نگارنده در این مقاله سعی داشته به این سؤالات پاسخ دهد: کدام مسافر و با چه عنوانی از حکم قصر نماز استثنا شده است و آیا می‌توان یک عنوان جامع، هرچند انتزاعی پیدا کرد تا همة گروههای شغلی را دربر بگیرد؟در پاسخ به این سؤال می‌توان فقهای بزرگ شیعه را به سه دسته تقسیم کرد: 1ـ کسانی که به عنوان جامع معتقدند و عنوان کثیرالسفر را از روایات انتزاع کرده‌اند. 2ـ کسانی که به عناوین مذ...

از دیر باز نحویان برای اثبات قضایای نحوی و قطعیت بخشیدن سخن خویش، کلام خود را با برهان و استدلال همراه می ساختند اما در میزان بهره مندی از استدلال ها و براهین اختلاف داشتند. با تکامل قواعد نحوی این اختلاف سلیقه ها سبب گرایش بسیاری از دانشمندان نحو به تعلیل در مباحث نحوی شد و ثمره­ی آن پیشرفت و تحول مباحث استدلالی ، براهین و قیاس در نحو بود. نخستین مرحله­ی تعلیل با علتهایی ساده در نحو آغاز شد و ...

به نظر مشهور حقوق‏دانان، تدلیس به طور مطلق و مستقل از عیوب منصوصه و  اشتراط صفت، از موجبات فسخ نکاح است. در واقع آنان موجبات فسخ نکاح را سه مورد دانسته­اند: 1ـ خیار عیب؛ 2ـ خیار تخلف از شرط صفت؛ 3ـ خیار تدلیس. در حالی که نظر مشهور فقها عدم استقلال تدلیس در فسخ نکاح است. این مقاله در مسیر یافتن نظریه صحیح،  به بررسی دلایل هر دو گروه پرداخته و به این نتیجه رسیده است که  با استناد به روایات، اصل ل...

چکیده: قانون مدنی در مواد 1122،1121 و 1123 با پیروی از مشهور فقهای امامیه به ذکر عیوب منصوصه پرداخته است عیوبی که به موجب آن برای هریک از زوجین یا هردو حسب مورد حق فسخ ایجاد خواهد شد یکی از چالشهای حقوقی محاکم آن است که: آیا وجود بیماری‌های جدید از جمله دیابت، سرطان ، ایدز و امثال ذالک در احدی از زوجین موجب حق فسخ در نکاح برای دیگری می‌گردد یا این که منحصراً بیماری‌های ذکر شده در مواد 1122،1121 ...

چکیده: علم نحو به راهنمایی امام علی (ع) توسط ابوالأسود و شاگردانش در بصره تدوین گردید سپس دو مکتب مشهور و متقابل بصری و کوفی مسائل این علم را بسط و گسترش دادند که بصریان بر قیاس و کوفیان بر اصول شنیداری(سماع) تکیه داشتند. آشفتگی های سیاسی عصر دوم عباسی، فعالیت های فکری و ادبی را به بغداد کشانید و در آنجا جدال های فکری میان علماء بالا گرفت، تا اینکه علم نحو از مشرق وارد دیار اندلس گردید که ...

از دیر باز نحویان برای اثبات قضایای نحوی و قطعیت بخشیدن سخن خویش، کلام خود را با برهان و استدلال همراه می ساختند اما در میزان بهره مندی از استدلال ها و براهین اختلاف داشتند. با تکامل قواعد نحوی این اختلاف سلیقه ها سبب گرایش بسیاری از دانشمندان نحو به تعلیل در مباحث نحوی شد و ثمره­ی آن پیشرفت و تحول مباحث استدلالی ، براهین و قیاس در نحو بود. نخستین مرحله­ی تعلیل با علتهایی ساده در نحو آغاز شد و...

جمله به جمله آیات قرآن، واژه هایی حکیمانه و مدبرانه می باشند که دارای نکاتی برای مخاطبان قرآن می باشد. تعلیل های قرآنی نیز بر اساس حکمت خداوندی می باشد. در زبان عرب، اسلوب های مختلفی برای تعلیل وجود دارد، اما به نظر می آید تنوع این اسلوب ها در قرآن به مراتب بیشتر از کلام عرب باشد. هدف این رساله، بررسی این اسالیب در قرآن در کنار اختصاص فصلی برای بررسی تعلیل در کلام عرب می باشد. در کنار این هدف، ...

کلام خداوند که حق، نور، بیان، مبین، بینه و حکیم نامیده شده با حجت ها، منطق فصیح و دلالت های آشکار عقلی و حسی خود در غایت احکام، متضمن والاترین اسرار، معانی و معارف، و دارای درست ترین و گران بهاترین سخنان و اهدافی است که دین برای تحقیق مصالح بندگان به دنبال تحقق آن اهداف است. اگر نگاهی اجمالی به آیات قرآن بیفکنیم به موارد تعلیلی بسیاری برمی خوریم، و متوجه می شویم که خداوند برای همه ی اقوال و اف...

افتن معنای بلاغی فرآیند استدراک در مشخص نمودن معنی آیات قرآن کریم اهمیتی فراوان دارد. این اهمیت هنگامی نمایان­تر می­گردد که مترجم بخواهد معنی واژه «لکنَّ» را به فارسی برگرداند. این واژه از حروف مشبهه بالفعل است و یکی از حروفی می­باشد که می­توان با آن فرآیند استدراک را ارائه نمود. مترجم بدون فهم آیه و بی­آنکه به تفاسیر و معانی بلاغی این حرف را بیابد در ترجمه آن اشتباه خواهد کرد. هدف این نوشتار برر...

فرمایش‌های امام علی (ع) در نامه‌های نهج البلاغه با اسلوب‌های تعلیل فراوان همراه است و مترجمان اغلب از واژگانی محدود در مقابل این تنوع تعلیلی استفاده می‌کنند و گاه برای جلوگیری از تکرار این واژگان محدود، تنها برخی از تعلیل‌ها را منعکس می‌سازند. از آنجا که تعلیل از شیوه‌های اقناع مخاطب است، ضرورت دارد برابری تعلیلی نامه‌ها وترجمه‌ها تا حدّ امکان رعایت شده و از تکرار واژگان محدود پرهیز گردد؛ این مق...