محل استقرار هر سکونتگاه انسانی تحت تأثیر عوامل محیطی به ویژه توپوگرافی و مورفولوژی زمین است که سکونتگاه بر مبنای آن محیط و وضعیت شکل گرفته و باعث مکان گزینی کاربری اراضی شهری با مورفولوژی خاص شده است. شناخت وضع موجود و مشکلات فعلی شهر و پیش بینی تغییرات آتی آن در گرو شناخت این عوامل، نیروها و مکانیزم عمل آنها است. پژوهش حاضر با هدف بررسی محیط طبیعی رودخانه های موقت شهری (هیدروژئومورفولوژی) و فر...

تحقیق حاضر با هدف شناسایی جایگاه و اهمیت گردشگری شهری، بررسی مفاهیم و روند تکاملی آن، و فرآیندهای مربوط به راهبردهای توسعۀ پایدار گردشگری شهری و ارزیابی ارتباط بین توسعۀ شهری و گردشگری و همچنین پیامدها و آثار مثبت و منفی این نوع گردشگری به نگارش درآمده است. فضاهای شهری کامل­ترین قرارگاههای انسان را تشکیل می­دهند و در بردارنده مراکز مهم اقتصادی، علمی، تفریحی، پزشکی می­باشند و همچنین از جاذبه­ها...

بی شک قسمت عمده ای از عناصر تشکیل دهندۀ سیمای هر شهر مبلمان آن است. اجزایی که گذشته از کاربردهای خاص خود به زیبایی و انتظام شهر نیز سامان می بخشند. طبعاً شکل گیری عناصر بصری که تصویر هر شهر را به وجود می آورند خاطره ای را برای هر بیننده در ذهن باقی می گذارند و شناسایی این تصورات ذهنی می تواند در برنامه ریزی آیندۀ شهری اثرگذار باشد. لذا با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر سعی بر آن دارد تا محل...

امروزه گردشگری، جایگاه خاص در اقتصاد کشورها داشته و نقش فعال و مؤثری را در ارتقای ساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها به خصوص کشورهای در حال توسعه دارد. در ایران با وجود فراهم بودن زمینه های مناسب تاریخی- فرهنگی و جاذبه های طبیعی برای جذب گردشگر در شهرها هنوز در طرح های فضایی - کالبدی شهری توجه چندانی به نقش گردشگری و آثار مختلف آن بر توسعۀ شهری لحاظ نشده است. شهرستان کرمانشاه به عنوان بزرگ...

امروزه توجه به ظرفی تهای توسع های درون مناطق شهری را به عنوان سیاست نوین و عمل یای در حوزۀ برنامه ریزی شهری پذیرفته اند. این توجه به ویژه با گسترش مفهوم توسعۀ پایدار شهری که درآن بهره گیری موثر و پایدار از ظرفی تهای توسعه ای رهاشده درون مناطق شهری )به صورت بافتهای ناکارامد و موسوم به فرسوده(را توصیه میکند، اهمیت مضاعف پیدا کرده است. مقالۀ حاضر به طرح الگویی برای شناسایی ظرفی تهای توسعۀ محله ای ...

تحلیل تناسب زمین برای توسعۀ شهری عمل بسیار مهمی است که برنامه ریزان و مدیران شهری با هدف تعیین مناسب ترین الگوی فضایی برای توسعۀ شهری به کار می گیرند. گسترش کالبدی شهر تبریز طی دهه های اخیر در نواحی نامناسب توسعه، مثل شیب های تند، مجاورت با گسل، مجاورت با صنایع بزرگ، یا در اراضی باغی و زراعی مرغوب اطراف شهرها صورت گرفته است. بنابراین در راستای کاهش آثار منفی گسترش نامناسب توسعۀ شهری و دستیابی ب...

در عصرحاضر، نگرش توسعه پایدار در اغلب کشورهای دنیا، حاکم بر برنامه ریزی و مدیریت شهری است. اگر بخواهیم از این دیدگاه به شهر بیاندیشیم ناگزیر باید معیارها و ساختاری را طراحی و برنامه ریزی کنیم که با ملاک های توسعه پایدار هماهنگ تر باشد. توسعۀ اقتصادی، حفظ محیط زیست، حفظ منابع طبیعی و مقولۀ انرژی از ارکان مهم توسعه پایدار هستند که تحت تأثیر زیرساخت های شهری و به خصوص شبکه های تأسیسات شهری قرار دا...

رشد جمعیت و گسترش شهری در دهه های اخیر در شهر مراغه باعث تغییر پوشش/ کاربری زمین در اطراف شهر شده، به طوری که مساحت شهر از 350 هکتار در سال 1353 به حدود 1799 هکتار در سال 1390 رسیده است. شناخت عوامل مؤثر در گسترش شهری و مدل سازیِ تأثیر آنها در مدیریت و برنامه ریزی شهری ضروری است. عوامل تأثیرگذار را می توان به دو دستة متغیرهای بیوفیزیکی و اجتماعی- اقتصادی تقسیم کرد. با توجه به قابلیت های مدل رگرس...

در چند دهۀ اخیر، حکمروایی خوب شهری به عنوان یکی از شاخه های استراتژی توسعۀ شهری (cds) در جهان مطرح شده است. در این رویکرد، کمبودهای رویکرد متداول به مدیریت شهری (دستور از بالا، صرفاً تکنوکرات و محافظت از ساختار قدرت موجود) نشانه گرفته می شود؛ بنابراین، در شهر نیز به طور مشخص، برقراری حکمروایی خوب، مورد تأکید قرار می گیرد و معیارهایی برای خوب شدن حکمروایی در نظر گرفته می شود. هدف از انجام این پژو...

بافت های فرسودۀ شهری به عنوان مانعی بر سر راه تحقق روش های مدرن مدیریت شهری، همواره شاخص های توسعۀ پایدار شهری را تحت تأثیر قرار داده که با توسعۀ شهرها و مطرح شدن رویکرد توسعۀ پایدار، توجه و رعایت اصول پایداری و پیگیری اهداف آن، هر چه بیشتر در برنامه ریزی توسعۀ شهرها مورد توجه است. در این مطالعه، محدودة اطراف حرم مطهر رضوی با وجود اهمیتی که در رابطه با ورود سالانه بیش از 15 میلیون زائر به شهر د...