فلسفه اسلامی، با صدر المتألهین شیرازی (ره) در نتیجه قول به اشتراک معنوی وجود، تشکیک و اصالت آن و تحت تأثیر اندیشه عرفا، با تفسیری از توحید آشنا شد که از آن به بعد نظر غالب حکما در این بحث گردید. این نظریه همان وحدت وجود است که صدرالمتألهین، با تبیین آن بر اساس مبانی فلسفه خویش، آن ‌را به عنوان ناب-ترین نظریه توحید به فلسفه اسلامی عرضه کرد. وحدت وجود آن قدر در فلسفه و اندیشه فلاسفه نفوذ پیدا کرد...

حدیث سلسلة‌الذهب، از زبان حضرت علی‌بن موسی‌الرضا(ع) در سفر اجباری به‌سوی مأمون، در نیشابور و به درخواست جمع کثیری از راویان و محدثان بیان شده است. چون در سلسلۀ سند این حدیث تا رسول خدا(ص)، همه از اولاد آن حضرت و ائمه معصوم(ع) قرار هستند، در نزد اهل سنت به حدیث «المسلسل بالأشراف» شهرت یافته است. این حدیث دو مطلب را بیان می‌دارد: یکی اینکه توحید الهی، دژ استوا...

دور? تیموریان حکومتهای کوچک وبزرگی ازشاهزادگان تیموری و ترکمانان آققویونلو و قراقویونلو درایران حضور داشتند. مشخصه ایندوره گرایش طبق? عوام به شاعری ست. همچنی قرن نهم را اغلب دور? تقلید و رکود ادبیات معرفی کرده اند. حمایت نهاد سیاسی از شاعران و کسب منزلت اجتماعی و از سوی دیگر دردمندی روحی مردم، زمینه را برای گرایش عوام فراهم کرد. در بررسی بیشتر این موضوع به مباحث عاطف? جمعی و همرنگی با جماعت اشا...

شعور انتخاب مُفتی     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیا ٔ ت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   تقلید از فقیه اعلم برای کسانی که تخصص فقهی مورد نیاز را ندارند امری معقول و بی اشکال است. در این میان، ملاکهایی خود ساخته وجود دارد که بعضی افراد آنها را در انتخاب مفتی دخیل می کنند. این ملاکهای ناصحیح وقتی رنگ و بوی اجتماعی می گیرند عوارض منفی خاصی در جامعه می گذار...

توکل یکی از مفاهیم مهم قرآنی و اسلامی است و در بین اهل عرفان و تصوف یکی از منازل سالکین و از عالی ترین مقامات مقربین محسوب می شود. توکل از یکسو با اعتقادات انسان مسلمان در مبحث توحید مرتبط است و از سویی دیگر با جنبه عملی زندگی او پیوند دارد .این مسئله باعث دشواری و پیچیدگی مفهوم توکل گردیده است. بزرگان صوفیه درباره توکل و واسپاری امور زندگانی مادی و معنوی خود به خداوند دیدگاه های متعدد و متنوعی...

عوام گرایی به عنوان یک پدیده ی اجتماعی معلول باورها، پندارها و اعتقادات مردمی است که در درازنای تاریخ در برابر طبیعت و محیط اسرارآمیز اطرافشان به مقابله و جدال برخاسته اند و یک زندگی اجتماعی را تشکیل داده اند، شناخت این باورها و عقاید - که در بسیاری موارد با خرافات همراه است - دریچه ای رابرای ورود به دنیای واقعی زندگی آن ها باز می کند که این خود سبب می شود تا به غنای ادبیات آن جامعه افزوده گردد...

فرهنگ دینی سرزمین هند در دسترس مردم نبود و متون دینی فلسفی و عمیق در اختیار طبقه "خواص و روحانیون" بود؛ از این‌رو دین عوام با مجموعه‌ای از اشعار، افسانه‌ها و مناجات‌های عارفانه و گاه نامفهوم طی سالیان دراز به نام وید (بید) یعنی دانش هندی گردآوری شد. این مجموعه به عنوان قدیمی‌ترین کتاب مذهبی مدون عالم شناخته شده که مادر ادیان هندی است؛ اکثر پژوهشگران از آن به عنوان دین یاد نمی‌کنند و آن را فرهنگ...

بزه دیده به شکل­های مختلف موجب ایجاد عوام­گرایی کیفری می شود. ترس از جرم و نگرانی عمومی از آن به نوعی سخت گیری کیفری عوام گرا را تشدید می کند. اغلب جرائمی با بزه دیدگان خاص (از حیث سن و جنسیت) توجه رسانه ها و افکار عمومی را بیشتر جلب می کند. بنابراین، این جرائم بیشتر موجب برانگیختگی احساس عمومی و تأثیر آن بر سیاست کیفری می شود. بزه دیدگان با بیان توقعاتی که از نظام عدالت کیفری دارند، به طور مست...

فرهنگ عامّه، از رایج ترین موضوعاتی است که در ذهن و روح بیشتر جوامع بشری ریشه دوانیده است و آثار آن به شکل های گوناگون نمایان است. بسیاری از اعتقادات آدمی از دوران های کهن تا به امروز شکل گرفته و باعث شده است جنبه های مهمی از زندگی انسان ها، به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه، با عقاید، باورها و آداب و سننی پیوند یابد که مجموع آن ها «فولکلور» یا فرهنگ عامّه را می سازد. آثاری که در آن ها به جنبه های مخت...

کتاب سیاست کیفری سختگیرانه روند تاریخی و زمینه های سیاسی- اجتماعی شکل گیری سیاست کیفری سختگیرانه را بررسی کرده است. از دیدگاه این کتاب، این سیاست، معلول سیاست زدگی در یک رویکرد ساده انگارانۀ بزهکاری و با اعتقاد به ناکارآمد بودن و حتی شکست سیاست های پیشگیرانۀ اجتماعی و بازپرورانه و کارنامۀ منفی نظام کیفری انسانی و جرم شناختی تلقی شده است. از نیمۀ دوم سدۀ بیستم، مهار جرایم را تنها از گذر سختگیری ...