سیر ترجمه عربی به فارسی با ترجمه های قرآنی آغاز گردید و سپس در طول چند قرن آثاری در موضوعات دینی، هیئت ونجوم، تاریخ، فلسفه و تصوّف،جغرافی،ریاضی، پزشکی و تعبیرخواب از عربی به فارسی ترجمه شد.این آثار نوعاً به بیانی ساده تر بازنویسی می شد،یا تعلیقاتی برآن اضافه می شد، تلخیص می شدند یا اصلاحاتی در آنها صورت می گرفت. مترجمان متون غیر دینی بیش از مترجمان قرآن،به مختصه های دستور فارسی توجّه نشان می دادن...

مقایسة متن کتاب هدایه المتعلمین فی الطب اثر اخوینی بخاری، کهن ترین متن علمی منثور فارسی، با منابع عربی این کتاب، می تواند نکات ارزنده ای را در زمینة شکل گیری فارسی نویسی در سدة چهارم قمری و تأثیر زبان عربی بر ان، و بویژه شیوه های ترجمه از عربی به فارسی روشن سازد. در این مقاله، مواضع مشابه هدایه المتعلمین و یکی از مهمترین منابع آن، یعنی الکناش الصغیر نوشتة یوحنا بن سرابیون، مقایسه شده است.

مقایسة متن کتاب هدایه المتعلمین فی الطب اثر اخوینی بخاری، کهن ترین متن علمی منثور فارسی، با منابع عربی این کتاب، می تواند نکات ارزنده ای را در زمینة شکل گیری فارسی نویسی در سدة چهارم قمری و تأثیر زبان عربی بر ان، و بویژه شیوه های ترجمه از عربی به فارسی روشن سازد. در این مقاله، مواضع مشابه هدایه المتعلمین و یکی از مهمترین منابع آن، یعنی الکناش الصغیر نوشتة یوحنا بن سرابیون، مقایسه شده است.

شعر فارسی،از اوائل سدة سوم هجری، در قالب عروض عربی سر برآورد، و در ترکیبهایی ساده و نسبتاً ابتدایی، و مضامینی گاه بسیار ناپخته این سو و آن سو پراکنده شد. مقاومت و سپس پویایی اینی شعر نو پا، در برابر شعر استوار و دیرپای عربی که از آبشخور شعر جاهلی و بخصوص قرآن کریم سیراب می شد، خود پدیده ای ست شگفت آور. پیداست که سخن سرایان ایرانی- تقریباً همه بدون استثناء – بر زبان و شعر عربی آگاهی تمام داشتند و ...

ره یافت به ذخیره های واژگانی متون کهن و شناخت آنها، افزون بر کارآمدتر نمودن و غنی سازی بیشتر گستره واژگان زبان فارسی، گامی مؤثّر در بررسی سیر تاریخی زبان فارسی در حوزه لغات و اصطلاحات خواهد بود. تفسیر قرآن مجید، معروف به تفسیر کمبریج، یکی از ارزشمندترین آثار در بررسی جایگاه متون منثور در زبان شناسی تاریخی و پژوهش های واژه شناسی متون کهن است. اهمّیت واژگانی این کتاب، فراتر از یک تفسیر قرآن است و د...

تمام طول تاریخ مردم در حال تعامل با هم بودند، در حوزه ادبیات نیز همینگونه بوده، هر گاه ادیبان قومی دربرابر فرهنگ دیگر قرار می گرفتند نکاتی را از آن فرهنگ وام می گرفتند و آن را در آثارشان منعکس می کردند. ادبیات فارسی و عربی قرن هاست که در تعامل با یکدیگرند اما در ادبیات معاصر بین دو ادبیات فارسی و عربی فاصله بسیاری به وجود آمده است و هر دو ادبیات روی آورده اند به تاثر از ادبیات غرب ادبیاتی که بع...