جهان عرب در قرون اخیر سه موج بیداری را پشت سر گذارده که بیداری نخست عربی به ویژه پس از جنگ جهانی اول و با هدف کسب استقلال کشورهای عربی از امپراتوری عثمانی به اوج رسید. در موج دوم که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت، این کشورها با رویکرد پان عربیسم در پی رهایی از سلطة استعمار بودند. دو موج مذکور فرهنگ نخبه گرایانة سیاسی را بر جهان عرب حاکم ساخت که به گسترش و استحکام اقتدارگرایی انجامید. موج سوم بیدا...

اتحادیه عرب بعنوان یک سازمان جهانی منطقه ای، مرکب از کشورهای بیشتر عربی جنوب غرب آسیا و شمال آفریقا می باشد که در سال 1945 در راستای تحقق اهدافی متعالی از جمله، تقویت روابط میان کشورهای عضو و توسعه همکاریها در مسائل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی، حفظ تمامیت ارضی کشورهای عضو، حفظ اقتدار دولت های عرب و تضمین استقلال و حاکمیت آنها، حل دوستانه و مسالمت آمیز منازعات کشورهای عضو اتحادیه عرب و... شک...

بیداری اسلامی فرایندی زمان مند به شمار می آید که وقوع انقلاب اسلامی نقطه عطف آن است، چرا که با اشاعه گفتمان اسلام سیاسی، هویت خواهی اسلامی را وارد مرحله نوینی کرده است. موضوع رساله حاضر را نسبت یابی انقلاب اسلامی با تحولات موسوم به بیداری اسلامی بر اساس رهیافت هویت گرا و نظریه های انقلاب، هم چنین نظریه پخش تشکیل می دهد. جوامع مسلمان به دلیل حاکمیت ساختارهای ضعیف و فاسد اقتصادی و سیاسی و هم چنین...

جهان عرب در قرون اخیر سه موج بیداری را پشت سر گذارده که بیداری نخست عربی به‌ویژه پس از جنگ جهانی اول و با هدف کسب استقلال کشورهای عربی از امپراتوری عثمانی به اوج رسید. در موج دوم که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت، این کشورها با رویکرد پان‌عربیسم در پی رهایی از سلطة استعمار بودند. دو موج مذکور فرهنگ نخبه‌گرایانة سیاسی را بر جهان عرب حاکم ساخت که به گسترش و استحکام اقتدارگرایی انجامید. موج سوم بیدا...

یک اتفاق به ظاهر ساده و نه چندان غیرمعمول در یکی از شهرهای کوچک تونس در دسامبر 2010 جریانی را پدید آورد که در سال بعد، چهار رژیم دیرپای عربیِ تونس، مصر، لیبی و یمن یکی پس از دیگری از هم فروپاشید و برخی دیگر نظیر بحرین، سوریه، مراکش، الجزایر و اردن بواسطه اعتراضات گسترده مردمی با چالش های جدی مواجه شدند. همزمانی این وقایع و مشابهت هایی که در فرایند وقوع آنها وجود داشت موجی از تحلیل هایی را پدید آ...

هدف اصلی از این نوشتار، مطالعه و بررسی موج سوم النهضه از منظر بیداری اسلامی و احیای امر دینی درکشورهای عربی منطقه است. جنبش‏ های انقلابی در کشورهای عربی به عنوان حرکتی جامع بر مبنای تحکیم امر دینی و گفتمان دینی تحلیل می‏شود. این حرکت اجتماعی دارای شاخص ‏های برجسته‏ ای در قالب بیداری اسلامی است که بررسی آن منتج به ارائه ادبیات جدیدی در این­ باره می ‏شود. در واقع، موج اول النهضه در قالب اصلاحات س...

این پژوهش به بررسی نقش زنان در تحولات نوین جهان عرب با تاکید بر مصر می پردازد. البته این نقش با توجه به جایگاه زنان در اسلام و ارا متفکران جهان عرب همچون علامه فضل الله و قرضاویف همچنین ساختار فرهنگی و اجتماعی جهان عرب و تاثیرات جهانی شدن بر زنان مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اعتراضات گسترده در کشور های عربی همچون مصر و تونس و لیبی که منجر به پیروزی انقلاب گردید. زنان در فرهنگ و عقل عرب...

با آغاز تحول­های اخیر جهان عرب و سقوط نظام های برخی کشورهای عربی و همچنین گسترش تفکرهای اسلامی، زمینه های ایجاد موج جدید بیداری اسلامی به­وجودآمده و به­نظرمی رسد این موج در سال های اخیر، دوباره پویایی خود را یافته­است. بیداری اسلامی به­عنوان فرصتی برای تحقق آرمان فلسطین محسوب­می شود که عملی­شدن آن به تحلیل، بررسی و ارائه راهکارهایی علمی و اجرایی، نیازمند است. این مقاله درصدد پاسخگویی به این پرس...

در اواخر سال 2010م تحولاتی در مناطق شمال افریقا و خاورمیانه روی داد که تأثیر بسیاری بر محیط بین المللی نهاد. این تحولات در کشورهایی رخ داد که عموم مردم آنها مسلمان هستند و گرایشهای مذهبی دارند. پس از قیام مردم تونس و گسترش آن به کشورهای عربی و اسلامی دیگر، پدیده انقلابهای عربی و بیداری اسلامی همچون دومینو، نظامهای پادشاهی منطقه خاورمیانه را با مسائل جدی روبه رو کرد. نظامهای حاکم برای جلوگیری از...