حیات علامه محمدباقر مجلسی مصادف با دوران حکومت صفویان بود. این دوران شاهد شکوفایی مسائل دینی بود که هر یک نقشی چشم گیر در تحوّلات ساختار ایران داشتند. در این دوران ساختار دینی ایران از سویی در پیوند نزدیک با ساختار سیاسی فعالیت می کرد و از سوی دیگر با بهره گیری از این نزدیکی بر شکوفایی علمی و پژوهشی خویش می افزود. آنچه در پرتو این تحوّلات چشم گیر علمی شکل گرفت دگرگونی در ساختار تنظیم و شیوه ارائه...

علامه مجلسی به عنوان یکی از برجسته ترین محدثان امامیه که به گردآوری بزرگترین دائرة المعارف حدیث شیعه موفق گردیده است، علاوه بر احیای نسخه های در حال اضمحلال حدیث و طبقه بندی بدیع احادیث، به شرح و تفسیر متون حدیث پرداخت و تا حدی مشکلات اخبار را حل کرد. اصولی که مجلسی در فقه الحدیث از آن بهره برده است به عنوان الگویی در نقد و فهم حدیث از اهمیتی به سزا برخوردار است. در این مقاله سعی شده است اصول ن...

علامه مجلسی به عنوان یکی از برجسته‌ترین محدثان امامیه که به گردآوری بزرگترین دائرة المعارف حدیث شیعه موفق گردیده است، علاوه بر احیای نسخه‌های در حال اضمحلال حدیث و طبقه‌بندی بدیع احادیث، به شرح و تفسیر متون حدیث پرداخت و تا حدی مشکلات اخبار را حل کرد. اصولی که مجلسی در فقه‌الحدیث از آن بهره برده است به عنوان الگویی در نقد و فهم حدیث از اهمیتی به‌سزا برخوردار است. در این مقاله سعی شده است اصول ...

تفسیر فقهی، یکی از قدیمی­ترین و سودمندترین روش­های تفسیر قرآن است که مفسر در آن احکام فقهی را از میان آیات الاحکام استخراج می­کند. بنابراین، تفاسیر متعددی با سلیقه­ها و روش­های مختلف نگاشته شده است که شناخت این روش­ها به درک بهتر مقصود خدا کمک می کند. این تفاسیر را نه تنها در کتب تفسیری یا آیات الاحکام بلکه در میان کتب فقهی یا روایی نیز می­توان یافت. یکی از این منابع، کتاب صد و ده جلدی (بحارالا...

تفسیر فقهی، یکی از قدیمی­ترین و سودمندترین روش­های تفسیر قرآن است که مفسر در آن احکام فقهی را از میان آیات الاحکام استخراج می­کند. بنابراین، تفاسیر متعددی با سلیقه­ها و روش­های مختلف نگاشته شده است که شناخت این روش­ها به درک بهتر مقصود خدا کمک می کند. این تفاسیر را نه تنها در کتب تفسیری یا آیات الاحکام بلکه در میان کتب فقهی یا روایی نیز می­توان یافت. یکی از این منابع، کتاب صد و ده جلدی (بحارالا...

افزایش کتاب های تفسیر قرآن در قرن معاصر با سبک و سیاقی یکسان و با سخنانی همسان، گمان هم طرازی را در نگاه نخستین در میان آنها تداعی می نماید. گشایش و صیقل آیینه نقد و بررسی، این هنر را دارد که برجستگی ها و کاستی های هر یک نسبت به دیگری را آشکار نموده، و اهل مطالعه و دانش و پژوهش را در انتخاب مسیر رهنمون باشد. این قلم در همین راستا چشم اندازی بر تفسیر اطیب البیان دارد که به دست فقیه و مفسر شیعی ـ...

قرآن به عنوان آخرین کتاب آسمانی، منشأ هدایت تمامی بشر است که با فهم دقیق و صحیح آیات و مفاهیم آن می توان به سر منزل مقصود رسید. دست یابی به مفاهیم قرآن از طریق تفسیر صحیح آن ممکن است، امروزه به اقرار بسیاری از مفسران و دانشمندان علوم قرآنی دست یافتن به مفاهیم و پیام های قرآن با توجه به تفسیر موضوعی ممکن است. این نوشتار بر آن است تا در حدّ توان به بررسی مبانی، مراحل و پیشینه شکل گیری تفسیر موض...

قرآن کریم، اساسی ترین منبع برای استنباط حکم فقهی، در تمام زمان ها است. تفسیر فقهی، یکی از قدیمی ترین و سودمندترین روش های موضوعی قرآن است که مفسر در آن احکام فقهی را از میان آیات الأحکام استخراج می کند. یکی از این منابع معتبر، کتاب صد و ده جلدی بحارالأنوار اثر علامه مجلسی می باشد . پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی وجمع آوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای، با هدف گردآوری دیدگاه های تفسیری 33 آیه ...