بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران به اسطوره ها وابسته اند و اولین مساله ای که انسان اسطوره ای را به خود مشغول نموده حفظ سرزمین خود از حمله دشمنان است.در اواخر دوره پیشدادی و دوره کیانی این دشمنان تورانیان بودند که از نژاد آریایی هستند و بارها به تبار خود که نیای آنان فریدون است اشاره کردند. داستان های حماسی شاهنامه سرشار از شرح دلاوری های تورانی است که کمتر به آن پرداخته شده و تنها حماسه و شرح پهلوا...

کی خسرو فرزند سیاوش هشتمین پادشاه کیانی و یکی از محبوب ترین پادشاهان اساطیری ایران است. در اوستا از او به عنوان یکی از پهلوانان و شاهان بزرگ یاد شده و بسیار مورد تکریم است. در متون پهلوی او یکی از یاوران سوشیانت ـ موعود زرتشتی ـ است. داستان کی خسرو یکی از طولانی ترین و پرفراز و نشیب ترین داستان های شاهنامه است. او یکی از محبوب ترین شخصیت های شاهنامه و فردوسی است چرا که عادل، فرزانه، خردمند و پی...

  یکی از پیامدهای مهم تهاجم مغولان و استقرار دولت ایلخانی در ایران، رشد و گسترش تاریخ‏نگاری و گرایش‏های تازه در تاریخ‏نگری ایرانیان است. در این دوره، برخی تاریخ‏نگاران ایرانی ضمن توجه به جهان‌گشایی مغولان و خلق حماسه‏های تاریخی، در یک کنش رنسانسی به بازخوانی حماسی‏ترین دوره در روایات ملی ایرانیان، یعنی عصر کیانی روی آوردند و در رویکردی آگاهانه، به انطباق آن با دوره‏ی ایلخانان پرداختند. در این م...

یکی از پیامدهای مهم تهاجم مغولان و استقرار دولت ایلخانی در ایران، رشد و گسترش تاریخ‏نگاری و گرایش‏های تازه در تاریخ‏نگری ایرانیان است. در این دوره، برخی تاریخ‏نگاران ایرانی ضمن توجه به جهان گشایی مغولان و خلق حماسه‏های تاریخی، در یک کنش رنسانسی به بازخوانی حماسی‏ترین دوره در روایات ملی ایرانیان، یعنی عصر کیانی روی آوردند و در رویکردی آگاهانه، به انطباق آن با دوره‏ی ایلخانان پرداختند. در این مقا...

کشته شدن مظلومانۀ سیاوش، به دست تورانیان، باعث ایجاد نوعی سنت عزاداری در ایران شد که به سوگ سیاوش یا سیاوشان معروف است. در مناطق کرد و لرنشین آیین سوگ به نام چَمَر خوانده می شود و نحوۀ برگزاری این آیین در این مناطق یکسان است. این آیین با سوگواری برای سیاوش، شاهزادۀ محبوب ایرانیان، شباهت های فراوانی دارد. مقالۀ حاضر با هدف بررسی و توصیف آیین سیاوشان و شناخت وجوه تشابه این رسم و آیین با سوگ آیین ها...

کشته‌شدن مظلومانۀ سیاوش، به‌دست تورانیان، باعث ایجاد نوعی سنت عزاداری در ایران شد که به سوگ سیاوش یا سیاوشان معروف است. در مناطق کرد و لرنشین آیین سوگ به‌نام چَمَر خوانده می‌شود و نحوۀ برگزاری این آیین‌ در این مناطق یکسان است. این آیین‌ با سوگواری برای سیاوش، شاهزادۀ محبوب ایرانیان، شباهت‌های فراوانی دارد. مقالۀ حاضر با هدف بررسی و توصیف آیین‌ سیاوشان و شناخت وجوه تشابه این رسم و آیین‌ با سوگ‌آیی...

منظومه های حماسی و پهلوانی کُردی که اغلب زیر نام شاهنامه ی کُردی شناخته شده اند، منظومه هایی هستند که ریشه در اسطوره داشته و دربردارند ه ی باورها و پنداشته های جمعی ملّت کُرد از بن تاریخ تاکنون می باشند. پایان نامه ی حاضر سعی در مقایسه ی شاهنامه ی فردوسی و شاهنامه ی کُردی (تولّد جهانگیر و جنگ نامه ی ایران و تورانیان) از نظر محتوا دارد و گاه در حد مجال و توان به مقایسه ی جنبه های زبانی و ادبی نیز پردا...

در دوره بابریان/تیموریان هند، شمار زیادی از ایرانیان به هند مهاجرت کردند و تعدادی از آنها در مشاغل مهم حکومتی به‌کار گرفته شدند. تمایل برخی از شاهان تیموری به استفاده از توان مهاجران ایرانی برای تثبیت حکومت و دفع مخالفان و نیز اداره امور اداری و نظامی، موجب استخدام آنها در دربار و دیوان شد. این مقاله به اقدامات و فعالیت‌های یکی از این مهاجران ایرانی یعنی سید شهاب‌الدین احمد نیشابوری در دربار با...