عوامل تاریخی مؤثر بر توسعه نیافتگی ایران از دغدغه های همیشگی محققان ایرانی بوده است. رویکرد نئومارکسیستی و نظریه وابستگی یکی از رویکردهای رایج در بررسی موانع تاریخی توسعه در ایران است. هدف این مقاله بررسی و ارزیابی این رویکرد به ویژه قرائت جان فوران از آن در تحلیل توسعه نیافتگی تاریخی ایران است. رویکرد نئومارکسیستی به توسعه در واقع تلاشی برای بسط مارکسیسم کلاسیک برای تحلیل روند توسعه سرمایه دار...

تأثیرپذیری سیاستهای توسعه در ایران از الگوهای مسلط غربی دکتر سید مرتضی هزاوه ای چکیده : توسعه نیافتگی ایران و راههای برون رفت از این وضعیت، محور مباحث و نقطۀ عزیمت بسیاری از مطالعات و پژوهشهای توسعه در ایران محسوب می شود. از سوی دیگر، جنبشهای اجتماعی دوران معاصر ایران، و به ویژه انقلاب اسلامی، در راستای تحقق پیشرفت و آبادانی و توسعۀ کشور رخ داده اند. به دنبال تحولات ذهنی ایرانیان در پای...

تأثیرپذیری سیاستهای توسعه در ایران از الگوهای مسلط غربی دکتر سید مرتضی هزاوه ای چکیده : توسعه نیافتگی ایران و راههای برون رفت از این وضعیت، محور مباحث و نقطۀ عزیمت بسیاری از مطالعات و پژوهشهای توسعه در ایران محسوب می شود. از سوی دیگر، جنبشهای اجتماعی دوران معاصر ایران، و به ویژه انقلاب اسلامی، در راستای تحقق پیشرفت و آبادانی و توسعۀ کشور رخ داده اند. به دنبال تحولات ذهنی ایرانیان در پایان قرن ...

رویکرد اصلی این رساله متوجه بررسی علل ناکارآمدی و شکست احزاب و گروه های سیاسی ایران از منظر فرهنگی و به طور مشخص توسعه نیافتگی فرهنگ سیاسی است . برای این منظور ابتدا سعی شده است تا با ارائه ی یک متدولوژی مبتنی بر رهیافتها و الگوهای متفاوت مطالعاتی ضمن بررسی علل و عوامل تاثیرگذار بر فرهنگ سیاسی ایران ابعادی از توسعه نیافتگی آن را بازشناسد. سپس با تقسیم فرهنگ سیاسی ایران (با معیارهای تاریخی و جام...

در تاریخ معاصر ایران توسعه نیافتگی سیاسی با فراز و فرود همراه بوده است.گاهی به توسعه سیاسی نزدیک شده و زمانی دیگر از آن دور شده ایم. در باب توسعه نیافتگی سیاسی جامعه ایران دو رویکرد وجود دارد. رویکرد اول معطوف به عامل خارجی است که توسعه نیافتگی سیاسی را بر اساس نظریه استعمار و امپرپالیسم، توطئه و زیاده خواهی بیگانگان توضیح می دهد. رویکرد دوم معطوف به عامل داخلی است که ریشه توسعه نیافتگی سیاسی ر...

بررسی مسائل تاریخی و بومی سیستان، یعنی بخشی از جغرافیای تاریخی و فرهنگی و سیاسی و اقتصادی ایران به ویژه در تاریخ دوران معاصر حائز کمال اهمیت است؛ محوریت این مقاله بر نظریه ای استوار است که عامل اقتصادی و به تعبیر دقیق تر، مناسبات تولیدی جامعه را علت اصلی شکل نگرفتن مناسبات جدید اقتصادی و توسعه نیافتگی در ایران می داند. بر اساس نظریة شیوة تولید آسیایی، مناسبات سیاسی و اجتماعی جامعه عامل مهم توسع...

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش و تاثیرات «خرافه»، در توسعه نیافتگی سیاسی دوره قاجار بود. در این راستا ارتباط فرهنگ خرافه‌گرا با توسعه نیافتگی دوره قاجار و تاثیر آن در فرهنگ سیاسی غیرمشارکتی مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش کیفی - علّی و مبتنی بر رویکرد تاریخی و جامعه‌شناسی بوده و نتایج نشان داد، در مجموع فرهنگ خرافه‌گرای قاجار با رویکردهای غیرعلمی، غیرعقلی و غیردینی جامعه ایران را به انحطاط کشانید و یا...

حکومت قاجار در عصر ناصری در شرایطی که کشورهای عمده مغرب زمین در عرصه اقتصادی سیاست صدور سرمایه به کشورهای توسعه نیافته را گسترش می دادند، گرفتار بحرانهای جدی اقتصادی گردید و در قلمرو اقتصاد زراعی و تجاری و صنعتی از توسعه بازماند. در باب این واقعیت و تبیین ریشه های آن از دیرباز، نظریه های متعددی عرضه شده است. ماهیت کارشکن دولت قاجار و ناتوانی دستگاه حکومتی از معرفت به واقعیات اقتصادی و زمینه های...

با شروع جنگ های ایران و روس، ایران به ضعف و عقب ماندگی خود پی برد و درصدد جبران آن برآمد. به همین خاطر حکومت ایران جهت ایجاد اصلاحات، در ابتدای امر برای آموزش نیروی نظامی خود حاضر به پذیرش افرادی از غرب شد. این افراد خاطرات خود را در قالب سفرنامه در آوردند و چون به مسائل با دید مقایسه ای نگاه می کردند و همچنین با دقت بیشتری آن مسائل را مورد بررسی قرار می-دادند، برای پژوهش در مورد پیشرفت یا عدم ...

آگاهی نسبت به عقب ماندگی در ایران سابقه دیرینه ای دارد.مروری کوتاه بر تاریخ پر فراز و نشیب ایران،خصوصا طی 150 سال اخیر گویای تلاشهای خستگی ناپذیر مصلحانی چون عباس میرزا ،امیرکبیر،قائم مقام،مصدق و دیگرانی است که برای اعتلای ایران و پیشرفت و توسعه یافتگی آن از هیچ کوششی دریغ نکردند.این تحقیق در پی ان ایت تا علل عقب ماندگی ایران را از طریق روش فراتحلیل برخی از آثار منتشر شده در این زمینه مورد جستج...