بیشتر تجهیزات تصویربرداری پزشکی از جمله رادیولوژی تشخیصی و ماموگرافی، نیازمند یک دُزیمتر با دقت بالا جهت اندازه گیری میزان دُز جذب شده و همچنین، تضعیف صورت گرفته روی باریکۀ پرتوهای ایکس حین عبور از بافت بدن هستند. آشکارساز های اتاقک یونش به دلیل سادگی، پاسخ سریع و قابلیت اطمینان بالا، یکی از مناسب ترین ابزار های دُزیمتری پرتوهای ایکس در محدودۀ تشخیصی پرتو ها به شمار می روند. طرح پیش رو، به موضوع ط...

مقدمه: حفاظ های مورد استفاده در رادیولوژی تشخیصی، بر پایه ی سرب می باشند. از آن جایی که سرب یک فلز سمی است، پس باید حفاظی ساخته شود که عاری از سرب باشد و همچنین، بتواند پرسنل رادیولوژی تشخیصی و بیماران را از پرتوهای یونیزان غیر ضروری محافظت کند. روش ها: ابتدا لبه ی جذب k فلزات مختلف که در محدوده ی طیف انرژی رادیولوژی تشخیصی می باشند، بررسی شد و با توجه به اثر هم پوشانی انرژی لبه ها، ترکیب مختلف...

زمینه و هدف: امروزه از پرتوهای الکترونی برای درمان ضایعات سطحی به­طور گسترده­ای استفاده می­شود. از آنجایی که دستگاه­های شتاب­دهنده، پرتوهای الکترونی با انرژی­های محدود ایجاد می­کنند، ناحیۀ درمانی با توزیع دز مطلوب به عمق­های مشخصی محدود می­شود. لذا در این مطالعه با ترکیب پرتوهای الکترونی با انرژی­ها و سهم­های متفاوت، برای درمان ضایعات سطحی کم­عمق (تا حدود cm 3)، منحنی­ PDD با ت...

مقدمه: تحقیقات انجام شده با تشعشعات ایکس سینکروترون نشان داده است که روش درمانی با میکرو باریکه های پرتو ایکس در معالجه تومورهای سرطانی مزایای منحصر به فردی دارد. تعیین توزیع دز و محاسبه پارامتر نسبت دز قله به دره در این روش، از مهم ترین مراحل طرح درمان می‌ باشند. نسبت دز قله به دره، معیاری برای سنجش میزان نابودی سلول های سرطانی و حفظ سلول های سالم موجود در اطراف بافت تومور می‌ باشد.      مواد...

در استفاده از سامانه‌های لیزری علاوه​بر وجود خطرات مرتبط با نور باریکۀ لیزر، خطراتی نیز وجود دارند که ناشی از روند تولید نور لیزر و یا نحوۀ استفاده از لیزر است. این‌گونه خطرات تحت‌عنوان خطرات غیرپرتوی باریکۀ لیزر شناخته می‌شوند. وجود پرتوهای یون‌ساز، آلودگی صوتی، خطرات الکتریکی، پلاسما و تولید آلاینده‌های شیمیایی از عمده‌ خطرات غیرپرتوی یک سامانۀ لیزری است. لذا در زمان کار با لیزر، علاوه​بر رعا...

تولید باریکه‌های مرجع پرتوهای یونساز با انرژی و دُز مشخّص، در آزمایشگاههای دزیمتری استاندارد از اهمیّت کاربردی زیادی برخوردار است. استانداردهای معیّنی در زمینة معرّفی و نحوة تولید این پرتوها، توسّط سازمانهای بین‌المللی ذیربط، از جمله ISO و IAEA تدوین و منتشر شده‌اند. در این مقاله چگونگی تولید و تعیین مشخّصات بخشی از باریکه‌های پرتو ایکس مرجع در سطح پرتودرمانی و حفاظت در برابر پرتوها را با استفاده از ی...

در این پژوهش، به منظور کاهش وزن و افزایش بازده­‌ی روپوش‌های محافظتی در تضعیف‌ پرتوهای ایکس محدوده‌­ی تشخیصی، استفاده از عناصر تنگستن و باریم در ترکیب با سرب، مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا دستگاه پرتو ایکس مستقر در مرکز تحقیقات تابش دانشگاه شیراز با استفاده از کد MCNP4C شبیه­‌سازی شد و طیف خروجی پرتوهای ایکس ترمزی و مشخصه­‌ی دستگاه به دست آمد. به منظور بررسی صحت شبیه­‌سازی انجام شده با کد مونت­‌کا...

زمینه و هدف: بیشترین پرتوگیری مردم از منابع پرتو ساخت بشر، ناشی از آزمایش های تشخیصی با پرتو ایکس می باشد که این امر به دلیل اجتناب ناپذیر بودن تشخیص با پرتوهای ایکس و همچنین تعداد آنها در میان افراد جامعه می باشد. برای عملی کردن برنامه کاهش دوز جذبی بیماران و در عین حال افزایش کیفیت تصاویر رادیوگرافی در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی استان دوز سطحی بیماران و نیز دوز مؤثر آنان اند...

تیوب اشعه ایکس، اصلی ترین بخش هر دستگاه رادیولوژی در تولید اشعه ایکس به شمار می آید. یکی از مهمترین مشکلات این تجهیزات، حرارت تولیدی بسیار بالا در آند تیوب در نتیجه برخورد پرتوهای الکترونی پر انرژی بر سطح آن می باشد . نقص در انتقال مناسب این حرارت ، تخریب زودهنگام وکاهش عمر تیوب اشعه ایکس را موجب خواهد گردید. با توجه به نقش مهم روغن اطراف تیوب اشعه ایکس بعنوان انتقال دهنده گرمای تولیدی در آند ،...