وقف یک نوع صدقه جاریه می باشد که کمک به حل مشکلات جامعه می باشد؛ اما مشکلی که ممکن است متولیان موقوفه با آن مواجه گردند این است که در بعضی مواقع عین موقوفه به مرور زمان مضمحل و نابود می گردد و موقوف علیهم هیچ نفعی از موقوفه نمی توانند ببرند. در این صورت براساس فقه شیعه چه باید کرد؟ شیخ انصاری می فرمایند اگر همه موقوفه از منفعت ساقط گردد بیع آن جایز می گردد و اگر منفعت آن در اثر خرابی بسیار قلیل...

پس از حذف اوراق بهادار قرضه که به علت ماهیت ربوی از سیستم اقتصادی کشورهای اسلامی کنار گذارده شد، صاحب‌نظران حوزه اقتصاد اسلامی بر آن شدند تا با بررسی ابزارهای نوین اسلامی که بر پایه عقود شرعی بنانهاده شده‌اند خلأ ناشی از حذف این اوراق را پر نمایند. اوراق منفعت ازجمله ابزارهای نوینی است که هم‌اکنون مرحله شناخت و ارزیابی را سپری می‌کند. اوراق منفعت که در حقیقت گواهی دال بر انتقال خدمات و منافع آت...

تبدیل به اوراق بهادارکردن داراییها، فرآیندی است که در آن شرکت­ها و بانک­ها، دارایی­های خود را به طریقی از ترازنامه آن خود جدا نموده و به پشتوانه آن­ها اوراق تامین مالی منتشر و  از این طریق منایع مالی سرمایه­گذاران را جذب می­نماید. طی دو دهه اخیر شرکت­های زیادی از این طریق اقدام به انشار اوراق و تامین مالی نموده­اند. استفاده از دارایی­های راکد شرکت­ها جهت تامین مالی، مدیریت ریسک بهتر، کاراتر نمو...

مسائل مربوط به بارورسازی در انسان و حیوان از گذشته تاکنون مورد بحث و مناقشه‌ی فقها بوده است. یکی از سؤالاتی که در این باره مطرح بوده و در پژوهش حاضر نیز بدان پاسخ داده شده این بوده که آیا می‌توان اسپرم یا منی انسان یا حیوان را برای بارورسازی خرید و فروش کرد یا خیر؟ در مورد بیع اسپرم و منی حیوان جمهور فقهای مذاهب حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی بیع اسپرم حیوانات را در هر حالت و شکلی حرام دانسته‌اند و...

واژه « ضم ضمیمه » اصطلاحی است که فقها در سه مورد از مباحث فقهی ، یعنی در بیع ربوی و در اجاره منفعت غیر مقدور، بدان اشاره کرده اند؛ بعضی قائل به صحت آن شده و برخی حکم به بطلان آن داده اند. آنچه در این مقاله می آید، بررسی صحت یا سقم آن در حقوق اسلام است.

تفویت منفعت و سببیت آن برای ضمان در تنظیم روابط حقوقی و اجتماعی نقشی مهم دارد. در قراردادها چون اجاره و بیع و مزارعه و نیز در مسئولیت های خارج از قرارداد چون اتلاف، غصب و استیفا نویسندگان حقوق مدنی و فقه به صورت پراکنده به این موضوع پرداخته اند و کوشیده اند با تحلیل های حقوقی و فقهی در جهت جبران خسارات فرد زیاندیده از تفویت منفعت گام بردارند. با این حال، در آثار حقوقی گاه میان تفویت منفعت با نه...

صحت و بطلان بیع اسکناس محل اختلاف نظر است. برخی فقیهان آن را باطل و برخی دیگر آن را جایز می‌دانند. نظر به اینکه اسکناس، مال، عین و معدود تلقی شده و فروش آن در برخی حالات دارای منفعت عقلایی است، مقالۀ حاضر بیع آن را صحیح می‌داند. اما درصورتی که انگیزۀ چنین بیعی فرار از ربای قرضی باشد، بیع یادشده صوری و باطل خواهد بود. ازآنجا که در اکثر موارد عنوان بیع اسکناس برای ظاهر‌سازی و فرار از ربای قرضی اس...

خیار عیب یکی از خیارات مشترک در عقد بیع و اجاره است ولی در هر یک از این عقود، شرایط و احکام خاص دارد. در عقد بیع، وجود هر عیبی در مبیع یا ثمن موجب ایجاد خیار است ولی در عقد اجاره، عیبی که باعث نقصان منفعت یا صعوبت در انتفاع شود موجب تحقق خیار خواهد بود. در عقد بیع، در صورت وجود خیار عیب، مشتری می تواند معامله را فسخ کرده یا ارش دریافت کند؛ ولی در عقد اجاره، در مورد خیار عیب بحثی از ارش مطرح نیس...

پیشرفت دانش پزشکی منجر به استفاده از اعضای بدن در درمان برخی از بیماری‌های پیچیده و صعب‌العلاج شده است. این پدیدۀ نوظهور در فقه و حقوق شیعه مباحث و مناقشاتی را برانگیخته است. پرسش‌ اساسی فقه و حقوق دربارۀ مشروعیت فروش و اجارۀ اعضای بدن به انسان‌ها به‌ویژه مسلمانان است که آیا این نوع بیع جایز است یا خیر؟ این مقاله در پیِ جستجوی پاسخی برای این پرسش از منظر نصوص و ادلۀ شرعی بود و در آن، با روش توصی...

یکی از نوآوریهای دههی اخیر در عرصه بحثهای پولی و مالی اسلامی، انتشار انواع اوراق بهادار اسلامیاست براساس عقدهای اسلامی طراحی شدهاند و جایگزین مناسبی برای اوراق بهادار ربوی به ویژه اوراق قرضهشمرده میشوند. این مقاله به بررسی چگونگی انتشار اوراق منفعت، تبیین انواع ریسک های مترتب بر این اوراق وذینفعان آن و ارائه راهکارهای مدیریت، کاهش و یا پوشش ریسک این اوراق می پردازد و انتظار بر آن است تا باتبیین...