دورق یکی از شهرهای مهم ایالت خوزستان نامی آشنا در متون جغرافیای تاریخی قدیم و جدید است. پیوند این منطقه با سواحل شمالی خلیج فارس و نیز قرار گرفتن آن میان منطقه ی بین النهرین جنوبی و ایالت پارس، اهمیت خاصی از لحاظ جغرافیایی به این کانون بخشیده است. این موقعیت ممتاز جغرافیایی، ضمن اثربخشی بر اوضاع اجتماعی و فرهنگی منطقه، ابعاد مختلفی از تاثیرات سیاسی را نیز به دنبال داشته است. به گونه ایی که در د...

درک علل وقوع و نتایج حوادث تأثیرگذار قرن اول هجری بدون شناخت نقش روابط قبیله ای حاکم بر جزیره العرب و همین طور فضای عقیدتی، سیاسی و نظامی امکان پذیر نیست. یکی از قبایل مشهور و موثر در تحولات نخستین دوره اسلامی قبیله بنی مخزوم است که یکی از شاخه های اصلی قبیله قریش می باشد. این رساله به روش توصیفی تحلیلی در جهت تبیین نقش این قبیله در عصر جاهلی و دوره اسلامی (دوره پیامبر و خلفای راشدین) می باشد. ...

رساله حاضر با عنوان خلیج فارس در عهد کریمخان زند، به بررسی روابط وی با قدرتهای منطقه ای خلیج فارس در سالهای 1193-1163 ه قˆ 1779-1749 م. می پردازد. منطور از قدرتهای منطقه ای، حکام ایرانی، عرب و ترک سواحل و جزایر خلیج فارس و نمایندگی های شرکت های هند شرقی هلند و انگلیس در آن منطقه است که به سه دسته تقسیم می شوند: 1 - ایرانیان، شامل حکام سواحل خلیج فارس از بندرعباس تا دهانه ارندرود اعم از حکام بند...

ابوبکر بن ابی قحافه به محض دریافت خبر تجمع انصار خزرجی به رهبری سعدبن عباده در سقیفه بنی ساعده، بدون فوت وقت، به همراه عمر بن خطاب و ابوعبیده جراح به این محل شتافت و در غیاب رقبای هاشمی خود - علی و عباس- توانست با تاکید بر خویشاوندی با رسول خدا(ص) و برتری قریش بر سایر قبایل عرب، بارزترین تجلی عقل سیاسی عربی را در پرتو منطق قبیله ای برای بیعت با خود تهییج کند. پرسشی که در کانون توجه این مقاله قر...

ابوبکر بن ابی قحافه به محض دریافت خبر گردهمایی انصار خزرجی درسقیفه بنی ساعده،بدون فوت وقت،به همراه عمربن خطاب و ابوعبیده جراح به این محل شتافت و در غیاب رقیبان هاشمی خود - علی و عباس-توانست با تاکید برخویشاوندی با رسول خدا(ص) و برتری قریش بر سایر قبایل عرب، بارزترین منطق قبیله ای را درتهییج و تحریک حاضران به بیعت با خویش به کار گیرد و ردای جانشینی پیامبر را بر تن بپوشاند. پرسشی که درکانون توجه ...

چکیده خلیج فارس به عنوان یکی از مهمترین مناطق استراتژیک جهان در طول تاریخ از جهات مختلف ( سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ) اهمیت خاصی داشته و همیشه به عنوان یکی از مناطق مهم دنیا مورد توجه کشورهای منطقه و دیگر کشورهایی که منافع خود را در آن جستجو می کرده اند قرار داشته است. در دوره زندیه و اوایل قاجار خلیج فارس و کرانه های شمالی و جنوبی آن تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند : رقابت های سیاسی، اقتصادی کش...

حکومت امویان (131-41 هجری) نمایانگر دورانی از سلطه عنصر عربی همراه با تعصب نژادی ، قومی بود .استواری جامعه عرب بر پایه نظام قبیله ای باعث ظهور تعصبات قبیله ای در آن بود و والیان اموی در خراسان با توجه به پایگاه قبیله ای خویش در اوضاع سیاسی و اقتصادی این ایالت تاثیر می گذاشتند ، اگرچه در این ایالت غلبه با قبایل شمالی (مضری ها) بود ولی اختلافات بین قبایل شمالی و جنوبی در سراسر دوران بنی امیه وجود...

ابوبکر بن ابی قحافه به محض دریافت خبر تجمع انصار خزرجی به رهبری سعدبن عباده در سقیفه بنی ساعده، بدون فوت وقت، به همراه عمر بن خطاب و ابوعبیده جراح به این محل شتافت و در غیاب رقبای هاشمی خود - علی و عباس- توانست با تاکید بر خویشاوندی با رسول خدا(ص) و برتری قریش بر سایر قبایل عرب، بارزترین تجلی عقل سیاسی عربی را در پرتو منطق قبیله ای برای بیعت با خود تهییج کند. پرسشی که در کانون توجه این مقاله قر...

چکیده در آغاز دعوت اسلامی، بنی فهر بن مالک با دو شاخه حارث و محارب، کهن ترین شاخه از قبیله قریش به شمار می رفت. در آن روزگار، طایفه بنی فهر که در حاشیه شهر مکه می زیست، به شبیخون بر ضد دیگر قبایل می پرداخت. در جستار کنونی در صدد یافتن پاسخی به این پرسش هستیم که آیا کنش آن دسته از صحابیانی را که به بنی حارث و بنی محارب منسوب اند، می توان در یک چارچوب قبیله ای و خاندانی تحلیل کرد؟ و در صورت مثبت ...

با ظهور اسلام، اعراب پراکنده و متفرق در قالب حکومت مرکزی، به شکلی متحد و یکپارچه درآمدند. پس از دوره پیامبر (ص) قدرت متمرکز عرب به دلایل مختلف، به مرزها و نواحی همجوار جزیره العرب دست-اندازی کرد که از آن تحت عنوان فتوحات یاد می شود. از جمله نواحی مورد هجوم، ایران- همسایه شرقی جزیره العرب- بود. در حین فتوحات و پس از آن گروهی از قبایل عرب به ایران مهاجرت کردند و در نواحی مختلفی نظیر خوزستان، کرما...