از زمانی که مسلمانان برای صیانت از سنت نبوی (ص) به ضرورت تدوین حدیث پی بردند ، کتابها و مجموعه های بسیاری در حدیث فراهم آمد. در جملگی این کتابها احادیث به یک سبک تدوین نشده ؛ بلکه روش دسته بندی و تدوین احادیث در این کتابها به تناسب هدف، ذوق و سلیقه مؤلف ، و یا زیر تأثیر زمانه و ابزارها و وسایل علمی موجود بکلی با یکدیگر فرق دارد. نگارنده در این مقاله می کوشد تا به اجمال معروفترین روشهای تدوین حد...

از زمانی که مسلمانان برای صیانت از سنت نبوی (ص) به ضرورت تدوین حدیث پی بردند ، کتابها و مجموعه های بسیاری در حدیث فراهم آمد. در جملگی این کتابها احادیث به یک سبک تدوین نشده ؛ بلکه روش دسته بندی و تدوین احادیث در این کتابها به تناسب هدف، ذوق و سلیقه مؤلف ، و یا زیر تأثیر زمانه و ابزارها و وسایل علمی موجود بکلی با یکدیگر فرق دارد. نگارنده در این مقاله می کوشد تا به اجمال معروفترین روشهای تدوین حد...

یکی از مسائل مهم در مباحث عرفان و اخلاق ماثور، تفسیر روایات مشکل است. کتاب سرّالاسراء، تالیف حجت الحق مرحوم آیت الله سعادت پرور، از متون ارزشمند معاصر در حوزه ی عرفان و اخلاق ماثور است. ایشان در ذیل هر بحث عرفانی و اخلاقی به گرد آوری آیات و روایات آن بحث و تدوین خانواده حدیث در آن موضوع پرداخته است و مجموعه ای ارزشمند در فقه الحدیث روایات از جمله تفسیر روایات عرفانی و اخلاقی مشکل، ارائه نموده اس...

کتاب الکافی تألیف محمد بن یعقوب کلینی، من لا یحضره الفقیه تألیف محمد بن علی بن بابویه قمی، تهذیب الاحکام و استبصار تألیف محمد بن حسن طوسی به عنوان چهار جامع حدیثی اولیه شیعه شناخته شده اند. تألیف هر یک از این چهار کتاب نتوانسته شیعه را از تألیف جوامع بعدی بی نیاز کند. این مسأله دال بر نقص و ایراد نیست، بلکه هر یک از این کتب در جایگاه خود معتبر است آنچه باعث تفاوت این کتابها و تمایز آنها از یکدی...

حدیث پس از قرآن بهترین و کارآمدترین مستند شناخت دین و فرهنگ اسلامی است. نقل تدوین و نشر احادیث فرازها و فرودهای بسیاری داشته است و دراین فراز و فرودها در تاریخ تشیع عالمان بسیاری در تدوین و نشر حدیث کوشیده اند و از جهات مختلف بررسیهای گوناگونی در باره حدیث سامان داده اند. شیخ طوسی در این میان از برجستگی ویژه ای برخوردار است. دو اثر او به نامهای تهذیب الاحکام و الاستبصار فیمااختلف فیه من الاخبار...

قرآن کریم، معجزه جاویدان پیامبر اسلام و منشور ابدی این رسالت پس از 15 قرن همچنان کانون توجه و پژوهش و بررسی اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان است. بخش بسیار چشمگیری از مطالعات خاورشناسان به شناختن قرآن کریم به منزله کتاب مقدس مسلمانان معطوف شده است. این مطالعات که از اواخر قرن نوزدهم میلادی بدین سو گستردگی محسوسی داشته، بنا به دلایل متعددی در دهه های اخیر رویکرد نوینی پیدا کرده است. تاریخ قرآن، به...

یکی از مسائل مهم در مباحث عرفان و اخلاق ماثور، تفسیر روایات مشکل است. کتاب سرّالاسراء، تالیف حجت‌الحق مرحوم آیت‌الله سعادت‌پرور، از متون ارزشمند معاصر در حوزه‌ی عرفان و اخلاق ماثور است. ایشان در ذیل هر بحث عرفانی و اخلاقی به گرد‌آوری آیات و روایات آن بحث و تدوین خانواده حدیث در آن موضوع پرداخته است و مجموعه‌ای ارزشمند در فقه‌الحدیث روایات از جمله تفسیر روایات عرفانی و اخلاقی مشکل، ارائه نموده اس...

مجموعه های روایی موجود در جهان اسلام نظیر جوامع حدیثی امامیه و اهل سنت به دلیل اشتمال بر احادیث سرّه و ناسرّه نیازمند نقد و نظر بوده و نقد آن ها همت و حوصله ای درخور میراث معنوی پیامبر(ص)، ائمه اطهار(ع) و اصحاب آن حضرات را می طلبد. در میان جوامع حدیثی اهل سنت کتابی که شهرت و اعتبار فراوانی دارد و عالمان اهل سنت آن را پس از قرآن کریم بهترین منبع و متن دینی شناخته اند؛ صحیح بخاری است. گرچه کتاب یاد...

«تقیه» و مباحث مرتبط با آن، در طول تاریخ تشیع، از اهمیت خاصی برخوردار بوده،‏‏ و بحث‏‏های گوناگونی در باره صورت گرفته است. یکی از دیدگاه­هایی که از قدیم به برخی از بزرگان منسوب شده و از زمان مرحوم صاحب جواهر، با توجه به دفاع ایشان از این نظریه، مورد توجه قرار گرفته، نظریه حذف احادیث تقیه‏‏ای توسط اصحاب و محدثان از کتب روایی ‏‏خود، به ویژه کتب معتبری مانند: الکافی، من لا یحضره الفقیه، تهذیب الاحک...