پیشرفت فن‌آوری­های ارتباطی، اطلاعات­گرایی و سرمایه‌داری افسار گسیخته محرک­هایی هستند که در قالب فرآیند جهانی شدن، تمدنی نوین را در عرصه‌های گوناگونی زندگی اجتماعی فرصت ظهور داده‌اند. بازتاب فضایی این تمدن اطلاعات- محور در فضای قلمروزدایی شده و زمان غیرخطی خود را نمایان می‌سازد. پیش‌زمینه­ی درک ماهیت هستی­شناختی این تمدن،بررسی روابط تعاملی میان فرآیند جهانی شدن، ارتباطات جهان­روا، اطلاعات گرایی ...

ابن خلدون نخستین فردی است که در مقدمه به بحث درباره تمدن پرداخت، اما سخنی از تمدن اسلامی به میان نیاورد. به نظر می رسد نخستین بار متفکران اروپایی بودند که در دوره معاصر، پس از درک مفهوم تمدن و سخن گفتن از تمدن اروپایی، به بحث از تمدن اسلامی نیز پرداختند. در اینجا این مسئله مطرح می شود که متفکران مسلمان از چه زمانی به تمدن اسلامی توجه کردند و در پی شناسایی آن برآمدند؟ پژوهش حاضر با مطالعه آثار ن...

یکی از عملکردهای رسانه ‌ها از زمان پیدایش بشریت تا عصر نوشتاری و عصر اطلاعات فرآیند القاء، تقویت ارز‌ش‌ها، باورها، سنت‌ها و معیار‌های رفتاری بوده که با استناد به ابیات شاهنامۀ «فردوسی » - یکی از آثار ملی مکتوب ایرانیان- در این پژوهش، با تطبیق نظریۀ تطور تاریخی «مارشال مک لوهان» با رسانه‌های ارتباطی ایرانیان و تاثیر آن‌ها در نگهدات تمدن و هویت ایرانی در سه بعد، بررسی و تحلیل شده است: 1. رسانه‌ه...

فرهنگ و تاریخ در بستری موازی حرکت می نمایند. فرهنگ وجه ذهنی تمدن و تمدن وجه مادی و عینی فرهنگ است. بستر سازی هر دو مفهوم تاریخ می باشد. بررسی تاریخ از منظر دیرینه شناسی و تبارشناسی برای تبیین آینده و آشکار نمودن ساختار پنهان حاکم بر روابط پدیده ها ‘ مورد علاقه محققین علوم سیاسی می باشد. هدف تاریخ نیل به درجة عالی انسانیت است یعنی دستیابی به وضعی که بشر به واقعی ترین مفهوم انسان به سر برد. مقاله...

رابطه دین با تمدن و نقش دین در پیدایی یا توسعه تمدن ها، موضوعی است که در اندیشه بسیاری از نظریه پردازان و مورخان و برخی از دین پژوهان انعکاس یافته و طیف متنوعی از صاحبان دیدگاه های موافق و مخالف را در برگرفته است. این نوشتار تلاشی است برای واکاوی نسبت دین با تمدن در اندیشه مالک بن نبی، اندیشمند معاصر الجزایری. وی از معدود اندیشمندان مسلمانی است که نقطه ثقل مطالعات و آثار خود را بر موضوع تمدن قر...

تمدنی جدید و جهانی در حال تکوین است، تمدنی جهانی با فرهنگهای فراوان. سیر تاریخ در این سکانس این گونه رقم خورده که به واسطه پیشرفت سریع تکنولوژی در ارتباطات و محقق شدن دهکده جهانی مک لوهان، همزیستی تمدن ها و فرهنگ هایشان به اصلی ترین و مهم ترین چالش امروز تبدیل شود. همزیستی تمدن ها و فرهنگ هایی که منافع ناهمگون و افق های دید متفاوتی دارند. تمدن هایی که اکثراً در جریان آشتی دادن و ایجاد همگنی بین...

ویژگی میان رشته ای بودن مطالعات «تمدن پژوهی»، دایرة نگاه به مسائل این حوزه را از حصر در یک یا چند دستة تخصصی خاص بیرون کرده و در گسترة وسیع تری قرار می دهد. این چالش به ویژه در تحلیل اصل مفهوم تمدن بیش از هر جای دیگر خود را نمایان می سازد، چراکه ما با واژه ای چندوجهی روبه رو هستیم که مفاهیم هم عرض دیگری را نیز در جنب خود قرار می دهد؛ مقوله های انسان، فرهنگ، جامعه، تاریخ، و دین، واژگان هم خانواد...

اگر تمدن را مجموعه ای از مؤلفه هایی بدانیم که مبتنی بر یک اندیشه بنیادی و در قالب نظام های گوناگون سامان می یابد، خاستگاه این اندیشه بنیادی در تمدن پیشین مسلمانان، آموزه های وحیانی اسلام بود که هسته مرکزی این آموزه ها در قرآن آمده است. به این ترتیب، قرآن بنیان معرفتی، منطق ترکیب و تعیین کننده چگونگی رابطه میان اجزا و ترسیم کننده جهت اصلی تمدن مسلمانان بوده است. این یافته را می توان با نگاهی درو...