گذر از رشته به میان رشته، علاوه بر کثرت گرایی معرفت شناختی، دلالت بر نوعی کثرت گرایی روش شناختی نیز دارد. آن گاه که امکان برداشت های متنوع و غیراختصاصی امری بدیهی فرض می شود و میان رشتگی شکل می گیرد، ابزار روش نیز متغیر و دگرگون می شود. از این نظر، میان رشتگی حاوی دو تغییر مهم در نظام معرفت است: از یک سو مرزهای ادعایی یا تصوری هر رشته یا دانش خاص از سوی مفاهیم و متغیرهای رشته یا دانش دیگر در نو...

روابط اجتماعی انسان‎ها مستلزم رعایت اصول اخلاقی است و هرقدر گسترة ارتباطات اجتماعی بیشتر شود، ضرورت تقیّد به اخلاق فضیلت‎مندانه بیشتر خواهدشد. برخی صاحب‎نظران اخلاقی برآن‎اند امروزه تکثر و تنوع فرهنگ ها در رسانۀ جهانی موجب‎شده تا نتوان مشترکاتی اخلاقی برای بشریت ترسیم کرد، اما نگارنده در مقالة حاضر از پنج اصل اخلاقی به عنوان حداقل اصول اخلاقی که از ذاتیات و فطریات بشر نشئت گرفته، یاد کرده‎است که...

روابط اجتماعی انسان‎ها مستلزم رعایت اصول اخلاقی است و هرقدر گسترة ارتباطات اجتماعی بیشتر شود، ضرورت تقیّد به اخلاق فضیلت‎مندانه بیشتر خواهدشد. برخی صاحب‎نظران اخلاقی برآن‎اند امروزه تکثر و تنوع فرهنگ‌ها در رسانۀ جهانی موجب‎شده تا نتوان مشترکاتی اخلاقی برای بشریت ترسیم کرد، اما نگارنده در مقالة حاضر از پنج اصل اخلاقی به‌ عنوان حداقل اصول اخلاقی که از ذاتیات و فطریات بشر نشئت گرفته، یاد کرده‎است ک...

این مقاله شرایط اجتماعی ایران را در حالی که حدود بیست و نه سال از انقلاب می گذرد، بر مبنای تفسیری از جامعه مدرن و جامعه به نحو فزاینده در حال مدرن شدن مورد بحث قرار داده است و تناسب و هم خوانی آن را با نوع معینی از حضور اجتماعی دین مطرح می سازد. درباره حضور اجتماعی دین چهار دیدگاه را می توان از هم تمیز داد: دیدگاه ضددینی (حذف دین)، دیدگاه مدافع خصوصی شدن دین (عدم حضور اجتماعی)، دیدگاه سیاست دین...

چگونگی ارتباط بین تکثر یا تنوع مذهبی با التزام دینی یکی از محورهای اصلی منازعه میان دو پارادایم حاکم بر جامعه‌شناسی دین در سه دهة اخیر بوده است. ذخیرة دانشی قدمای علوم اجتماعی ذیل پارادایم سکولاریزاسیون حکایت از این داشت که تکثر/تنوع مذهبی موجب تضعیف التزام دینی می‌گردد. در مقابل، پارادایم جدید اقتصاد دین یا مدل بازار دین استدلال نمود که تکثر/تنوع مذهبی منجر به افزایش التزام دینی می‌شود. در مقا...

تلاش نویسندگان این مقاله، مطالعه آزادی بیان در کاریکاتورهای هفته‌نامه توفیق (1301 تا 1350) است. به این منظور، پس از مشاهده کل کاریکاتورهای در دسترس در دوره زمانی یاد شده و طبقه‌بندی آنها به دو دسته بر اساس تعلق به دوران تمرکز و تکثر قدرت، مجموعه‌ای با 296 کارتون حاصل شد. تحلیل گفتمان فرکلافی 40 کارتون[1] از این مجموعه تفاوت آشکاری بین کاریکاتورهای دوره تمرکز قدرت و تکثر قدرت را نشان داد، این تح...

چکیده مروری بر نظریه های عرفی شدن نشان می دهد که این تئوری ها کمتر به تأثیر مناسبات فزاینده جهانی بر عرفی شدن مردم جهان پرداخته اند. با توجه به این مطلب، این مقاله کوشیده است رابطه جهانی شدن فرهنگی و عرفی شدن مردم کشورهای جهان را با توجه به متغیرهای زمینه ای اثرگذار بر این رابطه مورد بررسی قرار دهد. این متغیرهای زمینه ای عبارت اند از: سنت های مذهبی غیر اسلامی، سطح توسعه یافتگی، تنوعات قومی، زبا...