ایران قبل از تهاجم اعراب دارای فرهنگ و تمدن بسیار غنی بوده، اما بعد از فروپاشی دولت ساسانیان و تسلط اعراب بر ایران ، خواه ناخواه این فرهنگ و تمدن در رویارویی با اسلام دچار تحول گردید. در ابتدا ایرانیان به دلیل عدم آشنایی با دین اسلام دچار مشکلات عدیده ای گردیده و بالطبع برخورد دو فرهنگ متفاوت و نابرابر، اثراتی را در پی داشت. بررسی پیشینه تاریخی و اوضاع فرهنگی ایران قبل از اسلام و پیامدهای حمله ...

در این مقاله به عنوان یک مقدمه نظری بر جنبش احیای تمدن ایرانی اسلامی تلاش می شود تا ملزومات تفکر احیاگری تمدن ایرانی اسلامی مورد کاوش و تحلیل قرار گیرد. برای انجام این منظور، نخست در بخش اول علل و ریشه های زوال تمدن ایرانی اسلامی مورد بررسی قرار می گیرند تا این رویکرد تاریخی انتقادی محملی برای درک شرایط کنونی و بستری برای شناختن ضعف ها و نقصانها و در نهایت ارائه راهکارهایی برای احیا کننده تمدن ...

بحث و گفتگو در بار? عوامل گسترش و تکامل فرهنگ و تمدن اسلامی پیچیده و نیازمند بررسی های همه جانبه است. اینکه چرا و چگونه اسلام از میان اعراب که در مقایسه با دیگر اقوام پیشینه و بهر? تمدنی چندانی نداشتند ظهور کرد و آنان را متحول و متحد ساخت موضوعی اساسی است و نیاز به بررسی مستقلی دارد، اما اینکه توسعه و تکامل فرهنگ و تمدن اسلامی حاصل نشر و تبلیغ آموزه های اسلامی به دست اعراب مسلمان از سویی و ترکی...

«گفت وگو ی تمدن ها»، به منزله طرح اعتدالی و تفسیرکننده روابط بین الملل، بیان گر نقش مهم ارتباط میان ملت ها در تداوم تمدن ها و ترسیم آینده ای شکوفا در پیش برد اهداف صلح آمیز است. پیش نیاز فرایند گفت وگو ی حقیقی تمدن ها شناسایی ظرفیت های تمدن ها، احترام دوسویه، پذیرش جایگاه صاحبان آن ها، ویژگی های اصیل تمدنی آن ها، و گفت وگو از موضعی برابر است. بدیهی است که عرصه فرهنگ، با لایه های متعدد در تمدن ه...

یکی از عوامل انتقال فرهنگ و تمدن ایرانی به جهان اسلامی در قرون نخستین اسلامی نخبگان ایرانی بودند که چشمپوشی از مطالعه آنها خطایی بزرگ در شناخت تاریخ ایران و اسلام خواهد بود. هرمزان سردار بزرگ یزدگرد سوم یکی از این افراد بود که در تحولات سیاسی، نظامی و فرهنگی شامگاه عهد ساسانی و اوایل دوره اسلامی نقش‏آفرین شد. در مقاله حاضر ضمن بررسی حیات سیاسی هرمزان کارنامه وی در انتقال عناصر فرهنگ ایرانی به ت...

تمدن پژوهی در نظام علمی غرب، سابقه­ای دیرینه دارد و چیستی تمدن اسلامی از این قاعده مستثنا نیست. هدف اصلی نگارش این مقاله، شناخت چیستی تمدن اسلامی براساس تنوع رویکردها است. با توجه به مفهوم شناسی تمدن با رویکردهای ماهیت نگر، تمایزنگر، علت­نگر و تحلیل مفهومی و با توجه به برخی ویژگی­های تمدن مانند نظام اجتماعی، این جهانی بودن، هماهنگی و همسویی عناصری آن، هویت و پویایی تمدن و سنخ شناسی مطالعات تمدن...

در جهانی که امنیت ابعاد ظریفی پیدا کرده است ابهام در مفهوم همسایگی توجهات آکادمیک فزون تری را می طلبد. شاید، از این روست که در ادبیات جهانی و حتی ایرانِ پس از انقلاب اسلامی، مفهوم و نظریه همسایگی به نحو فاحشی مسکوت مانده است. در نتیجه، پرسش برانگیزانده ای پیش روی ماست که چگونه تجربه سیاست خارجی جمهوری اسلامی در دهه های اخیر حاوی رهیافت و مفهوم جدیدی در عرصه همسایگی است؟ (سئوال) تاریخ فرهنگ ایران...

یکی از دغدغه های علوم اجتماعی تجزیه و تحلیل مسئله تغییرات اجتماعی در کنار توجه به نظم اجتماعی است و از این رهگذر اندیشمندان در پی ارائه الگوهای توسعه اجتماعی هستند. پس از انقلاب اسلامی ایران برای جامعه شناسان، مدیران دولتی و سیاست گذاران عمومی این پرسش مطرح شده که آیا جمهوری اسلامی ایران الگوی نوینی برای رشد و توسعه اجتماعی متناسب با آرمان های خود دارد یا در این زمینه از الگوهای سایر جوامع بشری...

یکی از عوامل انتقال فرهنگ و تمدن ایرانی به جهان اسلامی در قرون نخستین اسلامی نخبگان ایرانی بودند که چشمپوشی از مطالعه آنها خطایی بزرگ در شناخت تاریخ ایران و اسلام خواهد بود. هرمزان سردار بزرگ یزدگرد سوم یکی از این افراد بود که در تحولات سیاسی، نظامی و فرهنگی شامگاه عهد ساسانی و اوایل دوره اسلامی نقش‏آفرین شد. در مقاله حاضر ضمن بررسی حیات سیاسی هرمزان کارنامه وی در انتقال عناصر فرهنگ ایرانی به ت...