شیخ طوسی کتاب الفهرست را با هدف گردآوری و ارائه فهرست مصنفان و أصحاب اصول و آثار ایشان تألیف کرده است. وی در ضمن معرفی برخی از پدیدآورندگان، از عبارت «له روایات» بهره برده است. این ترکیب در الفهرست نجاشی دیده نمی‏شود. بررسی مفهوم این عبارت در الفهرست شیخ طوسی نشان می‏دهد که این اصطلاح بیشتر از سوی حمید بن زیاد و در برخی موارد از سوی ابن ولید و شیخ صدوق به کتاب شیخ طوسی راه یافته است. از مقایسه ...

شیخ طوسی کتاب الفهرست را با هدف گردآوری و ارائه فهرست مصنفان و أصحاب اصول و آثار ایشان تألیف کرده است. وی در ضمن معرفی برخی از پدیدآورندگان، از عبارت «له روایات» بهره برده است. این ترکیب در الفهرست نجاشی دیده نمی‏شود. بررسی مفهوم این عبارت در الفهرست شیخ طوسی نشان می‏دهد که این اصطلاح بیشتر از سوی حمید بن زیاد و در برخی موارد از سوی ابن ولید و شیخ صدوق به کتاب شیخ طوسی راه یافته است. از مقایسه...

کتاب الفهرست ابن ندیم از شمار معدود کتاب هایی است که بسیاری از پژوهشگران را در زمینه ی علوم گوناگون وامدار خود ساخته است، چرا که از زمان تألیف این کتاب یعنی قرن چهارم هجری تا‏کنون کمتر کتابی در تاریخ ادبیات ملت ها و بزرگان آن ها به رشته ی تحریر درآمده که مطلبی از این کتاب اقتباس نکرده باشد. ابن ندیم مولف فرهیخته ی کتاب که بخش بزرگی از زندگی خود را در بغداد گذرانده است، به دلیل احاطه ی قابل توج...

یکی ازاصول چهارگانه رجالی شیعه الفهرست اثر ابوجعفرمحمد بن حسن بن علی بن حسن طوسی معروف به شیخ الطایفه است.این کتاب چنان که از نام آن پیداست نوشته شد تا بیانگر اسامی آثار و تألیفات شیعه باشد؛ اما از آن جا که در جنب اطلاعات کتاب شناسی، فواید رجالی گوناگونی در آن دیده می شود، ازسوی دانشمندان مسلمان به عنوان یکی از چهار کتاب اصلی رجال شناخته گردیده است. اما در این مقاله به کتاب «الفهرست» شیخ صرفـاً ...

عنوان هذه الدراسة القرآن فی تاریخ البیهق ی . هذا الکتاب أحد أهم الکتب التاریخیة التی بقیت لنابالنثر الفارسی العائد إلی العصر المغولی و یعد من روائع الأدب الفارس ی . مؤلف هذا الکتاب هوأبوالحسن علی بن زید البیهقی و موضوعه الرئیسی أحداث حیاة حکومة الأمیر مسعود إبن السلطانمحمود الغزنوی . أراد الباحث من خلال هذا البحث الدراسه اللغویه لعدد من الایات و أدله الإستناد إلیه ا .رتّبت أسماء الآیات فی هذه ...

عنوان هذه الدراسة القرآن فی تاریخ البیهق ی . هذا الکتاب أحد أهم الکتب التاریخیة التی بقیت لنابالنثر الفارسی العائد إلی العصر المغولی و یعد من روائع الأدب الفارس ی . مؤلف هذا الکتاب هوأبوالحسن علی بن زید البیهقی و موضوعه الرئیسی أحداث حیاة حکومة الأمیر مسعود إبن السلطانمحمود الغزنوی . أراد الباحث من خلال هذا البحث الدراسه اللغویه لعدد من الایات و أدله الإستناد إلیه ا .رتّبت أسماء الآیات فی هذه ...

این مقاله بر آن است که میراث مکتوب تفسیری شیعه در دوران حضور امامان در مدینه را بر اساس «عنوان‌پژوهی»  بازشناسی کرده، گوناگونی آنها را بشناساند، حضور عنوان‌های مختلف و فراوان تفسیری را در این دوران نشان دهد. دو کتاب فهرست شیعی نجاشی و شیخ طوسی، یعنی فهرست مصنّفی الشیعة و الفهرست، منابع اصلی ما در این پژوهش است. سی مؤلّف با 43 قرآنی، در این حوزۀ تفسیری حضور دارند که اهتمام شیعه به قرآن و نیاز جامع...

این مقاله بر آن است که میراث مکتوب تفسیری شیعه در دوران حضور امامان در مدینه را بر اساس «عنوان پژوهی»  بازشناسی کرده، گوناگونی آنها را بشناساند، حضور عنوان های مختلف و فراوان تفسیری را در این دوران نشان دهد. دو کتاب فهرست شیعی نجاشی و شیخ طوسی، یعنی فهرست مصنّفی الشیعه و الفهرست، منابع اصلی ما در این پژوهش است. سی مؤلّف با 43 قرآنی، در این حوزۀ تفسیری حضور دارند که اهتمام شیعه به قرآن و نیاز جامع...

محمدبن حسن طوسی مشهور به شیخ طوسی(م.460ق.) و احمدبن علی نجاشی(م450ق.) دو تن از عالمان سرشناس رجالی نزد شیعه، و هر یک دارای اثر یا آثاری چند در علم رجال هستند. کتاب الرجال و الفهرست اثر شیخ طوسی و فهرست اسماء مصنفی الشیعه اثر نجاشی هر سه در زمره کتابهای اصلی رجالی شیعه قرار گرفته اند. در این نوشتار برآنیم تا مزایای فهرست نجاشی بر فهرست و رجال شیخ طوسی را از منظرهای گوناگون بررسی نماییم و ارتباط ...

یکی از پایه های علوم اسلامی، علم رجال است که درآن احوال و اوصاف راویان و رجال سند ازحیث وثاقت و ضعف و جرح و تعدیل بررسی می شود تا از این طریق احادیث صحیح از سقیم باز شناخته شوند. در زمینه ی این علم درحال حاضر چهار کتاب از رجالیون گذشته تحت عنوان اصول اربعه رجالیه در اختیار می باشد که عبارتند از: کتاب رجال کشی تالیف محمد بن عمر بن عبدالعزیز کشی(قرن 4هـ .ق) که توسط شیخ طوسی تلخیص و تذهیب شده است ...