در مقاله ای که پیش رو دارید، نگارندگان با در نظرداشتِ پژوهش های پیشین درباره اثرپذیریِ ملک الشّعرای بهار از قرآن، حدیث، امثال، حکم و متون نظم عربی و به روش توصیفی - تحلیلی، نویافته های خود را در این باره با سامانی دیگر نمایانده اند. در این راستا، نتایج جست وجو در سرچشمه های عربیِ برخی از سروده های بهار و انواع بهره برداری های وی از ادب عربی در سه بخش همسانی های شعر بهار با شعر عربی، تمثّل به امثال و...

در مقاله‌ای که پیش رو دارید، نگارندگان با در نظرداشتِ پژوهش‌های پیشین دربارة اثرپذیریِ ملک‌الشّعرای بهار از قرآن، حدیث، امثال، حکم و متون نظم عربی و به روش توصیفی - تحلیلی، نویافته‌های خود را در این باره با سامانی دیگر نمایانده‌اند. در این راستا، نتایج جست‌وجو در سرچشمه‌های عربیِ برخی از سروده‌های بهار و انواع بهره‌برداری‌های وی از ادب عربی در سه بخش همسانی‌های شعر بهار با شعر عربی، تمثّل به امثال و...

به حکم آن که تن را به بند توان کشید ولی روح را نه؛ ملک الشعرای بهارنیز که به جرم حق خواهی و سعایت حسودان چند سالی به بند کشیده شده بود، طبع لطیفش در فراخنای آسمان ادب همچنان در پرواز بود. زندان سروده های او حاصل دلمشغولی هایش در حبس است که به شیوه ی  مسعود سعد، خاقانی و ناصر خسرو سروده است. این تحقیق کوشیده است تا حبسیات بهار را از جهت برخی ویژگی های لفظی و محتوایی به اجمال بررسی کند و دراین ره...

از آنجا که میان دو دانش سبک­شناسی و نقد ادبی رابطه و همبستگی هست و تحلیل­های منتقدانه برپایه داده­های سبکی بنا می­شوند، بررسی وضع موجود مطالعات سبک و نقد می تواند زمینه­های نهادینه­سازی و سامان دهی این شاخه­های مطالعاتی را هموار کند. بررسی مقالات علمی- پژوهشی دو مجله تخصصی بهار ادب (سبک شناسی نظم و نثر) و نقد ادبی در سال 1389- که پایان دهه هشتاد شمسی است- دورنمایی از شاخصه­های این نوع مطالعات ر...

چکیده دیوان محمّدتقی بهار، آکنده از مضمون های گوناگون سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و ... است. بهار در سرایش این مضمون ها، سخت متأثّر از منابع اسلامی – عربی، از جمله؛ قرآن کریم، احادیث اسلامی و ادبیّات عرب است. وجود آیات قرآن کریم، احادیث اسلامی، اشعار، عبارت ها و واژه های عربی، ذکر نام ادیبان عرب و مدح و رثای آن ها در شعر او، گواه این ادّعاست. اقتباس از قرآن کریم در شعر بهار به شکل های مختلف و با دو هد...

اوضاع خاصّ سیاسی و اجتماعی عصر مشروطه، سبب ظهور شاعرانی شد که مهم­ترین مضامین شعری آن­ها، اشعار وطنی و مهم­ترین دغدغه­شان، مبارزه با نیروهای مستبدّ داخلی و خارجی بود که استقلال و آزادی کشور را به مخاطره می­افکندند. یکی از این شاعران بنام آزادی­خواه، محمدتقی ­بهار ملقّب به ملک­الشعراء است که اشعارش آکنده از اندیشه­های وطن­پرستانه است. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی به ترسیم و بررسی بن...

از آنجا که میان دو دانش سبک­شناسی و نقد ادبی رابطه و همبستگی هست و تحلیل­های منتقدانه برپایة داده­های سبکی بنا می­شوند، بررسی وضع موجود مطالعات سبک و نقد می تواند زمینه­های نهادینه­سازی و سامان دهی این شاخه­های مطالعاتی را هموار کند. بررسی مقالات علمی- پژوهشی دو مجلة تخصصی بهار ادب (سبک شناسی نظم و نثر) و نقد ادبی در سال 1389- که پایان دهة هشتاد شمسی است- دورنمایی از شاخصه­های این نوع مطالعات ر...

چکیده ادب غنایی دربردارند? اشعاری است که شاعر در آن به توصیف احساسات، هیجان ها و اندیشه¬های شخصی خود می¬پردازد، این احساسات و اندیشه¬ها می-تواند عاشقانه، مذهبی، فلسفی یا اجتماعی باشد، از آن جا که بیشتر این اشعار در شرح عوامل عاشقانه و هیجان¬های عاطفی شاعر است در زبان فارسی گاهی تغزلی و بزمی خوانده شده است و چون این اشعار در یونان باستان به همراه سازی به نام «لیر» خوانده می¬شد، آن را « لیریک»می...

این مقاله که بخشی از رساله «ریخت شناسی قصیده در ادب فارسی» نوشته نگارنده است، تحقیقی در باب وزن ها و بحرهای استفاده شده در قصاید ادب فارسی است که از قرن چهارم تا دوره معاصر (بهار) را در بر می گیرد. در این تحقیق، 50 قصیده اول دیوان شاعران معروف قصیده سرا در هر دوره ادب فارسی مورد بررسی قرار گرفت و انواع وزن و مضمون های مورد علاقه آنها مشخص شد که نتایج این بررسی به صورت مقاله زیر درآمد. در این نو...

ادبیّات پایداری در ایران در دوران مشروطه و در خلال جنگ های ایران و روس شکل گرفته است. قطعاً یکی از چهره های بسیار شاخص در شعر پایداری این دوره بهار است. دیوان ملک الشّعرا نمونه ی بارزی برای ادبیات پایداری دوره ی حاضر می باشد. به جرأت می توان گفت بخش عظیمی از این دیوان با مفاهیمی که تحت عنوان مفاهیم ادب پایداری شناخته می شوند، سازگار است. هدف اصلی این پژوهش نیز بررسی مفاهیم ادب پایداری موجود در دیو...