ورود فاتحان مسلمان به مصر موجب تحولات بسیاری در این سرزمین شد. ساخت یا توسعه شهر فسطاط در همجواری باب الیون در شمال شرقی ساحل رود نیل توسط فاتحان مصر یکی از این تحولات در حوزه شهرسازی اسلامی بشمار می‌آید. صرف نظر از علل دوام و بقای این شهر، هدف مقاله پیش رو یافتن پاسخ این مسئله اساسی است که عوامل گسترش و توسعه‌ی شهری فسطاط از بدو تأسیس به سال 20 تا روی کارآمدن فاطمیان (358) چه بوده است؟ بررسی‌ه...

به رغم فراوانی متون کهن جغرافیای تاریخی در میان ایرانیان و با وجود  آن­که در دهه های اخیر درسی با عنوان «جغرافیای تاریخی» در دانشگاه های کشور تدریس می شود و پژوهشگرانی به پژوهش و مطالعه در این زمینه اشتغال دارند، مفهوم و مصداق این دانش بین رشته ای، همچنان دچار ابهام و گاه آمیختگی با دیگر علوم چون باستان شناسی و تاریخ محلی است. بر این اساس در مقاله حاضر پس از بررسی تعاریف، سابقه تدریس و شیوه آن ...

چکیده ندارد.

در بخش اول اوضاع طبیعی را که مشتمل بر ناهمواریها، آب و هوا، پوشش گیاهی و زندگی جانوری منطقه است و همچنین راهها و مراکز ارتباطی تنکابن را به اختصار شرح دادم تا بستر جغرافیای طبیعی که مسلما بر جغرافیای تاریخی تاثیرگذار است ، روشن شود. در بخش دوم ابتدا به شرح وجه تسمیه گیلان و طبرستان پرداختم و با استناد به منابع، حدود و ثغور این دو ولایت را مشخص کردم پس از آن جایگاه منطقه تنکابن و وجه تسمیه آن را...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده : شهرستان صحنه در حاشیه یکی از کهن راه های باستانی ایران ، در شرق کامبادانا و بغستانه باستانی و در غرب معبد باستانی آناهیتا ، از سکونتگاههای کهن محسوب می شود و بواسطه موقعیت جغرافیایی مناسب ، قرارگرفتن در مسیر شاهراه منتهی به غرب ایران ، داشتن چشمه سارها ، مزارع ، باغات و زمین های حاصلخیز و رودهای پر آب ، جاذبه های دل انگیزی برای سکونت اقوام و طوایف ما قبل آریایی و ایرانی بوده است . ک...

چکیده: تاریخ محلی از گرایش های جدید دانش تاریخ است و در شناخت دقیق و درست تاریخ یک کشور، جایگاه ویژه ای دارد. همدان نخستین پایتخت آریایی های ایرانی بود، پس از آن نیز، این شهر در ادوار متعدد تاریخ ایران پایتخت بود و مرکزیت سیاسی و اداری داشت. همدان را دروازه تاریخ و تمدن و فرهنگ ایران دانسته اند و در واقع تاریخ آن فراتر از یک تاریخ محلی برای کشور است، زیرا تاریخ همدان در بسیاری از دوره ها نمود ت...

چکیده تفسیر المیزان اثر علاّمه طباطبائی یکی از تفاسیر جامع شیعه در دوران معاصر می باشد. با توجّه به معاصر بودن این تفسیر، مسأله این است که آیا ایشان به علوم نوین از جمله علم جغرافیا در تفسیر آیات توجّه کرده اند یا خیر؟ از آنجا که خداوند در بسیاری از آیات قرآن از پدیده های طبیعی مثل زمین، آسمان، باد، باران، ابر و ... نام برده، فهم پاره ای از این آیات نیازمند دانستن علم جغرافیا می باشد. علاّمه طباطب...

سمرقند ازلحاظ جغرافی در جنوب سغد قرار داشته است. این شهر که همواره مرکز آباد این اقلیم به شمار می رفته، تدریجاً به ترقی و تعالی رسیده و باعث پیدایش اصطلاح «سغد سمرقند» شده است. در ابتدای عصرهای میانه، مقام این شهر ازلحاظ سیاسی و اقتصادی خیلی بالا رفت. تاریخ بیانگر آن است که سمرقند نیز همچون دیگر شهر های نیمه مستقل، مورد حمله عرب ها واقع شد و طبری از داستان چگونگی ضبط شهر و تدبیراندیشی های قتیبه ...