هدف این مقاله معرفی نظریه «شهرنشینی دیفرانسیل» و آزمایش این نظریه با مورد نمونه ایران در طول 50 سال بین 1950 تا 2000 در 10 دوره آماری می باشد. در این مقاله ابتدا نظریه شهرنشینی دیفرانسیل معرفی شده است و سپس به مطالعات موردی که این نظریه را به کار برده اند اشاره شده است. در نهایت این نظریه را برای بررسی نظام شهری ایران به کار گرفتهایم. آزمایش این نظریه در مورد ایران نشان می دهد که نظام شهری ایر...

فرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان برآیند اندرکنش پیچیدۀ فاکتورهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فناوری، جغرافیایی و فرهنگی جهانی و محلی است. این فرایند در مراحل مختلف خود در طول زمان و بنابر مقضیات محلی، در حال تولید الگوهای مختلف شهری در مناطق گوناگون دنیا می‌باشد. بررسی تحولات شهری ایران در قالب عوامل محرک، فرایندها و الگوها هدف اصلی مطالعۀ حاضر است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد، فرایند شهرنشینی و رش...

در این مقاله هدف ما بررسی الگوهای شهرنشینی در ایران با توجه به عوامل موثر بر شهرنشینی و سهم هر کدام از این عوامل در افزایش رشد شهری می باشد. رشد طبیعی، تبدیل روستا به شهر، مهاجرت از روستا به شهر و ادغام روستا در شهر عواملی هستند که هر کدام در دهه های مختلف به عنوان یکی از عوامل اثر گذار در رشد شهری بوده اند. بدین منظور با استفاده از اطلاعات سرشماری ها در سال های مختلف در یافتیم که در طی این سال...

فرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان برآیند اندرکنش پیچیدۀ فاکتورهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فناوری، جغرافیایی و فرهنگی جهانی و محلی است. این فرایند در مراحل مختلف خود در طول زمان و بنابر مقضیات محلی، در حال تولید الگوهای مختلف شهری در مناطق گوناگون دنیا می باشد. بررسی تحولات شهری ایران در قالب عوامل محرک، فرایندها و الگوها هدف اصلی مطالعۀ حاضر است. نتایج تحقیق نشان می دهد، فرایند شهرنشینی و رش...

پیشینه و روند پیدایش مناسبات شهری در ایران طولانی و پیچیده است و از این رو، مباحث مربوط نیز با دشواری هابی روبرو است که از آن میان است چگونگی شکل گیری جامعۀ شهری به عنوان یکی از مباحث راهبردی در مطالعات تاریخ شهر در ایران. پیشینۀ طولانی مناسبات شهرنشینی در تاریخ ایران و پیامدهای اقتصادی ـ اجتماعی این شکل از زندگی جمعی در تکامل جامعۀ ایران، نشان دهندۀ اهمیت پژوهش در ابعاد این موضوع است. مطالعه و...

«مناطق کلانشهری» یکی از مهم ترین پدیده های نوظهور قرن بیستم است که الگوهای متفاوتی از شهرنشینی، نظام اسکان، اندازه شهر، ساختار و سازمان فضایی را عرضه کرده است. این پدیده از نیمة دوم قرن بیستم به الگوی غالب شهرنشینی بدل شده و به ویژه در حوزه کشورهای «جنوب» نمود بیشتری داشته است به گونه ای که روند فزاینده کلانشهری شدن در کشورهای «جنوب» چه به لحاظ تعداد و چه از جنبه مقیاس، کشورهای پیشرفته را تحت ا...

در جهان امروز نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی تحت تأثیر تباین های جغرافیایی ، الگوهای فضایی جمعیت و فعالیت ویژه ای را بوجود آوردند که توسعه مناطق را تحت تأثیر قرار داده است. این الگوی فضایی جمعیت و فعالیت در سطح زمین شبکه ایی از سکونتگاهها را بوجود می آورده که با توجه به تباینات ذکرشده و منابعی که در اختیار دارند ، نقش کلیدی و مهمی را در توسعه مناطق بازی می کند . در همین راستا ، هدف عمده این مقال...

نظارت بر الگوهای فضایی و زمانی از رشد و توسعة شهری و شناسایی عوامل آن برای برنامه‌ریزی شهری و توسعة پایدار به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه بسیار ضروری است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی تغییرات زمانی - مکانی الگوهای استفاده از زمین در کرمانشاه به عنوان اهرم کنترل این تغییرات نسبت تحوّلات آیندة این شهراست. برای تولید نقشة کاربری اراضی از تصاویر ماهواره‌ای لندست 8 و 7 سنجندة OLI و ETM+ مربوط به سال‌ه...

تغییرات ساختار فضایی شهرها از عوامل مختلفی نشأت می­گیرد که یکی از آن‌ها شهرنشینی است. شهرنشینی با دو مقوله جمعیت و اشتغال قابل اندازه­گیری است. جمعیت به‌صورت یکنواخت در شهر توزیع نمی­شود. بلکه بسته به شرایطی از الگوهای مختلفی تبعیت می­کند. همچنین عامل جمعیت در کنار سایر پارامترهای فضایی، منشأ ایجاد هسته­های فرعی شده و بر توزیع فضایی اشتغال نیز تأثیر می­گذارد. در پژوهش حاضر هدف اصلی بررسی تغییرا...

گسترش بی‌رویه شهرنشینی نمایانگر یکی از تهدیدهای محیط‌زیستی مهم در دهه‌های اخیر است که چندین رویکرد در تجزیه و تحلیل این پدیده اتخاذ گردیده‌ است. به منظور توصیف الگوهای مختلف شهری و چگونگی تغییر آنها در طول زمان، به معیارهایی نیاز است تا بتوان به طور پیوسته تغییرات شهرها را بررسی و کمی‌سازی کرد. در این راستا، تصاویر سنجش از دور به همراه فنون همبستگی مکانی ابزاری مفید در پایش و ارزیابی محیط‌های ش...