در این مقاله با طرح مفهوم «انگارۀ اجتماعی» و «نظریۀ اجتماعی» و بیان نسبت میان آن‏ها تلاش می‌شود تاریخ اندیشۀ اجتماعی معاصر ایران مورد بازخوانی انتقادی قرار گیرد. آنچه اندیشۀ اجتماعی دوران معاصر ایران را از پیش از آن متمایز می‌سازد، واردشدن تأملاتی نظام‌مند دربارۀ «امر اجتماعی» است که بسیار متفاوت با اندیشه‌های اجتماعی پیشین در تاریخ اندیشۀ ایران بوده و به همین اعتبار از آن با عنوان «نظریۀ اجتما...

دربارۀ جهان­پهلوان شاهنامه، رستم، پژوهش­های بسیاری انجام گرفته است. برخی او را شخصیتی تاریخی، و گروهی شخصیتی اسطوره­ای به حساب آورده اند. پژوهشگران دیگری خاستگاه راستین رستم را حماسه می­دانند. بهمن سرکاراتی در جستاری با نام «رستم یک شخصیت تاریخی یا اسطوره­ای؟» پس از آوردن دیدگاه کسانی که تهمتن را شخصیتی تاریخی یا اسطوره ای تصور کرده و او را با گندفر و گرشاسپ یکی می­پندارند، انگارۀ هر دو گروه را...

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی استعاره‌های مفهومی-شناختی اشعارِ کابوس‌های روسی، دفتر چهارم، از مجموعه‌ هفت دفتری چشمِ چپ سگ،  اثر پناهی (1389) بر اساس انگاره‌ نظریه آمیختگی مفهومی (انگاره نام)فوکونیه و ترنر (1994،‌1998،‌2002) است که برای توصیفاینانگاره،ازاصطلاح فضای ذهنی یا مفهومی استفاده کرده‌اند. ...

در این مقاله با طرح مفهوم «انگارۀ اجتماعی» و «نظریۀ اجتماعی» و بیان نسبت میان آن‏ها تلاش می شود تاریخ اندیشۀ اجتماعی معاصر ایران مورد بازخوانی انتقادی قرار گیرد. آنچه اندیشۀ اجتماعی دوران معاصر ایران را از پیش از آن متمایز می سازد، واردشدن تأملاتی نظام مند دربارۀ «امر اجتماعی» است که بسیار متفاوت با اندیشه های اجتماعی پیشین در تاریخ اندیشۀ ایران بوده و به همین اعتبار از آن با عنوان «نظریۀ اجتما...

مقالۀ حاضر به گزارش پژوهشی می‌پردازد که در چارچوب انگارۀ نمود (اندرسن و شیرای 1996؛ باردووی-هارلیگ 2000؛ سالابری و هاوزن 2013) سامان یافته است. انگاره‌ای که کاربست و یادگیری ساختِ زمان-نمود فعل‌ها را در حین فراگیری زبان دوم، تابع معنای سرشتی نمود واژگانیِ بُن‌واژهای فعل می‌داند. عامل مهم دیگری که در کاربست و فراگیری ساخت زمان-نمود فعل‌ها در زبان دوم مؤثر است عبارت است از جابه‌جایی بار معنایی واژگا...

این مقاله به دنبال بررسی نظام ساختواژی زبان فارسی در چارچوب انگارۀ صرف واژگانی- مطرح شده توسط کیپارسکی- است. هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان کارایی این انگاره در تحلیل داده های زبان فارسی است. بدین منظور، پس از معرفی این انگاره در قالب سه پرسش به تحلیل داده هایی پرداخته می شود که در نگاه نخست انطباق چندانی با انگارۀ موردنظرِ این مقاله ندارند. در ادامه به کمک معیارهای مختلف نحوی، معنایی و شناخ...

مدل منبع معنا که توسط جناب آقای دکتر محسنیان­راد در حوزۀ ارتباط­شناسی تولید شده است، سال­ها است که مورد استفادۀ استادان و دانشجویان و نیز مبنای نظری برخی پایان­نامه­های تحصیلات تکمیلی است. سازۀ معناشناختی این مدل دربارۀ «چیستی معنا» و «کجایی معنا»، از منظر حکمت متعالیه دچار اشکال فلسفی است. این نوشتار با رویکرد حکمت متعالیه و با نگاهی ضمنی به یافته­های نوین علوم شناختی، به نقد این سازه به‌عنوان...

قصه­های عامه یکی از محبوب­ترین انواع ادب شفاهی و بستری مناسب برای مطالعۀ فرهنگ هر ملت است. این قصه­ها دربردارندۀ عناصر جادویی است که از گذشته­های دور، جزئی از باورهای رایج در میان مردم بوده ­است. عناصر جادویی قصه­ها را می­توان به سه گروه شخصیت­های دارندۀ قدرت جادویی، اشیای دارندۀ قدرت جادویی و کلام جادویی تقسیم کرد. ترتیب بسامد و فراوانی­ این عناصر در قصه­ها عبارت­اند از: اشیای برساختۀ بشر، عنا...