انقلاب اسلامی به‌عنوان بزرگ‌ترین اتفاق در تاریخ معاصر ایران، پیامدهای فراوانی را برای خرده نظام‌های درون جامعه ایرانی به همراه داشته و علوم سیاسی نیز به‌عنوان جزئی از نظام آموزشی، متأثر از انقلاب اسلامی‌شده است. شناخت تغییرات علوم سیاسی ناشی از انقلاب اسلامی، ضرورت مطالعات نظری در این حوزه را بیش‌ازپیش روشن می‌سازد. مقاله پیش رو در پی پاسخ به این پرسش است که «تأثیرات انقلاب اسلامی به‌عنوان مؤلف...

اسلام سیاسی مفهومی مربوط به دوران جدید می باشد که اشاره به رابطه ی میان دین اسلام و حکومت دارد اما انقلاب اسلامی ایران نوع بدیعی از ارتباط میان اسلام و حکومت را با رهبری فکری امام خمینی ایجاد کرد که عنصر اساسی به نام عقل را وارد این ارتباط کرد. عقلانیت موجود در نظریه امام خمینی ابعاد زمانی و مکانی امر حکومت داری و به عبارت کلی تر مصلحت را در عمل سیاسی حکمران در نظر می گیرد. اسلام سیاسی عقلانی ا...

یکی از رخدادهای بزرگ نیمه دوم قرن بیستم، وقوع انقلاب اسلامی در ایران به رهبری حضرت امام خمینیŠ بود که تحولات بسیاری را در کشورهای منطقه و ساختار قدرت جهانی ایجاد کرد. یکی از کشورهایی که شیعیان آن پس از انقلاب اسلامی ایران به دنبال نقش آفرینی بیشتری در فرایندهای سیاسی جامعه خود هستند، کشور عربستان سعودی است. شیعیان این کشور ـ که سومین جمعیت شیعه کشورهای عربی را تشکیل می دهند ـ به دنبال افزایش قد...

موضوع مشارکت زنان در عرصه ­های اجتماعی- سیاسی یکی از موضوعات مهم مطالعات علوم اجتماعی است. این امر زمانی تشدید می­ شود که بخواهیم این امر را در بستری انقلابی بررسی نماییم. مشارکت گسترده­ زنان در انقلاب اسلامی ایران، ناظران خارجی را برانگیخت. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که چگونه گفتمان انقلاب اسلامی برخلاف دو گفتمان پیشین خویش یعنی گفتمان­ های سنتی و مدرنیزاسیون، باعث جذب و متعاقباً مشارکت سیاسی...

  «نظریهء پخش»یا«اشاعه»یکی از نظریه‌های رایج در باب توضیح چگونگی‌ انتظار نوآوری‌ها و گسترش ایده‌ها و اندیشه‌هاست.هرچند خاستگاه اولیه این نظریه در رشته جغرافیای انسانی است،اما در موضوعات رشتهء علوم سیاسی و روابط بین‌الملل نیز کمابیش به کار گرفته شده است.معمای چگونگی اشاعه و بازتاب انقلاب اسلامی در سطح‌ تحلیل منطقه‌ای و سطح تحلیل بین‌المللی،و جستجوی الگئی تبیین مناسب،محقق را بر آن‌ داشت تا توان ...

بقا و یا شکست انقلاب‎ها یکی از موضوعات مورد علاقه جامعه‌شناسی سیاسی است. این مقاله به دنبال بررسی نقش نهادسازی در استمرار انقلاب اسلامی و ایجاد ثبات در نظام جمهوری اسلامی ایران است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مسئولان انقلابی برای کنترل وضعیت نابسامان کشور به فکر تأسیس نهادهای انقلابی افتادند. این کار در کنار سازمان‌دهی امور، ضمن جلب مشارکت مردم در اداره کشور، پشتوانه مردمی نظام انقلابی را به ن...

در این مقاله، یکی از روایت‌ها و خوانش‌های متجدّدانه از انقلاب اسلامی ایران و فاعلیّت امام خمینی+ در آن، نقد و ابطال شده است. در بخش نخست، اشکال ناسازگاری دو مفهوم «اسلام» و «انقلاب» حلّ شده که مشتمل بر سه بحث است: عدم اجتماع «اسلام» و «انقلاب» به‌دلیل تعلّق آن‌ها به دو جهان معنایی متفاوت، محافظه‌کاری اسلام و نیروهای اجتماعی آن و ساختارگرایی قدسی‌مآبِ برخاسته از باور به قضا و قدر. آن‌گاه اشکال منشأ و...