خورشید و مهپاره اثر میرزا محمد سعید طبیب قمی از شاعران قرن یازدهم هجری قمری به عنوان یکی از منظومه­های عاشقانه­ی ادب فارسی که گاه داستان­هایی از سنخ فولکلورند، قابلیت بررسی با بسیاری از نظریات تحلیلی فولکلور از جمله الگوی تحلیل ساختاری روایت پراپ را دارد. ضرورت تحقیق در اینست که آشنایی با ساخت یک اثر ناشناخته یا کمتر شناخته شده را به عنوان بخشی از ادب غنایی ما ممکن می سازد.  الگوی پراپ در صدد ب...

خورشید و مهپاره اثر میرزا محمد سعید طبیب قمی از شاعران قرن یازدهم هجری قمری به عنوان یکی از منظومه­های عاشقانه­ی ادب فارسی که گاه داستان­هایی از سنخ فولکلورند، قابلیت بررسی با بسیاری از نظریات تحلیلی فولکلور از جمله الگوی تحلیل ساختاری روایت پراپ را دارد. ضرورت تحقیق در اینست که آشنایی با ساخت یک اثر ناشناخته یا کمتر شناخته شده را به عنوان بخشی از ادب غنایی ما ممکن می سازد.  الگوی پراپ در صدد ب...

نجیب محفوظ در داستان«ماه عسل» و ابوتراب خسروی در داستان«حضور»، به بیان وضعیت زن و شوهری می‌پردازند که به محض ورود به منزل خویش متوجه می‌شوند که افراد ناشناسی منزل مسکونی آن‌ها را به تصرف درآورده‌اند. هدف مقالة حاضر، توصیف و بررسی تطبیقی این دو اثر بر اساس مکتب امریکایی ادبیات تطبیقی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نویسندة دو اثر از لحاظ شیوة آغاز داستان روشی مشابه را برگزیده‌اند؛ همچنین هر دو د...

در این جستار با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی چهار قصه از افسانه‎های ایرانی که شهرت فراوان و شخصیت کودکانه دارند، پرداخته‎ایم و تعداد و توالی خویشکاری ‌آن‌ها را با الگوی ساختاری پراپ مقایسه کرده‎ایم. نتیجۀ به دست آمده، نشان می‎دهد که علی‎رغم وجود نکات مشابه در خویشکاری‎ها، توالی ‌آن‌ها تفاوت چشمگیری با الگوی ساختاری پراپ دارد؛ علاوه بر آن بررسی این جنبه از قصه‎های پریان به دریافت قدمت روایت‎های ...

در این مقاله به بررسی ریخت شناسانۀ شعر «کتیبه» اخوان ثالث پرداخته ایم. به این منظور، نخست به تعریف ریخت شناسی پرداختیم، سپس روایت اسطوره ای «کتیبه» را از منظر این نظریه، مورد تجزیه و تحلیل قرار دادیم و به خویشکاری­ ها، شخصیت ها و حرکت های روایت تقسیم کردیم. «کتیبه» از شعرهای روایی اخوان است که شکلی نمایشی و دراماتیک دارد. شیوۀ روایت و داستان پردازی در این شعر به گونه ای است که شاعر با توصیف های...

چکیده: حکایات جوامع الحکایات و لوامع الروایات متضمن بسی فواید تاریخی و ادبی است که در کتاب دیگری به دست نمی آید. نویسنده ی این کتاب عوفی از جمله ی فضلا و اهل انشا بود. این رساله به بررسی ریخت شناسی شصت حکایت از این اثر براساس نظریات ولادیمیر پراپ پرداخته است. پراپ در کتاب خود با عنوان «ریخت شناسی قصه های پریان» ساختار این نوع از قصه ها را مورد بررسی قرار می دهد. او به منظور دستیابی به ساختار ...

ریخت شناسی، یکی از مباحث اساسی نقد ساختاری است که در عرصه‌ی ادبیات داستانی کاربرد فراوانی دارد. در این نوع از نقد ،منتقد ادبی با بررسی ساختار درونی موجود در داستان ، به کشف کنش‌ها و خویشکاریهای موجود در آن می‌پردازد . این مبحث نخستین بار توسط پراپ به عرصه ی ادبیات داستانی راه یافت.وی در این جستار که اساس کارش را بر پایه ی اعمال شخصیتهای موجود در داستان قصه‌های پریان قرار داد ،با بررسی کنش ها و ...

این مقاله، ابتدا به تعریف قصه، سابقۀ قصه، ساختار قصه و طبقه بندی قصه ها می پردازد و سپس دیدگاه های «ولادیمیر پروپ»، قصه شناس مشهور روسی و 31 خویشکاری که او از صد قصۀ رایج در روسیه (قصۀ پریان) استخراج کرده است، همراه با شخصیت های اصلی قصه و حوزۀ خویشکاری های آن ها نقل می کند. در ادامه، نا هماهنگی الگوی پروپ را با قصه های رایج در گویش یا لهجۀ لکی شرح می دهد و نمونه ها یی از آن قصه ها را ذکر می کن...

شعر نو فارسی که با نظری? ادبی نیما یوشیج در ایران پدید آمد، از همان ابتدا با ساختار روایی همراه بود. به طوری که در بین آثار خود نیما و شاعرانِ نوپرداز پیروِ او به نمونه‏های زیادی از شعرهای روایی برمی‏خوریم که با برداشتی تازه از مفهوم منظومه سروده شده‏اند. این اشعار روایی که بخش مهمّی از میراث شعر نو فارسی را تشکیل می دهند، در این رساله مورد مطالع? ریخت شناسی قرار گرفته اند. ریخت-شناسی، رویکردی در ...