در میان آیات کریمه قرآن آیاتی وجود دارد که خداوند متعال از امر خاصی به طور ویژه یاد کرده، یا بر عبارتی که ظاهراً افاده عموم می­نماید با ذکر واژه یا اصطلاحی خاص، تخصیص می­زند که در اصطلاح مفسران به آن «تخصیص بالذکر» می­گویند. پژوهش پیش­رو که به روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته به دنبال پاسخ این پرسش است که مراد از تخصیص بالذکر در قرآن چیست و خداوند متعال از انجام این عمل چه اهدافی را دنبال می­نماید...

در کلام الهی که از لحاظ بلاغت بی همتاست، کاربرد هر واژه و ساختار در هر یک از آیات بر اساس حکمت و بیانگر لطائف و دقائقی است که بدون علم به ظرائف واژگان و نکات بسیار دقیق ساختارها، دستیابی به معنای والای این کلام متعالی ممکن نیست. حصر که یکی از مباحث دانش معانی در علم بلاغت است و به مفهوم اختصاص دادن چیزی به چیز دیگر به شیوه ای خاص می باشد، شامل اقسام و شیوهای متفاوتی است که هر یک ساختار خاص خود ...

در میان آیات کریمه قرآن آیاتی وجود دارد که خداوند متعال از امر خاصی به طور ویژه یاد کرده، یا بر عبارتی که ظاهراً افاده عموم می­نماید با ذکر واژه یا اصطلاحی خاص، تخصیص می­زند که در اصطلاح مفسران به آن «تخصیص بالذکر» می­گویند. پژوهش پیش­رو که به روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته به دنبال پاسخ این پرسش است که مراد از تخصیص بالذکر در قرآن چیست و خداوند متعال از انجام این عمل چه اهدافی را دنبال می­نم...

در این تحقیق به بررسی تخصیص قرآن به خبر واحد در اصول مذاهب اسلامی پرداخته شد.هر گاه خبر واحدی موجب تخصیص دلیل عام قرآنی شود، تخصیص کتاب به خبر واحد محقق می شود. درباره تخصیص عام قرآنی به خبر واحد، دایره اختلاف میان علما گسترده است. دراین میان ابوحنیفه از اهل سنت، آن را ممنوع دانسته است. بعضی از حنابله نیز تخصیص قرآن را با خبر واحد جایز نمی‏دانند ، و از میان فقهای امامیه نیز، سید مرتضی و شیخ طوس...

دانش نسخ یکی از پردامنه ترین و گسترده ترین دانش های علوم قرآنی است، که در عرصه های علوم قرآن، تفسیر، فقه و اصول، و حدیث میدان داری می کند. اهمیت این موضوع تا بدان جاست که اعتقاد یا عدم اعتقاد به آن، تأثیر بسزایی بر آرای فقهی و تفسیری علما دارد. این پژوهش در راستای تبیین دیدگاه های آیت الله خویی و آیت الله جوادی آملی پیرامون نسخ در قرآن و تأثیر آن بر آراء فقهی و تفسیری ایشان نگاشته شده است. آیت...

رویکرد عمومی وتلقی رایج در میان دانشمندان اسلامی به خصوص محدثان ،مفسران وفقیهان ،همواره این بوده که این حدیث است که میتواند مبیّن و مفسر قرآن باشد و از ایفای این نقش توسط قرآن نسبت به حدیث ، غفلت شده است . و این در حالی است که با واکاوی آیات مرتبط با روایات ، به این حقیقت دست می یابیم که در پاره ای موارد ، می توان وضعیت و مضامین روایات را نیز با بهره گیری از آیات تبیین نمود .هم چنان که تخصیص حدی...

در هر دعوت و پیام، شکل ظاهری و نفوذ آن در دل ها از عمده ترین و مهم ترین شیوه ها به شمار می رود. قصر یکی از مباحث مهم دانش معانی است که در شیوه های بلاغی قرآن نیز درباره آن سخن گفته می شود. قصر عبارت است از منحصر کردن مسندالیه در حکمی یا تخصیص دادن چیزی به چیز دیگر به شیوه ای مخصوص. این تخصیص به شیوه های خاص و مختلفی صورت می گیرد. در زبان عربی، نفی و استثنا قوی ترین و اصلی ترین شیوه تخصیص شمرده ...

رویکرد عمومی وتلقی رایج در میان دانشمندان اسلامی به خصوص محدثان ،مفسران وفقیهان ،همواره این بوده که این حدیث است که میتواند مبیّن و مفسِر قرآن باشد و از ایفای این نقش توسط قرآن نسبت به حدیث ، غفلت شده است . و این در حالی است که با واکاوی آیات مرتبط با روایات ، به این حقیقت دست می یابیم که در پاره ای موارد ، می توان وضعیت و مضامین روایات را نیز با بهره گیری از آیات تبیین نمود .هم چنان که تخصیص حدی...