اندیشه رؤیت خداوند، در تعالیم ابن تیمیه که از شاگردان مکتب احمد بن حنبل شمرده می شود، بسیار پررنگ است. استناد وی به ظاهرگرایی در صفات خبری خداوند او را به اعتقاد به جسمانیت و مکان مندی خدا سوق داده است. هرچند ابن تیمیه خود را از پیروان سلف می داند، معتقد است در کلام سلف، سخنی مبنی بر جسمانیت یا عدم جسمانیت خداوند ذکر نشده است؛ درحالی که با استناد به سخنان امام علی× در متون اولیه اهل سنت که او ن...

در این پژوهش تلاش شده است تا پس از تعریف سعادت از نگاه ابن تیمیه، عناصر ایصال به سعادت از نگاه این متفکّر تألیف و تحلیل شود. اهمیت این مسأله از آن روست که ابن تیمیه از متفکران ضدفلسفی جهان اسلام بوده، از همین نظر می توان این پرسش را مطرح کرد که نگاه او به سعادت چه تفاوتی با نگرش های رقیب _ که به تعبیر ابن تیمیه، نسخه های آلوده به بن مایه های غیردینی هستند _ خواهد داشت؟ برای دستیابی به این مطلوب،...

ابن تیمیه، به عنوان اثرگذارترین عالم سلفی، دارای مبانی و دیدگاه هایی خاص در تفسیر قرآن است. پیرامون این مبانی، تألیفات گسترده ای انجام شده، ولی درباره مبانی ادبی وی در تفسیر، تحقیقی صورت نپذیرفته است. در مقاله حاضر، مهم ترین مبانی ادبی   ابن تیمیه در تفسیر قرآن را تبیین کرده و سپس مورد بررسی و نقد قرار می دهیم و نشان می دهیم که انکار مجاز، مهمترین مبنای ادبی در دیدگاه تفسیری ابن تیمیه است. ادله...

ابن تیمیه برای بیان مطالب جدید و فتواهای بحث برانگیز خود، مجبور بود مفهوم برخی از الفاظ را تغییر دهد و معانی آنها را چنان تعریف کند که از دل این مفاهیم، فتواهای دلخواهش را بر اساس اجتهاد خویش صادر کند. مهم ترین لفظی که مفهوم آن توسط ابن تیمیه تغییر یافت، عبارت است از: تضییق مفهوم سلف، که طبق مبنای او، سلف فقط شامل افرادی است که نزدیک به قرن پیامبر بودند. طبق این نظریه، فقها، علما و دانشمندان خل...

پایان نامه حاضر با عنوان «بررسی مبانی فقهی قتل از دیدگاه مذاهب اربعه اهل سنت با تأکید برآثار ابن تیمیه» به کنکاش مبانی فقهی ابن تیمیه در تألیفاتش برای صدور فتوای ارتداد و قتل مسلمانان پرداخته و پس از آن مبانی فقهی مذاهب اربعه را در این خصوص برشمرده است. در این پژوهش سعی شده است در ضمن مباحث مطروحه موضع گیری شفاف علمای مذاهب اربعه اهل سنت در مقابله با دیدگاه تکفیری ابن تیمیه در قبال مسلمین آشکار...

تقابل دو دیدگاه عرفانی و سلفی در حوزه هستی شناسی با تأکید بر دیدگاه دو صاحب نظر صاحب سبک یعنی ابن عربی و ابن تیمیه از جهاتی چند حائز اهمیت است. تفاوت مبانی نظری اندیشه ابن عربی به عنوان مؤسس عرفان نظری و ابن تیمیه به عنوان مؤثرترین شخصیت در تفکر سلفی پیش از این در پژوهشی مستقل مورد بحث قرار نگرفته است. تأکید ابن عربی بر وحدت وجود و اینکه تنها مصداق وجود حقیقی، خداوند است و سایر موجودات اعم از م...

ابن تیمیه در توحید و اسماء و صفات الهی، آراء و بیان های خاص دارد. سلفیون امروز آراء و اندیشه های او را زیر بنای عقائد قرار داده اند. روایات ما به طور خاص در این مسئله وارد شده و جوانب امر را به تفصیل و مشروح بیان کرده اند. گفتار امیرمومنان (علیه السلام) در این میان سهم ویژه دارد. بررسی این دو دیدگاه و عرضه آرای ابن تیمیه به آنچه در روایات ما و بویژه کلام علی (علیه السلام) آمده است، معیارهایی در...

یکی از مباحث مهم در دین شناسی جایگاه عقل در درک معارف دینی است، در پژوهش پیش رو تلاش می‌شود جایگاه عقل از دیدگاه ابن تیمیه و علامه طباطبایی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد، تا نقاط قوت وضعف دو دیدگاه روشن شود. ابن تیمیه معتقد است گاهی عقل بر قوه‏ای گفته می‌شود که انسان با آن تعقل می‌کند، چنانکه بر علوم و اعمالی که با آن قوه حاصل شده نیز عقل گفته می شود. که این معنی نتیجه عقل به معنای اول است، ازدی...

هدف: هدف از انجام این پژوهش، تبیین و تفهیم صحیح «ایمان» و حوزة معنایی آن از دیدگاه ابن تیمیه بود. روش: روش به کار رفته در این پژوهش، ترکیبی از روش اسنادی-کتابخانه‌ای و معناشناسی توصیفی- تحلیلی بود؛ بدین صورت که با مراجعه به منابع دست اول ابن تیمیه، واژة «ایمان» در آثار ایشان مطالعه و نسبت و روابط مفهومی آن با دیگر مفاهیم همنشین و جانشین از دیدگاه وی استخراج، ارزیابی، تحلیل و تبیین معناشناختی شد...

چکیده تقی الدین احمد معروف به ابن تیمیه حرانی (م سال 728ه.ق) یکی از شخصیتهای برجسته فقهی و کلامی و تفسیری است که اعتقادات فرقه های نوظهور بعدی همچون وهابیت از افکار او ناشی شده است. مهمترین مبانی فکری ابن تیمیه عبارت است از: اعتقاد به جسمانیت خداوند، تحریم استغاثه و توسل به پیامبر(ص)، زیارت قبور و بنای بر قبور انبیاء و اولیاء و لزوم ویرانی آن ها و انکار فضایل امام علی(ع) و سائر اهل بیت. در حقی...