تحولاتی که در اواسط دهه 70، در نظام بین الملل رخ داد، اهمیت نفت و به تبع آن منطقه خاورمیانه، به ویژه خلیج فارس را افزایش داد. از همین رو، حفظ امنیت جریان نفت برای غرب و نظام سرمایه داری اهمیتی حیاتی داشت. سیاست دو ستونی نیکسون در خلیج فارس نیز در راستای سپردن امنیت منطقه به قدرت های منطقه ای بود. ظهور و موفقیت پدیده ای به نام انقلاب اسلامی در ایران هم معادلات امنیتی منطقه را بر هم زد و هم به طو...

پژوهش حاضر با در نظر داشتن ابعاد متکثر امنیت در عصر حاضر به موضوع تحقیق می‌پردازد. نزدیکی جغرافیایی و میزان تعاملات سیاسی اقتصادی و... همسایگان و همچنین آسیب‌پذیری‌های متقابل آنان به حدی است که می‌توان امنیت و ناامنی در خلیج فارس را به هم پیوسته ارزیابی نمود. ایالات متحده آمریکا که پس از جنگ جهانی دوم سیاست خارجی فعالی را در قبال تحولات جهانی و منطقه‌ای در پیش گرفت. از طرف دیگر یکی از اصلی‌ترین...

ایجاد بی ثباتی در امنیت یک منطقه جغرافیایی از دو مؤلفه “درون زا” و “بیرون زا” ناشی می شود و هر یک از این مجموعه عوامل متأثر از یکدیگر می باشد. پیکربندی امنیت منطقه خلیج فارس از دیرباز متأثر دو عامل درونی و بیرونی بوده است، هرچند که در بازه های زمانی مختلف نقش هر یک از این عوامل با تغیییراتی روبرو شده است. در نظم ژئوپلیتیکی حاکم بر نظام بین الملل، یکی از دلایلی که موجب بی ثباتی امنیت منطقه خلیج ...

پژوهش حاضر در صدد بررسی سیستم امنیت خلیج فارس در دهه 1970 می باشد. در راستای هدف پژوهش فرضیاتی مطرح شده است که سعی شده نشان دهند یک سیستم امنیتی واقعی که از بروز جنگ و تنش جلوگیری نماید نتوانسته در این دهه شکل بگیرد، و در منطقه خلیج فارس امنیت مبتنی بر ثبات و حفظ تمامیت ارضی ایجاد نگردید. در سال 1971 آمریکا با اجرای سیاست دوستونی در قالب دکترین نیکسون سیستم امنیتی منطقه خلیج فارس راشکل داد. یکی...

کشیده شدن تدریجی طرح سپر دفاع موشکی ایالات متحده از اروپا به منطقه خلیج فارس، در طول یک دهه گذشته و استقرار اجزای راداری و پدافندی این طرح، در جای جای منطقه خلیج فارس چه در پهنه خشکی و چه در پهنه شناوری آن، آثار و پیامدهای متنابهی را نیز برای نـظام های منطقه ای و بـین المللی به همراه داشته و امنیت شکننده منطقه خلیج فارس را بیش از پیش متاثر از خود نموده است. مورادی از قبیل شروع مسابقه تسلیحاتی، ...

در جهانی که صدای جهانی شدن و پیشرفت صنعتی و تکنولوژی، پُرآوازه‌ترین صدایی است که طنین انداخته، خلیج فارس همچنان به‌عنوان منطقه ممتازی، از لحاظ باارزش‌ترین منابع استراتژیکی قلمداد می‌شود. بندرگاه‌های خلیج فارس به‌عنوان بزرگ‌ترین منابع جهانی، مرکز اصلی تولید نفت و گاز طبیعی جهان هستند. این اهمیت موجب شده این منطقه به مرکز تنش بین‌المللی تبدیل شده و حضور قدرت‌های بزرگ موجب ناامنی خلیج فارس شود. ای...

خلیج فارس، با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک و استراتژیک خود در معادلات بین المللی، اهمیت روزافزونی یافته و کشورهای این حوزه همانند سایر مناطق دنیا ناگزیر از مواجهه با این شرایط نوین هستند. در چنین شرایطی و با توجه به ضرورت شکل گیری سازوکارهای نوین امنیت منطقه ای و تلاش کشورهای منطقه برای پاسخگویی به این چالش، شاهد تلاش گسترده بازیگران فرا منطقه ای برای حضور در منطقه ای در راستای اهداف امنیتی هستیم. ...

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی همواره در طول تاریخ پرفراز و نشیب خود دائماً در تعارض سیاسی، نظامی، فرهنگی و ایدئولوژیکی با یکدیگر بوده و بر سر قرار گرفتن در موقعیت برتر، از هر جهت با هم رقابت داشته اند. از سوی دیگر اهمیت استراتژیک خلیج فارس و وجود بزرگترین منابع گازی و نفتی در این منطقه سبب شده است تا قدرت های بزرگ، خود را در این منطقه صاحب منافع متعدد بدانند لذا خلیج فارس در طول دهه های اخ...

ارایه تعاریف جدید از مفاهیم امنیتی همچون امنیت دریایی، امنیت انرژی، مبارزه با تروریسم، حفظ محیط زیست، مبارزه با سلاح های کشتار جمعی، دفاع موشکی و... رویکردهای جدید نهادهای بین المللی و منطقه ای به این مقولات و به تبع آن ارایه تعاریف جدید از ماموریت ها و حوزه اقدام آن ها شرایطی را ایجاد کرده که کشورهای مناطق استراتژیک ازجمله حوزه خلیج فارس باید در پی راهبرد و راهکارهای مناسب دراین زمینه باشند. د...

ایجاد بی ثباتی در امنیت یک منطقه جغرافیایی از دو مؤلفه “درون زا” و “بیرون زا” ناشی می شود و هر یک از این مجموعه عوامل متأثر از یکدیگر می باشد. پیکربندی امنیت منطقه خلیج فارس از دیرباز متأثر دو عامل درونی و بیرونی بوده است، هرچند که در بازه های زمانی مختلف نقش هر یک از این عوامل با تغیییراتی روبرو شده است. در نظم ژئوپلیتیکی حاکم بر نظام بین الملل، یکی از دلایلی که موجب بی ثباتی امنیت منطقه خلیج ...