بنادر و جزایر خلیج­فارس از آغاز حکومت قاجاریه تا اوایل سده چهاردهم هجری اغلب تحت نظارت والی فارس و به صورت غیرمتمرکز اداره می‌شدند. اما در عصر ناصری با تاسیس نهاد جدیدی تحت عنوان «حکمرانی بنادر و جزایر خلیج­فارس» به مرکزیت بوشهر، اداره تمامی این مناطق به صورت متمرکز زیر نظر شخص حکمران بنادر قرار گرفت. در این مقاله با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با استفاده از اسناد جدید به بررسی روند شکل‌گیری این نه...

خرمشهر (محمره) در معادلات اقتصادی و سیاسی ایران اواخر قاجاریه، به تدریج نقش و جایگاه ویژه ای پیدا می کرد. همسایگی با بصره، کشتی رانی کارون، اتصال به خلیج فارس، مسائل نفتی، و بریتانیا و منافعش در منطقه همگی دلایل اصلی قرارگرفتن پروندة این خطّه از ایران بر روی میزهای سیاسی و اقتصادی بریتانیا بود. توجّه ایران به امور بنادر با ایجاد پست های گمرکی، دفاتر تذکره و ایجاد کارگزاری بنادر جنوب شکل جدّی به خ...

از آنجا که بنادر جنوب مرز ارتباطی کشور استراتژیک ایران با کشورهای دیگر دنیاست و از آن روی که بوشهر در یک نقطه حساس از مرز جنوبی کشور قرار دارد حکمرانی بنادرجنوب علاوه بر حاکمیت مرکزی ایران برای کشورهای غارتگری نیز که برای دستیابی به منابع این سرزمین سرودست می شکستند،اهمیت فراوان داشت.رقابت دیرینه کشورهای استعمارگر در دوره مورد پژوهش در این پایان نامه تقریبا پایان یافته وانگلیس حاکم بلا منازع ای...

چکیده ندارد.

در این تحقیق ابتدا با استفاده از روش تحلیل پوشش داده ها، کارایی نسبی بنادر جنوب ایران ارزیابی گردید و سپس بر اساس نتایج حاصل، بنادر رتبه بندی شدند. دوره تحلیل، بازه زمانی سال های 92-1390 را شامل می شود.نتایج نشان می دهد که بیشتر بنادر جنوب کشور از کارایی نسبی مناسبی برخوردار نیستند. میانگین کارایی بنادر مورد کاوی در فاصله زمانی 92-1390 برابر 3/39 درصد برآورد شد.

تاریخ قرنطینه مرزهای ایران به دوره قاجار بر می گردد. در این زمان به تدریج قرنطینه بنادر خلیج فارس تحت سیطره دولت انگلیس در آمد. با روی کار آمدن سلسله پهلوی و سیاست های رضا شاه که خواستار ایجاد یک دولت مرکزی کارآمد و کنترل بیشتر بر مرزهای کشور بود، موضوع نظارت ایران بر قرنطینه های بنادر جنوب به رویارویی دو دولت ایران و انگلیس که تا آن زمان اداره این تشکیلات را برعهده داشت منجر شد. این درگیری ها...

مکران، ناحیهای است که در جنوب بلوچستان و در سواحل شمالی دریای مکران (عمان) قرار دارد. این سرزمین، از موقعیت جغرافیایی ویژهای برخوردار است و بنادر آن از دیرباز، جایگاه تجاری ممتازی داشتهاند. مکران، از تاریخی چندهزار ساله و تمدنی ارزشمند بهرهمند است. دربارة ریشة لغوی مکران و محدودة آن سرزمین و نیز پیوستگی اداری و سیاسی آن جا با ایالتهای مجاور، نظرات گوناگونی وجود دارد. همچنین، در مورد شهرها، بناد...

تجارت خلیج‌فارس در تمام ادوار تاریخی به علّت شرایط خاص جغرافیایی، اقلیمی، طبیعی همواره در جریان بوده است. ولی عدم وجود آمار کامل و مطمئن قبل از دورۀ ناصری هرگونه گمانه‌زنی در مورد جایگاه بنادر خلیج فارس در تجارت ایران را با مشکل مواجه می‌کند. وجود آمار نمایندگی‌های مقیم حکومت هند بریتانیا که در خلال دورۀ ناصری ثبت گردیده است، امکان مطالعۀ جزئیات تجارت بنادر خلیج فارس را مهیا می‌کند. مطمئناً انتشا...

در قرن نوزدهم میلادی اختراع کشتی های بخار که توناژ بالاتری داشتند و همچنین افتتاح کانال سوئز که جایگزین راه جنوب افریقا شد، تغییرات مهمی در تجارت ایجاد کرد. بنادر ایران در جنوب که از طریق خلیج فارس به آب های آزاد دسترسی دارند نیز از این تحول بهره مند شدند. این تحقیق درصدد است تأثیر کانال سوئز را به­طور غیرمستقیم و براساس افزایش رفت­وآمد کشتی های بخار به بنادر ایران مورد بررسی قرار دهد. بهترین ر...

در اغلب نقاط جهان، بنادر سهم فراوانی در ایجاد یکپارچگی در مناطق پس‌کرانه‌ای و برقراری توازن در زنجیرۀ تأمین کالا ایفا می‌کنند. هدف این پژوهش، تبیین روابط فضایی بنادر جنوبی ایران با شهرهای پس‌کرانۀ منطقه‌ای و مقایسۀ تطبیقی الگوی شکل‌گرفته با نظریه‌ها و الگوهای شناخته‌شده از روابط بندر– پس‌کرانه در مقیاس جهانی است. روش تحقیق استفاده‌شده، روش تحلیل شبکه است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد بنادر اصلی حوزۀ...