بدخشان همواره یکی از ولایات مهم تاجیکستان و افغاستان محسوب میشود. این ولایت در شمال شرقی افغانستان و جنوب شرقی تاجیکستان واقع شده است. این ولایت در سال ???? م توسط دو دولت استعمارگر – انگلیس و روسیه تزاری – به دو بخش تقسیم گردید. بدخشان یکی از ولایت نیمه مستقل خراسان در دورهی تیموریان بوده است. هدف این کار توصیف اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بدخشان در دورهی تیموریان می باشد. و بر آن ا...

فولکلور آیینه یا گواهینامۀ فرهنگ مردم است؛ ازهمین رو، آگاهی از تاریخ و فرهنگ هر ملتی نیازمند شناخت عمیق فولکلور آن است. این مقاله برآن است تا ویژگی های فولکلور منطقۀ بدخشان را تبیین و بررسی کند. یکی از خصوصیت های برجستۀ فولکلور کوهستان بدخشان، دوزبانی بودن آن است. ضرب المثل ها، مقال ها، چیستان ها و سرودها یک قسمت به زبان های پامیری و بخشی دیگر به زبان تاجیکی در بین این مردم موقعیت پیدا کرده اند...

یکی از سنت‌های مردمی رایج در بدخشان «دعوت بقا»ست که به نام‌هایی چون «زنده دعوت»، «دعوت صفا»، «دعوت به‌سوی ابدیت» و... نیز معروف است. «سنت بقا» مراسمی است که با هدف «فناء فی‌ الله» برگزار می‌شود و کسی که این مجلس برای او برپا می‌شود، باید زندگی آیندۀ خود را در پرهیزگاری بگذراند. هدف این مقاله معرفی این سنت براساس دست‌نویس‌های قدیمی جمع‌آوری‌شده از میان اهالی بدخشان است. براساس معلومات رساله‌ای ق...

یکی از سنت های مردمی رایج در بدخشان «دعوت بقا»ست که به نام هایی چون «زنده دعوت»، «دعوت صفا»، «دعوت به سوی ابدیت» و... نیز معروف است. «سنت بقا» مراسمی است که با هدف «فناء فی الله» برگزار می شود و کسی که این مجلس برای او برپا می شود، باید زندگی آیندۀ خود را در پرهیزگاری بگذراند. هدف این مقاله معرفی این سنت براساس دست نویس های قدیمی جمع آوری شده از میان اهالی بدخشان است. براساس معلومات رساله ای قد...

ملا لاچین از شعرای منطقۀ بدخشان است که فقط در ایام پیری به فعالیت هنری دست زده است. این مقاله شرح مختصری از روزگار و اشعار ملا لاچین است. تاریخ تولد ملا لاچین در هیچ مأخذی ذکر نشده است. طبق آنچه در منابع آمده، او عمری بیش از صد سال را سپری کرده و به شهادت نوشته هایش، در ۹۲سالگی کتابش را نوشته و به روایتی، در سال ۱۳۱۶ش چشم از جهان فروبسته است. کتابی که خوش نظر پامیرزاد چاپ کرده، تنها تألیفی است ...

دادخدا کرمشایف، ایران‌شناس برجستۀ تاجیکی، در سال ۱۹۳۲م در ناحیۀ روشان بدخشان دیده به جهان گشود. وی در مکتب شرق‌شناسی لنینگراد به تحصیل پرداخت و به تحقیق در حوزۀ زبان‌های ایرانی شرقی روی آورد. فعالیت علمی کرمشایف با انستیتو زبان و ادبیات رودکی آکادمی علوم تاجیکستان سخت مربوط بوده و در همین مرکز در طول سی سال ایفای وظیفه کرده است. او همچنین یکی از پایه‌گذاران پامیرشناسی در تاجیکستان است و در سال ...

فولکلور آیینه یا گواهینامۀ فرهنگ مردم است؛ ازهمین‌رو، آگاهی از تاریخ و فرهنگ هر ملتی نیازمند شناخت عمیق فولکلور آن است. این مقاله برآن است تا ویژگی‌های فولکلور منطقۀ بدخشان را تبیین و بررسی کند. یکی از خصوصیت‌های برجستۀ فولکلور کوهستان بدخشان، دوزبانی بودن آن است. ضرب‌المثل‌ها، مقال‌ها، چیستان‌ها و سرودها یک قسمت به زبان‌های پامیری و بخشی دیگر به زبان تاجیکی در بین این مردم موقعیت پیدا کرده‌اند...

اولیاحسین مغموم و عزت دروازی ازجمله شاعران بدخشانی هستند. در این مقاله نویسنده نخست طی روایتی به نحوۀ آشنایی خود با اولیاحسین و معرفی او پرداخته و در ادامه به اختصار شرح حالی از عزت دروازی ارائه کرده و نمونه هایی از اشعار او را ذکر کرده است. نویسنده در خلال آشنایی با اولیاحسین متوجه می شود که بخشی از دیوان اشعار او که در افغانستان ایجاد شده، موجود است. او در ادامه مخمسی از این شاعر را که در سال...

در دور دست ها ، پهلو به پهلوی چین ، باریکه سرزمینی است ، بسیار مرتفع ، با کوه های آسمان بوس و به هم فشرده ، با معبرهای تنگ دشوار گذر، با زمستان های سرد نه ماهه ، برخوردگاه چهار تمدن بزرگ آسیا : ایران ، هند ، چین و آسیای مرکزی که دورترین نقطه است نسبت به همه ی آنها و پناهگاهی است امن برای رانده شدگان از سراسر این سرزمین ها ،نه تنها کسان که حتی باورها و اندیشه های کهن ، نه در کنار هم که آمیخته با...

در دور دست‌ها ، پهلو به پهلوی چین ، باریکه سرزمینی است ،‌‌ بسیار مرتفع ، با کوه‌های آسمان بوس و به هم فشرده‌ ، با معبرهای تنگ دشوار گذر، با زمستان‌های سرد نه ‌ماهه‌ ، برخوردگاه چهار تمدن بزرگ آسیا‌: ایران‌، هند‌، چین و آسیای مرکزی که دورترین نقطه است نسبت به همه‌ی آنها و پناهگاهی است امن برای رانده‌شدگان از سراسر این سرزمین‌ها ،نه تنها کسان که حتی باورها و اندیشه‌های کهن ، نه در کنار‌هم که آمیخ...