سنت دیوارنگاری بقاع متبرک گیلان به مثابه هویت فرهنگی و مذهبی توسط هنرمندان برخاسته از متن مردم در برهه ای از تاریخ بر کالبد دیوارهای آن نقش بسته که مقارن با انتشار کتب مصور چاپ سنگی بوده است. در پژوهش حاضر نگارنده به بررسی ویژگی های فرمالیستی و محتوایی مشترک نگاره های کتب چاپ سنگی و دیوارنگاره های بقاع متبرک گیلان و چگونگی تأثیرگذاری تصاویر چاپ سنگی بر دیوارنگاره های بقاع پراخته است. در این پژو...

در منطقۀ گیلان به بقاع متبرکه وامامزاده‌‌هایی که برروی دیوارهای آن تصاویر مذهبی نقاشی شده‌باشد بقاع ‌نقشین می‌گویند. موضوع اکثر این نقاشی‌‌دیواری‌‌ها وقایع کربلا وروز عاشوراست. ترسیم اینگونه نقاشی‌‌دیواری‌‌ها ریشه در تاریخ ایران شیعی دارد، که اوج گسترش آن در منطقۀ گیلان در دورۀ قاجار بوده است. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که چرا نقاشی دیواری‌‌های بقاع نقشین در منطقۀ گیلان بازتولید م...

هدف از این پژوهش تجزیه و تحلیل نقاشی های دیواری بقاع متبرکه گیلان از دیدگاه خیر و شر می باشد. در این پژوهش از منابع کتابخانه ای و کار میدانی استفاده شده است. حوزه مطالعاتی محدوده شرق استان گیلان می باشد که شامل شهرهای لاهیجان، لنگرود، آستانه و املش است. بازه زمانی دوره صفویه تا قاجار را در برگرفته است. نگارنده در این اثر نخست از حوزه اقلیمی گیلان و جایگاه آن در تقسیمات اقلیمی ایران، موقعیت جغرا...

گیلان دارای بقاع زیادی است که بر دیوارهای آنها نقاشی های عامیانه با موضوعات مذهبی کشیده شده اند. در این میان بقعه لیچا یکی از پر طرفدارترین بقاع منطقه به حساب می آید که دیوارها و ستون هایش دارای نقاشی هایی از این دست است. بقعه لیچا، آرامگاه آقا سید محمد یُمنی بن امام موسی کاظم(ع)، در روستای لیچا در لشت نشا گیلان قرار دارد. مضامین نقاشی های این بقعه نشان دهنده علاقه فطری مردم به مذهب و ارادت، احت...

یکی از برجسته ترین نمادهای شیعی، واقعه کربلاست. بازتاب این واقعه در جوامع شیعی، در طول تاریخ به گونه های مختلف رخ نموده است. مردم گیلان به منظور پاسداشت حماسه عاشورا، مضامین این واقعه عظیم را بر دیوارهای بقاع نقش می زدند. شیعیان منطقه، مصایب کربلا را متعلق به خود می دانستند و در پیوندی عمیق با آن، در به تصویر کشیدن مجالس آن همت می گماشتند. نقش زدن بر در و دیوار بقعه، نوعی حرمت گذاری و ارادت به ...

یکی از بناهای آیینی و متبرکه در دوران اسلامی ایران آرامگاه افراد دارای کرامات الهی است که به دلیل قداست بعد از مساجد از اهمیت ویژه ای نزد مردم برخوردارند. حال آن که در حاشیه جنوبی دریای خزر به دلایل تاریخی ، جغرافیایی و فرهنگی تعداد این بناها بیشتر از سایر نقاط ایران است. بنابراین هدف از این پژوهش ابتدا شناخت ویژگی های معماری این گونه بناها و سپس مشخص کردن تفاوت و تشابهات آنها با در نظر گرفتن ن...

گیلان دارای بقاع زیادی است که بر دیوارهای آنها نقاشی‌های عامیانه با موضوعات مذهبی کشیده شده‌اند. در این میان بقعه لیچا یکی از پر طرفدارترین بقاع منطقه به حساب می‌آید که دیوارها و ستون هایش دارای نقاشی‌هایی از این دست‌ است. بقعه لیچا، آرامگاه آقا سید محمد یُمنی بن امام موسی کاظم(ع)، در روستای لیچا در لشت نشا گیلان قرار دارد. مضامین نقاشی‌های این بقعه نشان دهنده علاقه فطری مردم به مذهب و اراد...

یکی از برجسته‌ترین نمادهای شیعی، واقعة کربلاست. بازتاب این واقعه در جوامع شیعی، در طول تاریخ به گونه‌های مختلف رخ نموده است. مردم گیلان به منظور پاسداشت حماسة عاشورا، مضامین این واقعة عظیم را بر دیوارهای بقاع نقش می‌زدند. شیعیان منطقه، مصایب کربلا را متعلق به خود می‌دانستند و در پیوندی عمیق با آن، در به‌تصویر کشیدن مجالس آن همت می‌گماشتند. نقش زدن بر در و دیوار بقعه، نوعی حرمت‌گذاری و ارادت به...

گیلان در طول تاریخ مکان امنی برای حضور امام‌زادگان بوده و امروزه بقاع متبرکه آنان در سراسر این منطقه برجا مانده است. بررسی معماری مذهبی در ایران، به خصوص معماری بقاع متبرکه و تزئینات این اماکن در شناخت هنرهای بومی-مذهبی بسیار مهم و ضروری است. با توجه به پژوهش انجام شده، بقعه متبرکه آقامیرشمس‌الدین بن امام موسی الکاظم(ع) در لاهیجان، از جمله بقاع مورد توجه و احترام مردم این منطقه است. این بنا متع...

چکیده  دیوارنگاره‌های بقاع متبرکه در گیلان به دلیل رطوبت فراوان منطقه و میل به نوسازی آن ها نزد اهالی روستا، در حال تخریب بوده و یا کاملا از بین رفته است. این معضل، ضرورت حفاظت از این آثار را دو چندان می‌کند. بقعة متبرکه روستای پینچاه در شهرستان آستانه که دارای دیوارنگاره‌های مذهبی است از آن جمله می باشد. آنچه در این میان مطرح می‌شود این است که آیا دیوارنگاره‌های بقعه نامبرده دارای مفاهیم بصری...