دیدگاه های گوناگون، به ویژه دیدگاه قرآن در مورد »مبنای حقوق« مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نویسنده، نخست به تعریف »حقوق« پرداخته و چنین نتیجه گرفته که عنصر »الزام« در ذات قواعد حقوقی وجود دارد. سپس به تعریف »الزام« پرداخته و دو دیدگاه را در این زمینه آورده است که یکی الزام را ضمانت اجرا و دیگری تکلیف می داند. پس از نقد دیدگاه نخست و پذیرش دیدگاه دوم با اندکی اصلاح، به نظریات مطرح در باب خاست...

فقیهان، نظریه های گوناگونی را در تعریف مِلک ارایه داده اند. تعدد این نظریه ها، مفهوم فقهی ملک را با ابهام دچار ساخته است؛ زیرا که، همه ی این نظریه ها به علت تعارضشان با یکدیگر، نمی توانند با حقوق اسلامی انطباق داشته باشند و ترجیح یکی و کنار گذاشتن سایر نظریه ها، به دلیل نیاز دارد؛ در حالی که فقیهان، دلایل فقهی کافی را برای اثبات و انطباق نظریه ی خود با حقوق اسلامی، ارایه نداده اند. متأسفانه، تحق...

خانواده برطرف کننده نیاز اجتماعی و تکاملی و بستر بهبود وضعیت بشر است و در نظر قرآن اساس آن بر دوستی و محبت و حقوق برابر شوهر و همسر بنا شده است. نگارنده بر آن است که چون انسان موجود اجتماعی است و فرآیند تکامل آن نیز در گرو خانواده می باشد، نیاز به تشکیل خانواده دارد، چنان که نوزاد انسان بیش از هر موجود دیگر نه تنها از رهگذر تأمین نیازهای جسمی که در بعد روحی و روانی و شخصیتی وابسته به پدر و مادر...

این مقاله به مبحث تعریف در نظام منطق سنتی می پردازد و تلاش می کند با بیان انتقادهای وارد بر این نظام و طبقه بندی و تحلیل آنها نقاط ضعف و ناکارآمدی مبحث تعریف را نشان دهد و بر آن است که بخش تعریف در منطق سنتی فی الجمله مبحثی بی ثمر است که نه به کار تحصیل تعاریف جدید می آید و نه می تواند تعاریف دانشمندان را در علوم مختلف در خود جای داده و تحلیل و بررسی کند. پس از نقد این نظام تلاش کرده ایم شیوه ا...

دیدگاه قرآن در مورد »حق حیات« و پاسخ به چالشهای موجود به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است. حق حیات، از حقوق اساسی، بلکه اساسی ترین حق انسان است که سرمایه اصلی وی و موهبت بزرگ الهی برای اوست. تعریف »حیات« در فلسفه و زیست شناسی و همچنین آغاز و فرجام آن، معرکه آراء و عرصه چند و چون زیست شناسان و فیلسوفان بوده، چنان که اهل شریعت و مفسّران قرآن نیز پیرامون آن به اظهارنظر پرداخته اند. از دو حیات جسمانی...

فقیهان نظریه‌های متعدد و مختلفی را در تعریف حق ارائه داده‌اند. نحوة تعریف فقیهان از حق و نیز ارائة نظریه‌های خاص از سوی آنان در مورد حق، از آن جنبه اهمیت دارد که بسیاری از مسائل حقوق اسلامی و حقوق موضوعه، بر محور این نهاد فقهی و حقوقی پایه‌گذاری شده است، به‌طوری‌ که هر نظریه‌ای در بخشی از مسائل حقوق اسلامی و نیز حقوق موضوعه تأثیرگذار است. با این وصف، متأسفانه به نظریه‌های تعریف حق، توجه چندانی ...