ادب با ریشه ای نامعلوم، در زبان عربی، نخست در شعر مخضرم و به ویژه در احادیث نبوی، به کار گرفته شد و به سرعت بر مفاهیمی بسیار گوناگون اطلاق گردید. آن بخش از ادب که اینک صوفیانه می خوانیم، از آغاز اسلام تا میانه های قرن دوم قمری، بیشتر ادب دینی بود، تا آنکه حسن بصری، ابراهیم ادهم و همنشینان او پایه های تصوف را در جهان اسلام استوار کردند و از سدۀ سوم قمری، ادب صوفیانه اندک اندک در آثار برخی مدون ش...

حسین ابوالحسن تنهایی استاد برجستۀ جامعه‫شناسی ایران دارای تألیفات متعددی در زمینۀ نظریه‫های جامعه‫شناسی است. به‫لحاظ نظری او شاگرد و میراث‫دار هربرت بلومر (بنیان‫گذار مکتب کنش متقابل نمادی) است. گرایش‫های ذوقی او در مطالعات عرفانی، تتبعات او در جامعه‫شناسی و شناخت او از تاریخ ایران، از او شخصیتی چندمنبعی، چندوجهی و خاص ساخته است. او از عصر سنت و جهان‫بینی ایرانی، گوهر عرفان را برگزیده و از دورۀ...

چکیده شیخ فرید الدین عطار نیشابوری، از شاعران عارف قرن ششم هجری است که در مثنویهای اسرار نامه، الهی نامه، مصیبت نامه و منطق الطیر، عناصر و اشارات اجتماعی متعددی را مطرح کرده است. از مهمترین آنها، آداب و رسوم و مراسم خاصّی مانند: اجرای مراسم حج، سوگواری و ازدواج است که با اندکی تفاوت، هم اکنون نیز از بزرگترین مراسم و آداب رسمی کشور ما به شمار می آید. علاوه بر آن عطار به آداب و رسوم دیگری نیز ا...

چکیده عرفان اسلامی مبتنی بر اعتقادات اسلامی و سرشار از آموزه های اجتماعی و اخلاقی است که نگاه تک بعدی و یک جانبه گرایانه به آن بیانگر عدم شناخت عرفان ناب اسلامی است . لذا این پژوهش به بررسی عرفان اجتماعی و شناخت جنبه های مردمی آن در متون منثور عرفانی قرن پنجم تا قرن هفتم هجری می پردازد و اخلاق اجتماعی عرفا را در بینش عرفانی و سیر و سلوک عملی شان بررسی می کند . این رساله با بررسی عزلت و نف...

انسان شناسی عرفانی که از عالی ترین وعمیق ترین مباحث علمی و معرفتی در عالم دین و دانش الهی و بشری می باشد و نقش عرفان الهی در این زمینه بسیار مهم و کارآمد است . یکی از مهم ترین حکیمان و عارفان مکتب تلفیق که بحق در زمینه حقیقه الحقایق وانسان حقیقی و انسان کامل قلم زده است و با توجه به آرای حکمای مشاء و اشراق ، عرفان سیستم جبر تعادلی را در منظومه فکر عرفانی خویش ترسیم کرده و زمینه تفکرات تلفیقی و ...

انسان شناسی عرفانی که از عالی ترین وعمیق ترین مباحث علمی و معرفتی در عالم دین و دانش الهی و بشری می باشد و نقش عرفان الهی در این زمینه بسیار مهم و کارآمد است . یکی از مهم ترین حکیمان و عارفان مکتب تلفیق که بحق در زمینه حقیقه الحقایق وانسان حقیقی و انسان کامل قلم زده است و با توجه به آرای حکمای مشاء و اشراق ، عرفان سیستم جبر تعادلی را در منظومه فکر عرفانی خویش ترسیم کرده و زمینه تفکرات تلفیقی و ...

هستی و مراتب آن از دیدگاه عزیز نسفی [1]     احسان رئیسی [2]   سید علی اصغر میرباقری فرد [3]   محسن محمدی فشارکی [4]   حسین آقاحسینی [5]     تاریخ دریافت:23/2/92 تاریخ تصویب:20/8/92 چکیده   بعد از تحول عمیقی که در سدۀ هفتم هجری در عرفان اسلامی پدید آمد، هستی شناسی نیز به دو رکن دیگر معرفت عرفانی، خداشناسی و انسان شناسی، افزوده شد. بر این اساس در سنت دوم عرفانی، شناخت هستی صرفاً یک شناخت نظری نیست...