کتاب البدء و التاریخ نوشته مطهر بن طاهر مقدسی مورخ سده چهارم هجری است. او در این کتاب به تاریخ بشر از آغاز خلقت تا زمان خود اشاره کرده است. ادیان و مذاهب پیش از اسلام و پس از آن در میان ملل مختلف از جمله یهودی، مسیحی، زردشتی، اسلام، صابئه، مانویه، ادیان هند و حتی یونانی، از موضوعاتی است که مقدسی به آن پرداخته است. در این پژوهش نخست مختصری از زندگی مقدسی گفته شده و کتاب البدء و التاریخ معرفی شده...

البدء و التاریخ در بزنگاه عصر تدوین تمدن اسلامی به قلم مقدسی تألیف شده و کشمکش‌های گفتمانی اندیشمندان در آن بازتاب یافته است. در عین حال، محققان معاصر آن را نمونه‌ای از نگرش عقلانی- فلسفی به تاریخ در سنت تاریخ‌نگاری اسلامی دانسته‌اند. بنابراین بازیابی «ایدۀ کلیدی» مقدسی در نگارش البدء و التاریخ و «معنای بنیادین» آن، به عنوان مسئلۀ مقالۀ حاضر، مهم و ضروری می‌نماید. در پاسخ بدین مهم، مقاله درصدد ...

شناخت دیدگاه های مؤلفان متون کهن تاریخی ابزاری است برای دریافت رویکرد تاریخی آنان که می تواند نمایانگر ماهیت علم تاریخ و بینش مؤلف باشد.البدء و التاریخ تألیف مطهربن طاهر مقدسی(355 هـ /966م) یکی از مهم ترین متون تاریخ نگاری است که با رویکردی خاص به تاریخ تألیف شده است. در کوشش برای دریافت تأثیر بیتش معرفت شناسانه ی مقدسی بر تاریخ نگری و تاریخ نگاری او، فرض بر این است که بینش معرفت شناسانه ی مؤل...

برخی از محققان،مطهَّر بن طاهر مَقْدِسی (د. پس از 355هـ) مؤلف کتاب البدء و التاریخ را «خردگرا» و «معتزلی» دانسته­اند و برآن‌اند که البدء کتابی است تاریخی- فلسفی، زیرا نمونه‌های خردگرایی در اینکتاب از نظر ظاهری و کمّی قابل توجه است؛ به‌علاوه مقدسی از واژه «عقل» در استدلال‌های کلامی چون اثبات مباحث نبوت و شریعت و در تحلیل مضامین اخبار تاریخی فراوان استفاده کرده و هرجا که مناسب دیده، به آراء فلاسفه یونان...

برخی از محققان،مطهَّر بن طاهر مَقْدسی (د. پس از 355هـ) مؤلف کتاب البدء و التاریخ را «خردگرا» و «معتزلی» دانسته­اند و برآن اند که البدء کتابی است تاریخی- فلسفی، زیرا نمونه های خردگرایی در اینکتاب از نظر ظاهری و کمّی قابل توجه است؛ به علاوه مقدسی از واژه «عقل» در استدلال های کلامی چون اثبات مباحث نبوت و شریعت و در تحلیل مضامین اخبار تاریخی فراوان استفاده کرده و هرجا که مناسب دیده، به آراء فلاسفه یونان...

سده ی چهارم هجری یکی از درخشان ترین سده های تمدن اسلامی است که ما شاهد ظهور مورخان بزرگی هستیم .یکی از این مورخان ابونصرمطهربن طاهر مقدسی (355ه /966م) مولف کتاب"البدء و التاریخ " می باشد. کتاب مقدسی یکی از مهم ترین متون تاریخنگاری تمدن اسلامی است که کوشش می شود باشناخت بینش تاریخی مولف، از طریق بررسی شاخصه هایی چون بینش معرفت شناسانه و بینش شریعت مدارانه چگونگی بازتاب این بینش را در تاریخنگار...

کارکرد منابع تاریخی قرون متقدم اسلامی در تعین‌بخشی به تصور مسلمانان دوره‌های مختلف از سنت اسلامی و تعریف راست کیشی اسلامی موجبات اهمیت نقد تاریخی این متون می‌شود. مسئله مقاله حاضر بررسی این وضعیت در البدء و التاریخ به‌عنوان نمونه‌ای از این متون است که نه‌تنها مشمول این شکل از اهمیت قرار می‌گیرد بلکه متأثر از ساختار جدلی آن نقش و اهمیت ثانویه‌ای نیز دارد؛چراکه با تحلیل و بازشناسی ساختار استدلال‌...

شناخت دیدگاه‌های مؤلفان متون کهن تاریخی ابزاری است برای دریافت رویکرد تاریخی آنان که می‌تواند نمایانگر ماهیت علم تاریخ و بینش مؤلف باشد.البدء و التاریخ تألیف مطهربن طاهر مقدسی(355 هـ /966م) یکی از مهم‌ترین متون تاریخ‌نگاری است که با رویکردی خاص به تاریخ تألیف شده است.در کوشش برای دریافت تأثیر بیتش معرفت‌شناسانه‌ی مقدسی بر تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری او، فرض بر این است که بینش معرفت‌شناسانه‌ی مؤلف ...

پرسش مقالۀ حاضر چونی و چگونگی افزوده‌های هنرمندانۀ نظامی (535- 612ه.ق) در روایت تاریخی داستان بهرام گور و نقل آن در منظومۀ هفت پیکر است. منظومۀ هفت پیکر یکی از بدیع‌ترین روایت‌های داستانی ادب فارسی است و از گذشته تا امروز مورد توجه خوانندگان بوده ‌است. پیرنگ اصلی داستان بر روایتی تاریخی بنا شده که مأخذ آن کتاب‌هایی چون تاریخ طبری و تاریخ بلعمی، اخبارالطوال دینوری، سیاست‌نامۀ خواجه نظام‌الملک، ت...