو و تعریف همسان و ناهمسان به شرح جمله های مرکب دو، سه و چهار فراکردی پردا خته ایم و جمله های مرکب را به جمله های مرکب دو فراکردی و جمله های مرکب بیش از دوفراکردی(زنجیره ای، انشعابی، مختلط ) تقسیم کرده ایم و برای هر کدام از این جمله های مرکب مثالی از دیوان حافظ آورده ایم. سپس به تعریف حروف ربط و تقسیم آن به حرف پیوند ...