تبیین و تحلیل هویت و مفهوم عدد در قلمرو معیارهای پذیرفته شده فلسفه تحلیلی از منظر فرگه، هدف اصلی این مقاله است و دست آورد مهم آن ورود مقوله های مفهوم و مصداق مفهوم هم قوه، در تعریف ماهیت عدد و در نتیجه ارایه برداشتی نو از مفهوم عدد است. در رویکرد معرفت شناسی به عدد که فرگه آن را رد می کند، پرسش این است که «عدد چگونه به ما داده می شود؟» در حالی که باید می پرسید «عدد به چه چیزی نسبت داده می شود؟»...

عینیت و توحید صفات الهی در کلمات صدرالمتألهین، برپایۀ انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد بنا نهاده شده است. این انگاره با مسئلۀ اتحاد مفهوم با مصداق و همچنین حیثیِت حکایتگری آن به راحتی سازگار نمی افتد. در این نوشتار، توحید صفات و ذات، اصلی مفروض در برابر پرسش از امکان انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد قرار داده شده و معیار صدرالمتألهین شیرازی در پاسخِ بدان تبیین می گردد. از این روی، در این جستار ...

عینیت و توحید صفات الهی در کلمات صدرالمتألهین، برپایۀ انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد بنا نهاده شده است. این انگاره با مسئلۀ اتحاد مفهوم با مصداق و همچنین حیثیِت حکایتگری آن به راحتی سازگار نمی‌افتد. در این نوشتار، توحید صفات و ذات، اصلی مفروض در برابر پرسش از امکان انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد قرار داده شده و معیار صدرالمتألهین شیرازی در پاسخِ بدان تبیین می‌گردد. از این روی، در این جستار ...

موضوع رساله ی حاضر، رابطه ی مفهوم ومطابق آن، ازحیث وحدت وکثرت است. برمبنای وحدت مفهوم ومصداق ولحاظ ذاتی یا عرضی بودن مفهوم نسبت به مصداق، مفهوم ومصداق دروحدت وکثرت، مختلف می شوند. مهمترین پرسش هایی که دراین پژوهش به آنها پاسخ داده می شود، عبارتند از: 1-آیا وحدت مفهوم از وحدت مصداق حکایت دارد؛ 2-آیا کثرت مصداق، مستلزم کثرت مفهوم است؛ 3-آیا وحدت مصداق مستلزم وحدت مفهوم است؛4-آیا کثرت مفهوم، ازکثر...

هنر انتزاعی سده بیستم را نه می توان در چهارچوب شیوه ای واحد و یکپارچه محدود و مشخص نمود و نه به تعریفی جامع و مانع می توان درآورد، زیرا طی هفتاد سال اخیر در عرصه گسترده آن تحولات بسیار به وقوع پیوسته است و هنرمندان نوپردازی که انتزاع گری را هدف خود قرار داده اند برای رسیدن به آن، مسیرهای مجزایی را در پیش گرفته اند. از سویی هنر انتزاعی و بینش انتزاعی، سابقه دارترین جهش هنری بشر بوده که پیشینه اش...

با مراجعه به کتاب ها و سایر منابع هنری به دو واژه انتزاع و تجرید برخورد می شود. به ویژه در چند دهه اخیر این دو واژه ذهن هنرمندان بسیاری را به خود جلب نموده است؛ ولی متأسفانه با کمی تفحص و جستجو در زمینه مفاهیم این دو واژه می توان متوجه شد که هم در فضاهای کارگاهی و هم در کتاب های هنری نه تنها مفهوم و معنای دقیقی از این دو واژه به طور جداگانه ارائه نشده است؛ بلکه در بیشتر موارد این دو لغت به صورت...

هدف اصلی این مقاله بررسی و نقد دیدگاه جورج مور در مورد تعریف مفهوم «خوب» است. از نظر وی، وصف خوب به هیچ وصف دیگری قابل تحویل نیست. ‏به زعم مور مفهوم خوب یک مفهوم بسیط و از این‌رو تعریف‌ناپذیر است. مور افزون بر اینکه مفهوم خوب را تعریف‌ناپذیر ‌می‌داند، آن را یک کیفیت غیرطبیعی تلقی می‌کند. ‏وی هرگونه اندیشه‌ای را که خوب را با کیفیات طبیعی یکسان بداند، مخدوش دانسته و آن را مغالطه طبیعت‌گرایانه می‌...

ابن سینا هم چون دیگر حکمای مسلمان، به عینیت حقیقت اوصاف خداوند اعتقاد دارد. نقطه افتراق او از غالب حکما در آن است که وی به عینیت  اوصاف الهی در مقام مفهوم نیز قائل است؛ حال آن که دیگران این مفاهیم اوصاف الهی را متکثر و مختلف می دانند. برخی بر اثر سوء فهم، ابن سینا را در این باره به مغالطه مفهوم و مصداق متهم ساخته اند. اما این نظریه با توجه به مبانی او قابل پذیرش است؛ زیرا ابن سینا انتزاع مفاهیم...

معقولات ثانیۀ فلسفی همان مفاهیم عامّۀ فلسفی مانند وجود، عدم، علّت، معلول و عرض هستند که حیات فلسفۀ اسلامی وابسته به وجود آنهاست. علامه‌طباطبایی کوشیده است نظریه‌ای جامع دربارۀ نحوۀ انتزاع معقولات ثانیۀ فلسفی پیشنهاد کند. او معتقد است معقولات ثانیۀ فلسفی ابتدا به‌صورت مفاهیمی ربطی (حرفی) ادراک می‌شوند و پس از آن، مفاهیم اسمی از این مفاهیم انتزاع می‌شوند و تعمیم می‌یابند. در این مقاله، کوشش شده است...