گرچه مدتهاست بشر متوجه ی اهمیت محیط زیست در زندگی خود شده است، اما دهه های آخر قرن بیستم را باید زمان اوج طرح مسائل زیست محیطی دانست. امروزه خطر بزرگی که بشر از ناحیه ی مشکلات زیست محیطی احساس می کند، نه تنها آرامش و امنیت زندگی او را بر هم زده ، بلکه موجودیت او را هم در معرض تهدید و خطر قرار داده است. بنابراین ، در کنار مشکلاتی که بشر امروز دارد، فاجعه ی به هم خوردن تعادل زیست محیطی – اگر بگوی...

چندی پیش مجله ای علمی ـ پژوهشی تحت عنوان «فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست» ملاحظه شد. هر چند مطالب مجله مزبور بیشتر فنی و علمی و در خصوص محیط زیست و مسایل مربوط به آن بود اما مقاله آخر (شماره 26، پاییز 1384) آن عنوانی حقوقی داشت که توجه هر حقوقدانی را به خود جلب می کرد. اما در حین مطالعه ملاحظه شد که ایرادهای اساسی بر این مقاله از لحاظ حقوقی، محتوایی، شکلی و علمی وارد است. این مسأله باعث شد ب...

دیوان بین المللی دادگستری و سایر مراجع قضایی و داوری بین المللی، نقش مهمی به ویژه از طریق صدور آراء و رویه های قضایی بین‌المللی در توسعه حقوق بین الملل عمومی از جمله حقوق بین الملل محیط زیست دارند، چراکه این آراء و رویه ها و نیز برخی از قضایای دیوان بین المللی دادگستری، در بردارنده اصول و قواعد حقوقی جدیدی هستند که می تواند به توسعه حقوق بین الملل محیط‌زیست، کمک شایانی نماید. با این حال، در کنا...

یکی از موضوعات مهم حقوق بین الملل محیط زیست که در سال­های اخیر توسعه زیادی پیدا کرده است، حفاظت محیط زیست آب­راه­های بین المللی است. در واقع، مدیریت و حفاظت محیط­زیست آب­راه­های بین­المللی یکی از دغدغه های مهم بین المللی اعم از منطقه­ای و جهانی بوده است. تدوین بسیاری از مقررات و معاهدات بین المللی در این خصوص، نشان­دهنده گرایش جامعه جهانی به یافتن راه­کار اساسی برای حل مسایل مربوط به منابع آبی،...

حقوق بین الملل که در آغاز بر روابط میان کشورها ناظر بوده در حال حاضر گسترده ای از زیست افراد انسانی را مورد توجه قرار می دهد. از جمله می توان به حقوق بین الملل محیط زیست اشاره کرد. محیط زیست، زیستگاه انسانی است که نه تنها حیات و تداوم حیات بشر که تعالی موعود وی منوط به وجود سالم و بدون خدشه آن می باشد. در سطح بین المللی برای نخستین بار موضوع حقوق محیط زیست سالم به عنوان یک حق بشری در اصل اولی...

هرچند انسان سالیان متمادی از طبیعت به عنوان ابزار و بستر توسعه استفاده کرده، اما توسعه افسار گسیخته پس از انقلاب صنعتی چنان آثار مخربی بر کره زمین باقی گذاشته که نه تنها انتخاب همان روش ها از سوی کشورهای فقیر برای توسعه به دلیل پایین آمدن ظرفیت های منابع طبیعی ناممکن است بلکه در شرایط امروز، خودخواهانه می نماید. از این رو، چند دهه ای است که «توسعه پایدار» به عنوان یک راه حل ارایه شده است. از سو...

تقریباً همه اصول حقوق بین الملل محیط زیست در جهت اثبات مفهوم توسعه پایدار به کار می آیند. اصولی از قبیل: اصل حاکمیت بر منابع طبیعی، اصل تعهد به همکاری، اطلاع رسانی و کمک در مواقع اضطراری زیست محیطی، اصل حمایت و حفاظت از محیط زیست، اصل الزام به پرداخت غرامت توسط آلوده کننده محیط زیست، اصل جلوگیری و اصل احتیاطی. اگر چه درجه الزام آوری آن ها متفاوت است اما به این اصول باید در یک مجموعه واحد نگریست ...

حقوق بین الملل محیط زیست همواره تلاش نموده است تا در برابر معضلات زیست محیطی با وضع قواعد و مقررات الزام‌آور و غیرالزام‌آور راهکارهایی را بدین منظور ارایه نماید. یکی از پاسخ های مهم حقوق بین الملل محیط زیست ترویج توسعه پایدار بوده است. با توجه به این که بهبود کیفیت محیط زیست و توسعه اقتصادی، اهدافی بالقوه سازگار، هماهنگ یا مکمل یکدیگرند، توسعه پایدار برخی تنش های ناشی از بینش متضادی را که در را...