تاریخ بیهقی یکی از متونی است که واژه­­های کهن و گاه مهجور در آن فراوان دیده می­شود، به گونه­ای که حتی معنی دقیق بعضی از واژه­ها یا ترکیبات آن بر شارحان نیز پوشیده است؛ درحالی­که بسیاری از واژه­های دشوار این کتاب در گویش­های بومی ایران رواج دارد. گویش سیستانی یکی از این گویش هاست که می­تواند یک منبع بسیار غنی و معتبر برای شناخت ریشه و اصالت واژه و تعبیرهای آثار و متون کهن از جمله تاریخ بیهقی باش...

در دوره های مختلف ادبی آثار متعّدد با موضوعات گوناگون تألیف شده که به مقتضای سبکی هر دوره تغییراتی در نوع  نویسندگی ایجاد شده است. نیمه اوّل قرن ششم نیز از این تغییرات که همانا تأثیر شدید زبان و ادبیّات عرب بر زبان و ادبیّات فارسی می باشد بی بهره نبوده است. از آنجا که شیخ احمد جام (441-536 ه.ق) آثارش را زمانی تألیف کرده-نیمه اول قرن ششم- که با هجوم لغات عربی مواجه بوده، این انتظار می رفت که آثار شی...

زبان فارسی با ذخائر بزرگ و جاودانی ادبی خود هنوز فاقد یک فرهنگ جامع است حاوی همه واژگان و ترکیبات این زبان باشد. در سالهای اخیر که شماری اندک از متنهای کهن فارسی به چاپ انتقادی رسیده، دیده میشود که تعداد فراوانی واژه و ترکیب در این کتابها پراکنده است که درهیچ فرهنگی یافت نمیشود . مجموعه ح جهت گردآوری برخی از این واژه ها و ترکیبات بر پایه 25 متن کهن فراهم آمده است

 خط کوفی نخستین نوشتار ‌اسلامی است که دارای ظرافت و استحکام است. قدیمی‌ترین نسخه قرآن به خط‌کوفی‌ کهن، به امام علی(ع) منسوب است. خواندن این خط که بسیار پیچیده می‌نمود، موجب پیدایش قلم‌های ششگانه (اقلام سته) شد. درنهایت حروف با رابطه‌های گرافیکی، تصویر نوشتاری یک زبان را نشان دادند و قلم‌ها خلق شدند؛ که یکی از عوامل موثر در گرافیک می‌باشند. از قلم‌های مطرح در حوزه گرافیک، فونت «مولا» است و از ای...

انار گیاه مثمری از تیره انار است که سابقه کشت و کار بسیار کهن دارد. خاستگاه انار ایران و کشورهای همجوار است و به صورت خودرو و کاشته شده در اکثر مناطق کشور وجود دارد. بخش های مختلف این گیاه همچون دانه، پوست میوه، آب میوه، گل، برگ، پوست و ریشه ها ترکیبات بیوشیمیایی متعددی دارند و خواص دارویی متفاوتی از خود نشان می دهند. ترکیبات شیمیایی میوه بسته به نوع رقم، محل رویش، اقلیم، رسیدگی میوه و عملیات پ...

محمّدرضا شفیعی کدکنی (م. سرشک) از شاعران معاصر ماست که هم در حوزۀ نقد و تصحیح متون هم در حوزۀ شعر و شاعری و تحقیقات ادبی دستی توانا دارد. توغّل او در میراث شعری و فرهنگی و تنوّع مطالعات او سبب شده است که در شعر او حضور گذشته را در حال ملاحظه کنیم. مجموعۀ این میراث و مطالعات مختلف- که ساختار ذهنی او را شکل داده و اندوختۀ ذهنی وی را غنا بخشیده است- آگاه و ناآگاه در شعر او متجلّی است. این نوشته تنها ع...

آشنایی زدایی (غریب سازی) یکی از شگردهای آفرینش شعر و از مباحث مهم نقد ادبی معاصر است که نخستین بار توسط فرمالیست ها (صورتگرایان) روس مطرح شد. آنها اعتقاد داشتند استفاده مکرر از واژگان و ترکیبات کهن در شعر، از ارزش و زیبایی متن کاسته و انگیزه مخاطبِ شعر نیز از آن سلب خواهد شد. به همین دلیل آنها بحث آشنایی زدایی را مطرح کردند و هدف اصلی آن را جلوگیری از تکرار و ابتذالِ واژگان، ترکیبات و تصاویر کلیش...

انار گیاه مثمری از تیره انار است که سابقه کشت و کار بسیار کهن دارد. خاستگاه انار ایران و کشورهای همجوار است و به صورت خودرو و کاشته شده در اکثر مناطق کشور وجود دارد. بخش‌های مختلف این گیاه همچون دانه، پوست میوه، آب‌میوه، گل، برگ، پوست و ریشه‌ها ترکیبات بیوشیمیایی متعددی دارند و خواص دارویی متفاوتی از خود نشان می‌دهند. ترکیبات شیمیایی میوه بسته به نوع رقم، محل رویش، اقلیم، رسیدگی میوه و عملیات پ...

آشنایی زدایی (غریب سازی) یکی از شگردهای آفرینش شعر و از مباحث مهم نقد ادبی معاصر است که نخستین بار توسط فرمالیست ها (صورتگرایان) روس مطرح شد. آنها اعتقاد داشتند استفاده مکرر از واژگان و ترکیبات کهن در شعر، از ارزش و زیبایی متن کاسته و انگیزه مخاطبِ شعر نیز از آن سلب خواهد شد. به همین دلیل آنها بحث آشنایی زدایی را مطرح کردند و هدف اصلی آن را جلوگیری از تکرار و ابتذالِ واژگان، ترکیبات و تصاویر کلیش...