براساس الگوهای واژگانی شدگی تالمی (2000) زبان ها بسته به آن که مولفه های معنایی حرکت (به طور خاص، مسیر و شیوه ی حرکت) را در کدام صورت زبانی (ستاک فعل یا قمرهای آن) رمزگذاری می‎کنند، به دو رده ی زبان های فعل محور و قمرمحور تقسیم می شوند. فرض تالمی بر آن است که زبان های هندواروپایی به‎استثنای زبان های رومی و پسایونانی، در رده‎ی زبان های قمرمحور جای می گیرند، چراکه شیوه‎ی حرکت را در ستاک فعل ادغام...

واژگانی شدگی، چارچوبی برای تبیین فعلِ   غیر ساده حرکتی در زبان فارسی [1]     ندا ازکیا [2]   فرهاد ساسانی [3]   آزیتا افراشی [4]     تاریخ دریافت: 5/10/90   تاریخ تصویب: 18/3/92     چکیده   با توجه به وجود مفهوم حرکت در همه زبان های دنیا، برخی از زبان شناسان ازجمله لئونارد تالمی تلاش کرده اند نشان دهند این مفهوم به شکل های مختلف در زبان های مختلف رمز گذاری می شود. بر همین اساس، کوشیده اند زبان ه...

براساس الگوهای واژگانی شدگی تالمی (2000b) زبان ها بسته به آن که شیوه و مسیر حرکت را در ستاک فعل یا تابع‎های آن رمزگذاری ‎کنند، به دو ردة فعل محور و تابع‎محور تقسیم می شوند. فرض تالمی بر آن است که زبان های هندواروپایی، به‎ استثنای زبان های رومی و پسایونانی، در ردة زبان های تابع‎محور جای می گیرند؛ چرا که شیوة حرکت را در ستاک فعل ادغام می کنند و مؤلفة مسیر را در قالب تابع فعل بیان می‎نمایند. در ای...

حوزه صرف یکی از بحث انگیزترین حوزه های زبانشناسی است که از دیرباز توجه بسیاری از زبانشناسان را به خود معطوف داشته است. از همان هنگام که زبانشناسان برای صرف جایگاه مستقلی قائل نبودند و آن را در دو حوزه واج شناسی و نحو بررسی می کردند، تا به امروز که بر این باورند که حوزه صرف نیز، مستقل از واجشناسی و نحو، یک حوزه زبانی مجزا به شمار میرود، مطالعات بسیاری پیرامون فرایندهای صرفی، ماهیت و کارکرد آنها...

پژوهش های زبان شناسی شناختی به دنبال یافتن نحوه سازمان یابی مفهومی زبان است. در این حوزه، مفهوم «رویداد» پایه اولیه ساختار زبان و شناخت انسان شناخته می شود. در این میان، «رویداد حرکت» بیش از سایر پژوهش های مشابه مورد توجه زبان شناسان شناختی است. اجزای مختلف این رویداد در زبان بازنمود می یابد و انسان با توجه به تجربه ای که از حرکت خود و موجودیت های پیرامونش دارد، این رویداد را مفهوم سازی و واژگا...

پژوهش های زبان شناسی شناختی به دنبال یافتن نحوة سازمان یابی مفهومی زبان است. در این حوزه، مفهوم «رویداد» پایة اولیه ساختار زبان و شناخت انسان شناخته می شود. در این میان، «رویداد حرکت» بیش از سایر پژوهش های مشابه مورد توجه زبان شناسان شناختی است. اجزای مختلف این رویداد در زبان بازنمود می یابد و انسان با توجه به تجربه ای که از حرکت خود و موجودیت های پیرامونش دارد، این رویداد را مفهوم سازی و واژگا...

واژگانی شدگی ابعاد معنایی وجهیت در صفات وجهی فارسی   نگین ایلخانی پور[1] غلامحسین کریمی دوستان[2]   تاریخ دریافت:30/10/91                                                      تاریخ تصویب:20/5/92   چکیده در این مقاله، سه بُعد معنایی نیروی وجه، پایۀ وجه و منبع ترتیب در صفات وجهی فارسی بررسی می شوند و نشان داده می شود که در صفات وجهی فارسی سه نیروی وجه الزام (برای مثال در صفت «قطعی»)، امکان (برای م...

نمود مقوله ای دستوری است که پا به پای زمان دستوری و وجه در ساختار جمله واره ظهور یافته و در کل معنای آن تأثیرگذار است. آثاری که تاکنون در زمینه نمود ارائه شده اند، عمدتاً فاقد چارچوب نظری و تقسیم بندی صحیح از این مقوله هستند. در این مقاله، ضمن ارائه چارچوب های نظری مناسب، به مفهوم سازی نمود دستوری و واژگانی می پردازیم. در قسمت نمود دستوری، در چارچوب نظریه شناختی دستوری شدگی، با بهره گیری از رویک...

این پژوهش به بررسی انطباق فارس نت با شبکۀ واژگانیِ انگلیسی پرینستون (وردنت) می پردازد و در پی پاسخ به پرسش های زیر است: آیا دسته های هم معنایی که در فارس نت بدون تطابق با وردنت اند، واژه های ویژۀ زبان فارسی اند؟ به عبارت دیگر آیا این واژه ها در زبان انگلیسی آمریکایی و یا شبکۀ واژگانی پرینستون واقعاً خلأ واژگانی به شمار می روند؟ پرسش دیگر اینکه این موارد را چگونه می توان تقسیم بندی کرد و درصد هرکد...

به منظور بررسی چگونگی درک و تولید الگوهای مختلف همنشینی واژگانی توسط فراگیران سطح متوسط ایرانی، آزمون های درک و تولید همنشینهای واژگانی به سی و چهار نفر از دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین داده شد. برای مقایسه درک الگوهای مختلف همنشین های واژگانی از فرایند تجزیه و تحلیل واریانس یکطرفه استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که الگوی "صفت + اسم" نسبت به الگوهای دیگر ساده تر است اگرچه تفاوت...