آیۀ 172 سورۀ اعراف را برخی عارفان مسلمان با اعیان ثابته، که از اصطلاحات نظام فکری ابن‏عربی است، درپیوندیافته‏اند. این پژوهش بر آن است تا پاسخی برای این پرسش بجوید که مولانا آن‏گاه که در مثنوی به آیۀ الست استناد می­کند، چه پیوندهای معنایی میان این آیه و اعیان ثابته ردیابی و رصد کرده­است؟ بنابراین ضمن تعریف اعیان ثابته و برخی موضوعات فرعی وابسته بدان، بیت­هایی از مثنوی مولانا که  پیوندهای معنایی ...

اصطلاح «اعیان ثابته» از برساخته‌های ذهن وقّاد محی‌الدین‌بن‌عربی است که پس از او، پیروان وی، مانند شیخ محمود شبستری از آن استفاده کرد‌ه‌اند. اعیان ثابته صورت‌‌‌های معقول اسمای الهی و حقایق اعیان خارجی، و به تعبیری، واسطه میان خدا و جهان محسوس‌اند؛ به بیانی دیگر، وقتی مشیت الهی بر آفرینش جهان و خلقت موجودات عالم قرار گرفت، ابتدا بر اعیان ثابته تجلی نمود و سپس، کائنات و موجودات از عالم علم الهی به ...

دو نظریۀ اعیان ثابته و ‌‌صُور مُرتسمه که برای تبیین علم پیش از ایجاد، ارائه شدند و نقش ویژه‌ای در حوزۀ جبر و اختیار و قضا و قدر ایفا کرده‌اند، از سوی اندیشوران بسیاری تحلیل و بررسی شده‌اند؛ برخی این نظریه‌ها را پذیرفتند و برخی نیز به نقد آن‌ها پرداخته‌اند. ملاصدرا از میان این دو نظریه، از اعیان ثابته دفاع و از ‌‌صُور مُرتسمه انتقاد کرده است. این نوشتار برآن است تا با بیان چیستی و چگونگی پیدایش اعیا...

اصطلاح «اعیان ثابته» از برساخته های ذهن وقّاد محی الدین بن عربی است که پس از او، پیروان وی، مانند شیخ محمود شبستری از آن استفاده کرد ه اند. اعیان ثابته صورت های معقول اسمای الهی و حقایق اعیان خارجی، و به تعبیری، واسطه میان خدا و جهان محسوس اند؛ به بیانی دیگر، وقتی مشیت الهی بر آفرینش جهان و خلقت موجودات عالم قرار گرفت، ابتدا بر اعیان ثابته تجلی نمود و سپس، کائنات و موجودات از عالم علم الهی به جه...

اعیان ثابته یکی از نظریه‌های ابن‌عربی در حوزة جهان‌شناسی عرفانی است که عامل تبیین معارف بسیار دیگری مانند شیوة علم خداوند به جزئیات و مسئلة قضا و قدر و خیر و شر و توحید افعالی و نظریة وحدت وجود است. اعیان ثابته مظاهر علمیِ اسماء و صفات خداوند و پیش‌زمینة خلقت موجودات و مقدرات مؤثر همراه آنان است. ازنظر ابن‌عربی پس از مرتبة احدیت ذاتی در مرتبة واحدیت، همة اسماء الهی و لوازم و صور آنها در علم خداو...

« اعیان ثابته » از اصطلاحات کلیدی عرفان ابن عربی است که معانی نزدیک به آن در مکاتب مختلف پیش از وی وجود داشته است. این اصطلاح بار اول به وسیلة خود «ابن عربی» وضع شد و عارفان و فیلسوفان- به پیروی از وی- در مسائل متعددی از جمله «علم حق»، «تجلی حق» و «آفرینش» از آن استفاده کرده اند. ملاصدرا – بنیانگذار حکمت متعالیه- در کتاب کبیر خود، الاسفارالاربعه، گاه با تمجید از ابن عربی این اصطلاح را به کار می...

شیخ محمود شبستری از عرفای برجسته ی ایرانی با خلق آثاری چون گلشن راز جایگاه فاخری در ادبیات عرفانی یافته و گاه دیدگاه های تازه ای در این حوزه مطرح نموده است . نظریه ی اعیان ثابته یکی از همین دیدگاه هاست که در آثار شبستری تحت عنوان « عدم» از آن یاد شده است. اصطلاح «اعیان ثابته» از برساخته های ذهن وقّاد محی الدین بن عربی است و پس از او در میان پیروان وی ازجمله شیخ محمود شبستری مورد توجه قرارگرفته ا...

« اعیان ثابته » از اصطلاحات کلیدی عرفان ابن عربی است که معانی نزدیک به آن در مکاتب مختلف پیش از وی وجود داشته است. این اصطلاح بار اول به وسیلة خود «ابن عربی» وضع شد و عارفان و فیلسوفان- به پیروی از وی- در مسائل متعددی از جمله «علم حق»، «تجلی حق» و «آفرینش» از آن استفاده کرده اند. ملاصدرا – بنیانگذار حکمت متعالیه- در کتاب کبیر خود، الاسفارالاربعه، گاه با تمجید از ابن عربی این اصطلاح را به کار می...

ادبیات تمثیلی، هنری است از مقوله ی زبان مجازی (بیان) در خدمت اصلاح رفتارهای فردی؛ لذا از آغاز، مورد توجه اهل ادب و هنر بوده است. در ادبیات فارسی ـ چه در نثر و چه در نظم ـ به آثاری برجسته بر می خوریم که تمثیل را ابزاری برای روشنگری و مستندسازی برخی مطالب که فهم آن ها به توضیح نیاز داشته، قرار داده اند. یکی از این تمثیل ها، داستان طوطی هندوستان است. این تمثیل که در سده ی ششم هجری، میان اهل فضل شن...

دعا و درخواست بندگان ازآنجایی ­که با وعده اجابت از جانب خداوند متعال مورد تأکید قرار گرفته و می­تواند در روند حوادث و وقایع عالم خلقت تأثیرگذار باشد، در عرفان نظری مطرح گردیده است. عرفای  مسلمان سرّ اجابت دعا را در مرتبه اعیان ثابته و از حیث اسما و صفات خداوند دانسته­ و البته مسئله اجابت دعا را از مسئله تحقق خواسته بنده متمایز نموده ­اند. در مقاله حاضر پس از تعیین انواع دعا و تبیین جایگاه اسما و...