لقد کان الواقع الذی یعیش فیه الشعراء العرب المعاصرون یقدم تناقضات شدیدة تنعکس فی نفوسهم ومن ثمّ فی أشعارهم. کان ثمّة التناقض الذی وقع بین المدینة والریف، وما یخلفه من اهتزاز القیم الفکریة والإجتماعیة. وکان التناقض الناجم عن الإنتماء السیاسی بین الفردیة والجماعیة بین الفکر والعاطفة. ولقد زادت الأحداث السیاسیة الضخمة والقاسیة من حدة التناقض فی نفوس هؤلاء الشعراء. وکان بدر شاکر السیاب من هؤلاء الشعر...

انسان گرایی از جمله موضوعات بحث برانگیز در ادبیات معاصر عرب است و در زمینه های مختلف مطرح گردیده اما تاکنون اتفاق نظری در تعریف آن بدست نیامده است. از نظر لغوی، انسان گرایی به معنای فرهنگ، نظام ارزشی و آموزش است؛ شاید کامل ترین و مناسب ترین معنی که برای این کلمه میتوان ذکر کرد، «اصالت انسان یا نظام انسان مداری و انسان محوری» است. در این مطالعه سعی شده به ابعاد و تقسیم بندی های مختلف انسان گرایی...

دیدگاه های مختلفی همواره دربارة مرگ، در جامعة انسانی ارائه شده است. برخی از آن متنفر بوده و برخی نیز به گونه ای آن را پذیرفته اند. اما آنچه قابل توجه است ارتباط این دیدگاه ها با مقولة زندگی است. انسان اغلب از مرگ می گریزد و گاهی نیز به آن متمایل می شود. یکی از انگیزه های اصلی پذیرش مرگ، تداوم بخشیدن به زندگی است. اتخاذ چنین اصلی که ارتباطی عمیق با مسائل اجتماعی دارد در شعر معاصر عربی و فارسی، ...

مانایی شعر با چند لایه بودن و خوانش برداری آن ارتباط تنگاتنگی دارد. این امر در نیمة اول قرن بیستم همراه با تأثر از شعر و نقد غربی، شعر معاصر عربی را وارد مرحلة جدیدی کرد و آن را عرصة تاخت و تاز اسطوره های ملی و جهانی نمود. بدر شاکر السیاب از نخستین شاعران نوپرداز عرب بود که در شعر خود از رمز و اسطوره بهر ة فراوان برد. قصیدة سفر أیوب از جمله قصاید اوست که شاعر با خلق مجموعه ای از نشانه ها پیام م...

روایت، چه در شکل داستان منثور و چه به شکل منظوم آن در جهان بی­ شمار است و نوع نگاه راوی (شاعر یا نویسنده) برای بیان روایت، سبب گوناگونی در شکل روایت ­های ادبی شده است. بیان روایی افسانه­ ها و اسطوره­ ها در شعر به منظور تأثیر بیشتر در مخاطب و نیز فراهم آوردن بستری مناسب برای بیان آنچه که به دلیل شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه، بازتاب و بازگویی بی­ پرده و صریح آن توسط هنرمند امکان­ پذیر نیست...

غربت گزینی یا اغتراب در معنای عام کلمه، پدیده ای است که سـابقه ای به قدمت زندگی بشری داشته و همـواره یکی از دغدغه های زندگی بشری بوده است؛ زیرا چه بسیار افرادی که از اجتماعات انسانی گریزان بوده و یا از نحوه ی عملکرد حاکمان خود، تنفر داشته اند که در هر دو صورت زمینه ی پیدایش این پدیده در میان افراد بشری فراهم گردیده است. سابقه ی این امر نیز در معنای خاص، یعنی غربت گزینی ادبی که مدّ نظر این مقاله ...

این پژوهش بر آن است تا کاربرد نماد سیاسی در اشعار نیما یوشیج و بدر شاکر سیاب در کنار اسلوب دو شاعر به همراه جنبه های اشتراک و اختلافشان را بررسی کند .

قابیل به عنوان نخستین قاتلی که در پهنه ی آفرینش با دست یازیدن به قتل برادرش هابیل، نخستین گناه ذاتی را مرتکب گردید از جمله شخصیت هایی است که بسیاری از سرایندگان در ادبیات جهانی از آن به عنوان نماد سرکشی و عصیان یا فساد و تباهی در سروده های خویش بهره گرفته اند؛از جمله ی بزرگترین این سرایندگان در حوزه ی ادبیات معاصر عربی، بدر شاکر السیاب، شاعر عراقی است که پیوسته در سروده هایش برای ترسیم تبهکاری ...