مدل‌ها و آرمان‌هاى توسعه‌اى به‌طور گسترده‌اى در جهان انتشار یافته‌اند و در جهت تغییردادن نگرش‌ها و رفتارها عوامل مهمى هستند. الگوى ازدواج در ایران نیز از یک طرف تحت تأثیر عوامل درونى مانند مدرنیزاسیون، شهرنشینى و سطح بالاى تحصیلات و از طرف دیگر تحت تأثیر عوامل بیرونى مانند آرمان‌گرایى توسعه‌اى قرار گرفته و کم‌کم تمایلى به مشابهت با الگوى ازدواج مدرن در جوامع صنعتى نشان مى‌دهد. مثلا سن ازدواج کم...

تلاش براى بازسازى زندگى پس از مرگ دربهشت بر روى زمین در باور بسیارى از فرهنگ‌ها از جمله ایران یکى از دلایل ایجاد فضاهایى مانند باغ شده است. در مورد این موضوع که باغ ایرانى تمثیلى از بهشت و کوششى در رسیدن به بهشت آرمانى در این دنیا است، نوشته‌هاى بسیارى وجود دارد که در این بین تأثیر چهار نهر بهشتى در فرم و هندسه باغ، به صورت برجسته‌ترى نمایش داده شده است. مقاله حاضر با تأکید بر تأثیر معنایى بهشت...

الگوى فضایى براى علوم زمین از اهمیت بسیارى برخوردار مى‏ باشد. الگوى فضایى ما را قادر مى‏ سازد که مشخصه‏ هاى مشاهداتى پدیده‏ ها را مورد مقایسه قرار داده و رابطه فضایى، همبستگى و توزیع آنها را از لحاظ شرایط زمین‏ شناسى و فرآیندهایى که به آنها شکل داده است، تبیین نمود. کارتوگرافى رقومى و مدل فضایى براى مشاهده پدیده‏ ها و مشخصه ‏ها در بافت فضایى آنها پشتیبانى رایانه‏ اى فراهم مى‏ آورد. انتقال‏ها، ا...

نیکولاس رشر، استاد فلسفه و مدیر مرکز فلسفه ى علم در دانشگاه پیتربورگ آمریکاست و در زمینه ى منطق، فلسفه ى علم و تاریخ فلسفه، کتب و مقاله هاى بسیارى نوشته است. وى در مقاله ى حاضر، الگوى تبیین در علم تاریخ را مى کاود و تمایزات و تشابهات الگوى تبیینِ علم تاریخ با علوم اجتماعى و علوم طبیعى را آشکار مى سازد. این مقاله با ارائه ى بحثى روشن و دقیق در مورد علوم مصرفى، نه تنها بر تاریخ پرتو مى افکند، بلکه...

حکیم ترمذى (ف. ٢٨٥ق)، به‌مثابۀ یک عالم و اندیشمند آگاه به زمان‌، در فرهنگ حاکم و علوم زمانۀ خود آسیب‌هایى را تشخیص داد و درصدد بود با نظریۀ خاص خود در معرفت‌، راهى براى رهایى ارائه کند‌. ترمذى این مسیر را، هم در جهت سلبى و نقد عالمان و علوم زمانه و هم در جهت ایجابى و مطرح کردن الگوى مطلوب و تمام‌عیار از معرفت، به‌جد پى گرفت و پنج اثر را در موضوع علم و معرفت تألیف کرد‌. ترمذى در مقام نقد دعاوى م...

شبکه‏ ى شهرى و روستایى مستقر در حوزه ‏هاى جغرافیایى در تعامل با یکدیگر نظام پیچیده‏ اى را عرضه داشته ‏اند که ماحاصل آن نظام سکونتگاهى است. بررسى نظام سکونتگاهى در فرآیند توسعه ‏ى منطقه‏ اى از مباحث کلیدى است. در این بین استان یزد با جغرافیاى منحصر به فرد خود، وارث الگوى زیست اولیه است که به دلیل صعوبت طبیعى در گذر زمان به صورت کانون‏ هاى گسسته‏ ى سکونتگاهى، به حیات خود ادامه داده ‏اند. لیکن نقا...

در اسلام، اصل و اساس دیندارى به چگونه زیستن است. از همین رو، در این مکتب، چگونه زیستن با تمام زوایا، به روشنى بیان شده است. مقام معظم رهبرى با سوق دادن اذهان و افکار به موضوع سبک زندگى اسلامى، در حقیقت خواست تا گفتمانهاى دینى - اسلامى ناظر به واقعیتهاى زندگى و با ایده چگونه زیستن انسان مسلمان شکل بگیرد و بحثها در چنین فضایى اتفاق بیفتد. تفکرات ذهنى و مجرد به تفکرات عینى و وجودى بدل گردد، تا امت...

بر اساس دیدگاه ساختارى ولادیمیر پراپ هر چند قصه‏ها به شکل‏هاى مختلف و با عملکرد اشخاص متعدد ارائه شده اند، اما از الگوى بنیادینى تبعیت مى‏کنند که ساختار همه آن‏ها را شکل مى‏دهد. این ساختار با تأکید بر کنش‏هاى روایت، اشخاص آن را مشخص مى‏سازد. تلخون بى تردید یکى از آثار برجسته روایى صمد بهرنگى، برجسته‏ترین نویسنده ادبیات کودک است. در این مقاله با شیوه‏اى تحلیلى، بر اساس نظریه پراپ ساختار روایى تل...

کهن الگو معمولاً به الگوهایى اطلاق می شود که به عنوان نمونه آغازین مورد اقتباس قرار می گیرد. براى بازشناسى الگوى آغازین باغ ایرانى و اجتناب از بد فهمی هاى متداول، می توان به طرح یک فرضیه جدید مبادرت ورزید. در این خصوص ضمن بررسى آنچه به عنوان الگوى اولیه باغ ایرانى قلمداد می شود، می توان به تجزیه و تحلیل بنیادى این الگو پرداخت و آنچه را در این رابطه بدیهى فرض می شود به چالش کشید. در این بررسی ها...

در این کارگاه، سخنران، ابتدا به تعریف زمینه‌های اساسی بحث شامل کهن‌الگو از یک سو و ارتباط متقابل زبان/ تفکر/ فضا/ محیط، از سوی دیگر، پرداخت. براساس این تعاریف بقا و هویت ملل و پیوند افراد یک ملت به میزان قابل توجهی به اسطوره‌ها و الگوهای کهن انتزاعی منوط است. در پهنۀ فرهنگی ایران نیز، کهن‌الگوهای اسطوره‌ای متعددی وجود دارد که توانسته افراد و گروه‌های مختلف را در جامعۀ بزرگ و رنگارنگ، در طول قرو...