در شمال خاوری ایران رخنمون هایی از سنگ های کماته ایتی وجود دارند که پیش از این به عنوان یک توالی افیولیتی آرمانی و مرتبط با بسته شدن اقیانوس تتیس کهن در نظر گرفته شده اند. بر اساس مطالعات دقیق صحرایی، روانه های کماته ایتی موجود در مجموعه های شاندیز- ویرانی- مشهدو فریمان، به صورت بین لایه ای با رسوبات توربیدایتی زیردریایی پالئوزوئیک بالایی (کربونیفر- پرمین) همراهی می شوند. این سنگ ها دارای طیف و...

زایش و فرگشت حوضه‌های منسوب به تتیس در درازنای تاریخ زمین شناختی، از پرکامبرین پسین تا پالئوژن، همیشه مورد توجه پژوهشگران علوم زمین بوده است. شاید بتوان اولین آثار و نشانه‌های زایش حوضه‌های گوناگون تتیس را که سبب قطعه قطعه شدن و جدایش ابرقاره‌ها و خشکیهای کهن اوراسیا،‌ گندوانا و بلوکها و خرده صفحه‌های میان آنها شده است را در پرکامبرین با زایش اقیانوس پروتوتتیس در بخشهای گوناگون، بویژه کمربند سا...

این پژوهش به منظور بررسی دگرشکلی اعمال شده بر سنگ­های دگرگون مشهد، طی همگرایی صفحات توران و ایران مرکزی و بسته شدن اقیانوس تتیس کهن و ایجاد رویداد سیمرین پیشین انجام شده است. نتایج حاصل از تحلیل دوبعدی و سه‌بعدی واتنش پایدار نشان می­دهد که بیشینه دگرشکلی در بخش مرکزی ناحیه روی داده و متغیر شکل بیضوی واتنش که بر پایه نمودار فلین و از روی جهت دار به دست آمده است؛ بیشتر در ناحیه پخ‎شدگی قرار دارد ...

از هم­تافت­های دره­انجیر و فریمان در شمال خاور ایران به عنوان بازمانده­های تتیس­کهن یاد می­شود.دو هم­تافت یادشده در بازه زمانی پرمین- تریاس در همسایگی زمین­درز تتیس­کهن قرار دارند و از این­رو فرگشت ساختاری آن را در خود ثبت کرده­اند. با توجه به شواهد ساختاری و سنگ­شناختی موجود و برخلاف نظرات پیشین که هم­تافت فریمان را یک پانه افزایشی معرفی کرده­اند، به نظر می­رسد هم­تافت­های یادشده آثار به جامان...

به‌منظور چینه‌شناسی و شناسایی زون‌های زیستی سازند پابده بر مبنای زون‌بندی‌های زیستی جدید فرامینیفرهای پلانکتونی در محدودة تتیس، یک برش چینه‌شناسی در زون ایذه واقع در تاقدیس گورپی مطالعه‌شده قرار گرفته است. ضخامت سازند پابده در این برش، 672 متر و از لحاظ لیتولوژی به 4 واحد شیل ارغوانی (25/106متر)، واحد مارن و آهک پایینی (75/50 متر)، آهکی (295 متر) و واحد مارن و آهک بالایی (220 متر) تقسیم شده است...

گسترش فونای فوزولینید در مناطق مختلف ایران حاکی از حضور مجموعه فوزولینیدهای آب­های گرم مربوط به حاشیه تتیسی (peri-tethyian) و مجموعه فوزولینیدهای شاخص آب­های سرد یا خنک حاشیه گندوانایی (peri-gondwanan) می­باشد. در مناطق البرز، بخش عمده­ای از ایران مرکزی، آباده و جلفا جنس­ها و گونه­هایی از verbeekinids و neoschwagerinids حضور دارند که به لحاظ پالئوبیوژئوگرافی فوزولینیدها، قرابت آن­ها را با قلمرو...

مجموعه بازالتی سلطان‎میدان نمایانگر مهم‌ترین،  ستبر‌ترین و حجیم‌ترین فعالیت ماگمایی پالئوزوییک پیشین ایران است که در پهنه البرز خاوری در شمال و شمال خاور شاهرود رخنمون دارد. این مجموعه، روی سازند قلی به سن  اردوویسین پایانی  و در زیر سازند پادها به سن  دونین پیشین قرار دارد. نشانه‌های میدانی  بیانگر حضور بیش از 50 روانه‌ گدازه است که به‌طور متناوب در محیط خشکی و زیر آبی فوران کرده‌اند. این مجمو...

سازند پابده با ستبرای 2/797 متر و 4 واحد سنگی (واحد شیل ارغوانی (25/144 متر)، واحد مارن و آهک پایینی (75/221 متر)، آهکی (5/73 متر) و واحد مارن و آهک بالایی (7/357 متر)) در برش روستای چهارده در پهنه ایذه گسترش دارد. بر پایه مطالعات زیست‎چینه‌نگاری سازند پابده، ضمن تشخیص 150 گونه متعلق به 30 جنس از روزن‌بران، 23 زون زیستی در این سازند بر پایه زون­بندی­های زیستی جدید در محدوده تتیس شناسایی و معرفی...

نهشته‌های پالئوسن -ائوسن پیشین در غرب شهرستان رفسنجان (استان کرمان) برای اولین بار از دیدگاه زیست‌چینه‌ای و بوم شناسی دیرینه مورد بررسی قرار گرفته‌اند. رخنمون کوه کتابی با ستبرای 161 متر به طور عمده از سنگ آهک، دولومیت، شیل، مارن و ماسه سنگ‌های آهکی تشکیل شده و بر اساس ویژگی‌های سنگ شناسی به پنج واحد رسوبی قابل تقسیم است. چهل جنس و گونه از روزنبران کف‌زی و شناور از توالی این برش بدست آمد که بر ...

ویژگی‌های گوناگون زمین‌شناختی، ساختاری و ریخت‌شناسی در پهنه کپه‌داغ خاوری در شمال ‌خاور ایران، به شناسایی چندین زیرپهنه ریخت‌زمین‌ساختی انجامیده است که با گسل‌های بزرگ و بنیادی از هم جدا شده‌اند. در این پژوهش بر پایه داده‌های میدانی، نیمرخ‌های بازتاب لرزه‌ای، تصاویر ماهواره‌ای و رسم برش‏های ساختاری، بخش‌های چین‌خورده در میان گسل‌های بنیادی که ویژگی‌های گوناگونی با هم دارند، به‌عنوان زیرپهنه‌های...