پایان نام? حاضر ترجمه و تحقیق چهار بخش از کتاب دین اقوام سامی نوشت? ویلیام رابرتسون اسمیت (1894- 1846)است. وی در این اثر درصدد است تا از طریق مدارکی پراکنده به بررسی عبادات دینی رایج که با رفتار اجتماعی اقوام سامی در ارتباط است، بپردازد. این کتاب مشتمل بر یازده بخش است که چهار بخش نخست آن موضوع کار ما در این رساله است. رابرتسون اسمیت در بخش اول موضوع و روش تحقیق خود را مشخص می کند. وی بعد از مع...

واژۀ «بعل» در قرآن کریم پنج مرتبه به کار رفته است. مفسران مسلمان این واژه را به شوهر، ربوبیت، و نام یک نوع بت معنا کرده‌اند، و همین تعبیر که واژه بعل هم‌زمان هم به معنای شوهر و هم به معنای یک نوع بت بیان شده، ایجاد ابهام کرده است. شواهد حاکی از آن است که سخن مفسران که بعل نام بتی بوده، صحیح می‌باشد و در میان اقوام مختلف سامی پرستش چنین بتی رواج داشته است. حال سؤال این مطالعه آن است که چرا ا...

پژوهش حاضر با بررسی همه‌ی آثار سعدی بر آن است که با توجه به جریان‌های فکری عصر، محیط زندگی و روحیه‌ی او نشان دهد میزان و نوع توجه این شاعر و نویسنده‌ی اندیشمند به عناصر و مضامین هر یک از دو فرهنگ ایرانی و سامی چگونه و چه اندازه بوده است. این مقایسه‌ به لحاظ سبک‌شناسی و تعیین سطح فکری آثار سعدی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شاعران و ادیبان زبان فارسی و سبک عراقی بسیار مهم به نظر می‌رسد. به همین منظو...

ترس از مرگ، چون کابوسی وحشتناک، همیشه لذت و آرامش بشر را مکدر و خواب خوش وی را پریشان کرده است و شاید بتوان از آن به عنوان کهن‌ترین ترس بشر یاد کرد که خود منشأ پیدایش دیدگاه‌های فلسفی و اسطوره‌ای فراوانی در طول تاریخ بشریت شده است. از جمله تلاش‌های مهم، اما گذرای انسان در طول تاریخ برای کاستن از تلخی این حقیقت مهلک، پردازش داستان‌هایی بوده است که امروزه از آن به عنوان اساطیر جاودانگی نام می‌بری...

چکیده سعدی در شاعری، نویسندگی و اندیشه ورزی چهره ای جهانی است؛ بنابراین درباره ی آرا و اندیشه های او آثار بسیاری نوشته اند. این رساله نیز در نوع خود به بررسی دقیق و آماری عناصر و مضامینی می پردازد که سعدی از دو فرهنگ ایرانی و سامی وام گرفته و در آثار خود وارد کرده است .در این بررسی به تمام عناصر هر دو فرهنگ اعم از باورها، آداب و رسوم، اسطوره ها، آیین ها، آثار و بناهای تاریخی و فرهنگی، اقلیم و ...

در بیشتر باورها و اسطوره هایی که دربارۀ آفرینش انسان در میان اقوام گوناگون شکل گرفته، برای همۀ انسان ها وجود پدر و مادر مشترکی قائل شده­اند. ظاهراً در این اندیشه اقوام گوناگون اتفاق نظر داردند. تفاوت وقتی بروز می کند که سخن از خاستگاه این پدر و مادر مشترک و توالی خلق آن دو از نظر جنسیت به میان می آید و نیز وقتی که فلسفه ای برای خلق انسان تعریف می شود. به­منظور دستیابی به برخی از این بنیان های فک...

ترس از مرگ، چون کابوسی وحشتناک، همیشه لذت و آرامش بشر را مکدر و خواب خوش وی را پریشان کرده است و شاید بتوان از آن به عنوان کهن ترین ترس بشر یاد کرد که خود منشأ پیدایش دیدگاه های فلسفی و اسطوره ای فراوانی در طول تاریخ بشریت شده است. از جمله تلاش های مهم، اما گذرای انسان در طول تاریخ برای کاستن از تلخی این حقیقت مهلک، پردازش داستان هایی بوده است که امروزه از آن به عنوان اساطیر جاودانگی نام می بری...

قربانی‌کردن، از آیین‌ها و مناسک بسیار کهنی است که خاستگاه‌ اولیه آن را باید در نظام‌های اسطوره‌ای و جادوگرانه جست‌وجو کرد. این آیین با وجود عمومیت و رواج در بیشتر اقوام و ملل، یکسان نبوده و دست‌خوش تحولات فراوان شده است. یکی از مهم‌ترین تحولات، جایگزینی سوژه قربانی، یعنی قربانی‌شونده، از انسان به حیوان است. قربانیِ انسانی در برخی فرهنگ‌ها گزارش شده است. بر اساس تورات و برخی منابع تاریخی، این آیی...

میرزامحمد عظیم الدین سامی (۱۸۳۷-۱۹۰۸م) یکی از شخصیت های معروف ادبیات و فرهنگ بخارا در نیمۀ دوم عصر نوزدهم میلادی است. او مدت زیادی در دربار امیرمظفر و امیرعبدالاحد به عنوان واقعه نگار رسمی و دبیر مکاتبات و اسناد مهم تاریخی ایفای وظیفه کرده است. آثار سامی شامل تاریخ سلاطین منغیتیه، تحفۀ شاهی، و مثنوی های دخمۀ شاهان و مرآه الخیال است. مهم ترین ویژگی مثنوی دخمۀ شاهان که سیمای سامی را همچون شخصی دل...

یکی از مهم‌‌ترین زمینه‌های تحلیلی در بررسی متن ادبی قرآن کریم تحلیل کهن‌الگویی است که با رویکردی تاریخی ـ تطبیقی، مضامین و مفاهیم این متن مقدس را در ارتباط با ساختارهای روانی و فرهنگی مخاطبانش تفسیر و تأویل می‌کند. این رویکرد بیش‌ترین تأثیرات را از نظریات کارل گوستاو یونگ دربارۀ ناخودآگاه جمعی و کهن‌الگوها پذیرفته است و به‌مثابۀ یکی از رویکردهای مهم در نقد ادبی معاصر به‌شمار می‌آید. مطالعۀ حاضر...