موضوع مقالۀ حاضر، بحثی دربارۀ «عروضی» بودن سعدی، با به دست‌ دادن معیاری در این‌باره و سپس «استخراج اوزان» و بحث در «خلاقیت‌های وزنی» در آثار سعدی است. نگارنده ابتدا پس از پیشنهاد دو معیار برای «عروضی» خواندنِ یک سراینده و بحث دربارۀ شاعران عروضیِ تاریخ شعر فارسی، با توجه به دو معیار یادشده، تمامی اوزان اشعار کلیات سعدی را با جست‌وجو در متو...

محمّد باقر شریف اردکانی از دانشمندان و محقّقین قرن سیزده هجری است که مهارت بیشتر ایشان در زمینه¬ی ادبیات بوده و با علوم مختلفی چون فقه و اصول آشنایی داشته¬است. شریف اردکانی تا حدودی مورد غفلت معاصرین قرار گرفته تا آن¬جا که در مورد وفات وی نیز، تاریخ دقیقی ذکر نکرده¬اند و برخی وفات او را به سال 1275ق دانسته و برخی دیگر به سال¬های قبل از 1266ق. از آن¬جا که مهارت بیشتر ایشان در زمینه¬ی ادبیات بوده،...

در این مقاله، به مقایسۀ کشش واکه ها در دو خوانش متفاوت از شعر عروضی می پردازیم. دو خوانش مورد نظر ما عبارتند از خوانش عروضی که مبتنی بر رعایت قواعد وزن شعر است و خوانش جدید که بدون اطلاع از این قوانین است. تحلیل به صورت آکوستیکی و با استفاده از نرم افزار پرت انجام می شود. در این تحقیق دیرش واکه ها در بافت­ های آوایی مختلف اندازه گیری شده است. نتایج نشان می دهد که در خوانش عروضی الگوی تمایز کشش ...

از زوایای مهم و قابل بررسی در دیوان حکیم ناصرخسرو، وزن عروضی و پیوند آن با محتوا در اشعار این شاعر بزرگ است. با مطالعه در دیوان شعر شاعر، می‌توان دریافت که او در بحرهای بسیط، جدید، غریب، طویل، متدارک، مشاکل، مدید، کامل، وافر، هیچ شعری نسروده، اما از 11 بحر عروضی هزج، رمل، مضارع، متقارب، منسرح، سریع، خفیف، مجتث، قریب، رجز، مقتضب و در مجموع، 26 وزن عروضی بهره گرفته که خود، نشان از تنوع وزنی در دی...

شعر نیمایی در قالب ساختاری یعنی رعایت ارکان عروضی دچار ابهاماتی شد که بعدها شاعران نو پرداز در برطرف کردن آنها توانایی های خود را در اشعارشان به طرق مختلفی بروز دادند . عاشقانه ها یا همان اشعار نو عاشقانه که در قالب های مختلفی سروده می شدند مانند دیگر اشعار نو عاری از اوزان عروضی نبودند . البته اوزان عروضی که در اشعار نیمایی به کار می رفت قالبا به صورت اوزان کم کاربرد نبود و بیشتر اوزان پرکاربر...

پژوهش کنونی با الهام از نظریة توجه اشمیت (1990) به بررسی تأثیر افزایش آگاهی زبان آموزان نسبت به ویژگی های عروضی بر روی مهارت شنیداری آنان می پردازد. به همین منظور، تعدا 70 زبان آموز با سطح متوسط ، به عنوان افراد شرکت کننده در این پژوهش و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس هدفمند انتخاب شدند. آن ها به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند در گروه ازمایش در هر جلسه ویژگی های عروضی زبان انگلیسی با ...

سخن سنجانی که دربارۀ موسیقی شعر شاملو به جستجو و پژوهش پرداخته اند، شعر سپید او را یکسره از عناصر عروضی تهی می دانند. نگارنده برای نخستین بار در این جستار کوشیده است تا با زبان دانش عروض، بخشی از ویژگی های موسیقی بیرونی در شعر سپید شاملو را آشکار سازد. البته این به معنی آن نیست که ما شعر او را عروضی می شماریم، زیرا آنچه به عروض سنتی معنی می بخشد، نظم ریاضیوار است و از آنجا که این نظم در زنجیره ...

در این مقاله ابتدا دو نوع وزن عروضی (کمّی) و تکیه ای- هجایی در فارسی و گیلکی به صورت تطبیقی بررسی شده، سپس ویژگی های ترانه در آنها مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این، به این نکته نیز اشاره شده است که گویش گیلکی به خاطر نداشتن گونة معیار و به علت ویژگی های خاص دستگاه مصوتی آن، اصولاً مناسب وزن عروضی نیست و اشعاری که به وزن عروضی در این گویش سروده شده، اصول شعر عروضی در آنها، معیار یا یک دست نش...

از زوایای مهم و قابل بررسی در دیوان حکیم ناصرخسرو، وزن عروضی و پیوند آن با محتوا در اشعار این شاعر بزرگ است. با مطالعه در دیوان شعر شاعر، می توان دریافت که او در بحرهای بسیط، جدید، غریب، طویل، متدارک، مشاکل، مدید، کامل، وافر، هیچ شعری نسروده، اما از 11 بحر عروضی هزج، رمل، مضارع، متقارب، منسرح، سریع، خفیف، مجتث، قریب، رجز، مقتضب و در مجموع، 26 وزن عروضی بهره گرفته که خود، نشان از تنوع وزنی در دی...